نقطههای کور روزهای تعطیل را بشناسیم
آزاد باش!
گلنوش محبی:
در تعطیلات باید از هر قیدی رها شد تا لذت آن را با تمام وجود درک کرد و برای شروع هفته جدید مهیا شد. برای شروعی دوباره و مبارزه با هرچه در اطراف ماست؛ از درگیریهای ذهنی خودمان تا هزار و یک مشکل ریز و درشت دیگر که زندگی سر راهمان میگذارد. بنابراین باید در تعطیلات خوش گذراند و از هر لحظه آن برای کسب شادی و آرامش استفاده کرد. اما گاهی بعضی رفتارها، در جهت شادی و آرامش نیستند و اگر درست به آنها نگاه کنیم، بیشتر باعث دور شدن از اهداف مثبت جسمی و روانیمان میشوند. امروز میخواهیم گشتی در احوالاتمان بزنیم. ببینیم در روز تعطیل چه رفتارها یا کارهایی میتوانند به جای بهبود حال جسمی و روانیمان، تاثیر منفی پیدا و پنهان و سریع و تدریجی روی آنها داشته باشد. البته این درصورتی است که هر فعالیتی، اعم از غذاخوردن معمولی تا استراحت را به شکل افراطی انجام دهیم؛ به نحوی به اتلاف وقت میانجامد.
وقتی عاقلانه تغذیه نمیکنیم
هر موجود زندهای برای بقا نیازمند غذا خوردن است، اما چهطور، چه مقدار و چگونه خوردن مهم است. معمولا این تعادل در روزهای تعطیل به هم میخورد. نقطههای کور را بشناسیم.
1- گرسنه هستید؟
اول از همه از خودتان بپرسید:« گرسنه هستم؟» اگر پاسخ شما مثبت بود، شروع به خوردن غذا یا میانوعده کنید. در روزهای تعطیل معمولا بیرویه میخوریم و درنتیجه ممکن است با مشکلات متعدد روبرو شویم.
2- تمرکز نداریم
در زمان غذا خوردن باید کاملا روی آنچه میل میکنید، متمرکز شوید. درغیراین صورت پیامرسانی به مغز مختل شده و کمتر یا بیش از اندازه غذا میخورید. بنابراین از حرف زدن، جر و بحث، فکرکردن به مسائل درگیرکننده ذهنی، پاسخ دادن به تلفن و تلفن همراه و...، تماشای تلویزیون و... پرهیز کنید.
3- آب نمینوشیم
اگر در تمام طول هفته به میزان نوشیدن آب دقت کنید اما در روزهای تعطیل معمولا نوشیدن آب را فراموش میکنید. بنابراین بهتر است بطری آب را جلوی دستتان بگذارید تا به مقدار مناسب آب بنوشید.
4-میانوعده را فراموش میکنیم
از آنجایی که معمولا در روز تعطیل زمان صرف وعدههای غذایی تغییر میکنند، بنابراین میانوعده فراموش میشود. به همین دلیل هم ممکن است دچار اشتهای زیاد در وعدههای اصلی شوید. برای اینکه مانع این اتفاق شوید، حتما ظرف میوه را آماده کرده و روی میز بگذارید تا به شما یادآوری شود که باید میانوعده بخورید.
5-حتما سرگرم شوید
روز تعطیل معمولا بیحوصلگی خاصی را با خودش به همراه دارد. برای اینکه اسیر این حالت ناخوشایند و تبعات آن نشوید، حتما از قبل برای روز تعطیل برنامهریزی کنید؛ حتی برنامهای مشخص در صورتی که قصد ماندن در خانه را دارید.
گفتوگو را مدیریت کنید
گپ و گفت با دوستان و اقوام گاهی اینقدر شیرین است که زمان را از دست میدهیم. گاهی هم به عکس، به یک گفتوگوی ناخوشایند و پرتنش، بیدلیل ادامه میدهیم. درهردو مورد باید بتوانیم زمان را مدیریت کنیم تا دچار تنش روانی ناشی از صرف انرژی بیدلیل نشویم.
اگر در فضای مجازی صحبت میکنید
این فضا به دلیل جذابیتهایی که دارد، یکی از وقت تلفکنندهترین فضاهاست. بنابراین سعی کنید از صحبت کردن در فضای مجازی یا به قول معروف «چت کردن» پرهیز کنید. رد و بدل کردن پیغامهای کوتاه برای این فضا مناسب هستند.
