گزارش
مسیر صادرات به عراق از غرب‌کشور هموار می‌شود
حمیده پازوکی - خبرنگار
کرمانشاه به عنوان دروازه صادرات ایران به عراق، یکی از مهم‌ترین باراندازهای کشور محسوب می‌شود. وجود 5مرز خسروی، پرویزخان، سومار، شوشمی و شیخ‌صله این امکان را برای کرمانشاه فراهم کرده است تا تولیدات بخش‌های صنعتی و کشاورزی کشور به سادگی راهی عراق شوند، اما فعال‌نبودن همه بازارچه‌های مرزی استان و کمبود زیرساختها در این مرزها موجب شده است که این استان نتواند از همه ظرفیت‌های صادراتی خود استفاده کند. طرح جامع مرزهای سومار، شوشمی و شیخ‌صله یکی از طرح‌های درخواست شده از سوی کرمانشاه است که می‌تواند موجب افزایش زیرساخت‌های عمرانی و جاده‌ای این مرزها شود و صادرات از طریق آنها را بهبود بخشد. طرحی که حالا معاون فنی و نظارت اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان از تصویب آن در آینده نزدیک خبر داده است.
برنامه‌هایی برای اجرای طرح جامع
3مرز سومار در گیلانغرب، شوشمی در نوسود و شیخ‌صله در ثلاث باباجانی در تیرماه سال 1398براساس مصوبه هیأت وزیران به‌عنوان مرز رسمی شناخته شدند، موضوعی که به رونق این 3شهرستان و افزایش صادرات آنها کمک شایانی کرده است. سیدزاهدین چشمه‌خاور، با اشاره به اینکه اداره کل راهداری استان برای ارائه خدمات بهتر در این مرزها 2برنامه کوتاه‌مدت و بلندمدت تعریف کرده است، می‌گوید: برنامه کوتاه‌مدت برای مدت 4تا 5سال و تا زمانی است که بتوانیم پایانه‌های مسافری و تجاری را در این 3مرز مستقر کنیم. وی یکی از بخش‌های برنامه کوتاه‌مدت را استقرار سایت‌های موقت مسافری و کالا در این مرزها اعلام می‌کند و می‌افزاید: برای این منظور در هر سه مرز فضای 700مترمربعی درنظر گرفته شده تا نمایندگان همه ادارات مربوطه بتوانند در این محل مستقر شده و ارائه خدمات بدهند. به‌گفته چشمه‌خاور، اکنون سایت موقت مسافری و کالایی در 2 مرز سومار و شیخ‌صله مستقر شده و تأثیر قابل‌توجهی هم در افزایش مراودات مرزی داشته است. این سایت موقت به‌زودی در مرز شوشمی هم مستقر خواهد شد. معاون فنی و نظارت اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کرمانشاه ادامه می‌دهد: برنامه‌ریزی لازم برای ساخت پایانه در هر سه مرز و در فضایی به وسعت 16هکتار برای هریک از این سه مرز انجام شده است که برای اجرای آن به تملک زمین نیاز است.
ایجاد چهارراه مواصلاتی در کرمانشاه
ارتباط با همه بخش‌های کشور عراق اهمیت بسیاری برای حفظ بازارهای ایران در این کشور دارد؛ موضوعی که پیوند عمیقی با توسعه راه‌های مواصلاتی منطقه دارد. مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کرمانشاه به همشهری می‌گوید: به‌طور کلی کرمانشاه هدف بسیاری از بارهای صادراتی کشور است که به مقصد عراق فرستاده میشوند؛ به همین دلیل برای آنکه بتوانیم با همه بخش‌های عربنشین و کردنشین عراق ارتباط داشته باشیم بازارچه و پایانه 5مرز رسمی استان فعال هستند و هم‌اکنون فرایندهای گمرکی در این مرزها انجام می‌شود. اداره کل راهداری استان برای ارتباط بهتر این 5مرز با دیگر نقاط کشور، بهبود راه‌های مواصلاتی را در برنامه خود قرار داده است. البته 2مرز پرویزخان و خسروی راه‌های مواصلاتی خوبی دارند، اما در 3مرز سومار، شوشمی و شیخ‌صله تعریض جاده، بهبود روکش آسفالت، رفع نقاط حادثه‌خیز و تعریض پلها در حال انجام است. همزمان باید هم راه‌ها را توسعه دهیم و هم طرح جامع 3مرز را دنبال کنیم. فریبرز کرمی با بیان اینکه هم‌اکنون برای آنکه مراحل تأیید، اجرا و انتخاب پیمانکار طرح جامع 3مرز سومار، شوشمی و شیخ‌صله انجام شود یک طرح موقت راه‌اندازی شده است، می‌افزاید: هدف از این طرح موقت آن است که دستگاه‌های متولی برای اجرای فرایندهای گمرکی در مرزها مستقر شوند.