فضا را تغییر دهید
اگر احساس کردید زمان گفتوگو طولانی شده و یا اینکه از بحث پیشآمده دلخور هستید، حتما برای تغییر فضا اقدام کنید. درغیر این صورت با توضیح اینکه باید به کارهای دیگر برسید، مکالمه را تمام کنید. درروزهای تعطیل که فرصت افراد آزادتر است، معمولا مکالمهها یا ارتباطهای مجازی طولانیتر میشود که معمولا آسیب روانی را به دنبال دارد.
زمان بگذارید
از همان ابتدا برای خودتان زمان مشخصی را درنظر بگیرید. با رسیدن به زمان مشخص، مودبانه عذرخواهی کرده و خداحافظی کنید.
از زمانسنج استفاده کنید
اگر نمیتوانید زمان را مدیریت کنید، حتما از شیوه یادآوری کمک بگیرید. برای مثال ساعت را تنظیم کنید تا زنگ بزند. از کسی بخواهید شما را صدا کند. به این ترتیب حتی اگر خودتان هم نتوانید، به این طریق برای مدیریت زمان کمک میگیرید.
هرچه ناخوشایند است رخ نشان میدهد!
تردیدی در دلگیر بودن غروب جمعه نیست! وزن بعدازظهر جمعه، سنگینتر از تمام بعدازظهرهای طول هفته است. اما به غیر از آن، اگر در روز تعطیل برنامه مشخصی برای تفریح و بیرون رفتن از خانه نداشته باشید، معمولا دچار جرو بحثهای کوچک و بزرگ در خانه شده و یا اینکه افکار ناخوشایند به ذهنتان هجوم میآورند. به این دلیل که در روزهای تعطیل، فکرتان مانند روزهای عادی درگیر کار مشخصی نیست. درگیریهای فکری- ذهنی روز تعطیل و راهکارهای حل این مسائل را یاد بگیریم.
مسائلی را که آزردهتان میکند روی کاغذ بیاورید. درمقابل هر کدام راه حل آن را هم بنویسید. اگر مساله برایتان حل شد، که عالی است. اگرنه، آن را به جای مشخصی از اتاقتان نصب کنید تا از فردا، یعنی شروع روز کاری به آنها بپردازید.
فکرتان روی مسائل معمولی متمرکز نشده و دائما در حال فکر کردن به موضوع یا موضوعهای مختلف است. قرار گرفتن بر سر چند راهیها، کلافهتان میکند.
به این فکر کنید که آیا این درگیریها واقعی است یا ناشی از حال بد جسمی یا روانی شماست؟ گاهی مسائل آنقدری که به نظر میرسند، بزرگ نیستند و ما به دلیل اینکه حالمان خوب نیست، برایمان بزرگ جلوه میکنند. به تکتک مسائل فکر کرده و در مقابل آن از خودتان بپرسید:« این دلخوری واقعی است یا کاذب؟»
اگر درگیری ذهنیای با فرد یا افرادی دارید، نمیتوانید آن را فراموش کنید. بارها مساله را مرور کرده و در حال جدال ذهنی هستید. درواقع اتفاقات یک هفته را ناخودآگاه مرور میکنید.
حتما کار را رها کنید. حتی به فکر کارهای عقبافتادهتان هم نباشید. برای این کار حتما برای تفریح برنامهریزی کنید. زمانی که انرژی کافی را به دست بیاورید، میتوانید به خوبی و بدون عواقب ناشی از فرسایش جسمی یا روانی مسائل را خوب و کامل حل کنید. روز تعطیل را فقط به تفریح اختصاص دهید.
نمیخواهید یا نمیتوانید از کار روزمره جدا شوید. این مساله دلایل متعددی دارد؛ از نابهسامانیهای محیط کار تا نیاز به درآمد بیشتر و قبول اضافه کاری. ذهن و جسم در این شرایط به شدت دچار فرسایش میشوند.
از خانه بیرون بروید. به عقیده روانشناسان یکی از راهکارهای کمک به حل مساله، فاصله گرفتن از آن است. راههای مختلفی برای فاصله گرفتن وجود دارد؛ از خارج شدن از منزل و پیادهروی در فضای باز پارک تا سفر. شک نکنید خودتان به بهترین راهکار ممکن برای حل مسائل دست خواهید یافت .
بعضی مسائل را نمیتوانید حل کنید. بعضی دیگر را حل میکنید اما برای اینکه بتوانید از شر فکر کردن به آنها رها شوید، باید تا شروع روز کاری صبر کنید. برای مثال میخواهید از کار استعفا دهید. اما باید تا شنبه صبر کنید. تمام ساعتهای روز تعطیل را به آن فکر میکنید؛ حتی اگر تصمیمتان جدید و قطعی باشد.