وی ادامه می‌دهد: در ادامه برای طرح جامع مشاوری تعیین شد تا طرح را تهیه کند. این طرح در کارویژه مرز استان تأیید شد و نظر دستگاه‌ها را برای آن جلب کردیم. طرح را برای تأیید نهایی به سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور فرستادیم که تا کارویژه مرز کشور آن را تأیید کند.
مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کرمانشاه با بیان اینکه زمانبندی مشخصی برای اجرای طرح جامع نمی‌توان ارائه کرد، اظهار می‌کند: از آنجا که طرح ابتدا باید در کارویژه مرز کشور تصویب و سپس بودجه و پیمانکار آن مشخص شود، نمی‌توان زمان دقیقی ارائه کرد. کرمی درباره اینکه کریدور بزرگراهی غرب کشور چه تأثیری در ثمربخشی بهتر طرح جامع 3مرز خواهد داشت، می‌افزاید: همه مبادی کشور تولیدات خود را از طریق کرمانشاه به عراق ارسال میکنند. جاده‌های موجود ما همه بزرگراه هستند و کریدور بزرگراهی غرب کشور که از آذربایجان غربی آغاز می‌شود می‌تواند بسیار مؤثر باشد. برای بهبود این مسیر، آزادراهی از کرمانشاه به سمت ایلام در حال ساخت است. ساخت محورهای کرمانشاه به سمت اورامانات در 2مرز شوشمی و شیخ‌صله هم تأیید شده است که در مقاطعی از این محور کار اجرایی شروع شده است. در حقیقت هدف ما آن است که در آینده مسیرهای مواصلاتی از کرمانشاه به سمت مرزها چهارخطه شود.
اجرای طرح جامع 3مرز سومار، شوشمی و شیخ‌صله و گسترش راه‌های مواصلاتی منطقه یکی از راه‌های بهبود اقتصاد کرمانشاه است؛ طرحی که به توجه کارویژه مرز کشور برای تأیید نیاز دارد.
مکث
سومار، مرزی نوپاست
هریک از مرزهای استان کرمانشاه امید مردم منطقه هستند و سومار یکی از آنهاست. فرماندار گیلانغرب درباره این مرز و تأثیر طرح جامع بر آن به همشهری می‌گوید: یکی از مزیت‌هایی که شهرهای مرزی دارند بازگشایی مرزهای زمینی است که مراودات تجاری می‌تواند از طریق آنها انجام شود. گیلانغرب هم از این مزیت برخوردار است و ایجاد بازارچه مرزی و رسمی‌شدن مرزها و از جمله مرز سومار موجب شده است مراودات تجاری از شهرستان گیلانغرب به شکل رسمی و قانونی انجام شود. به گفته حشمت رضایی گرچه این مرز رسمی شده است، اما مسئولان شهرستان و استان به‌دنبال ایجاد زیرساخت‌های لازم برای عملکرد بهتر مرز بوده‌اند. وجود یک مدیریت واحد می‌تواند صادرات را از مرز سومار هدفمندتر کند و طرح جامع 3مرز سومار، شوشمی و شیخ‌صله یک طرح واحد بسیار مؤثر است. وی با تأکید بر لزوم استقرار دستگاه‌ها، ایجاد سامانه‌های الکترونیکی، ساخت بارانداز در مرز سومار اظهار می‌کند: اجرای این طرح‌ها می‌تواند تولید، اشتغال و صادرات در منطقه را بهبود بخشیده و در معیشت مردم این مرزها و ازجمله گیلانغرب نقش مهمی ایفا کند.