یک امید و یک حسرت

مهدی غضنفری، رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی می‌گوید: این صندوق در تلاش است در دوره جدید، از طریق صندوق تثبیت بازار سرمایه در بورس سرمایه‌گذاری کند تا از این طریق سبد سرمایه‌گذاری خود را متنوع کند. نگاهی به ساختار شکل‌گیری صندوق توسعه ملی نشان می‌دهد هدف صندوق، به‌گفته مؤسسان آن تبدیل بخشی از درآمدهای نفتی به ثروت‌های ماندگار است. اگرچه در طول سال‌های گذشته بخش اول اهداف این صندوق تا حدودی محقق شده، اما در مورد بخش دوم اهداف این صندوق که سرمایه‌گذاری‌های مولد و زاینده است، تاکنون اقدام خاصی انجام نشده است.  به‌طور کلی تفاوت صندوق‌های توسعه در دنیا با صندوق‌های ذخیره ارزی در نحوه عملکرد آنهاست. صندوق‌های توسعه‌ای این امکان را دارند که در دارایی‌های مولد سرمایه‌گذاری کنند، به همین دلیل بسیاری از صندوق‌های توسعه‌ای در دنیا در سهام شرکت‌های چندملیتی در بورس‌های بزرگ دنیا سرمایه‌گذاری می‌کنند و از این طریق دارایی‌هایی را که از محل منابع طبیعی به‌دست می‌آید، چندبرابر می‌کنند. در ایران اما در طول سال‌های گذشته به‌دلیل برخی محدودیت‌ها ازجمله تحریم، این کار محقق نشده است. در چنین شرایطی اقدام رئیس هیأت عامل صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری بخشی از منابع این صندوق در بازار سهام را می‌توان به فال نیک گرفت، زیرا از یک طرف این منابع، هم می‌تواند به توسعه پایدار در بورس منجر شود و هم به افزایش منابع این صندوق کمک شایانی کند. با این حال جای حسرت این موضوع باقی است که چرا بورس بین‌المللی ایران در کیش با وجود آنکه یک دهه از طراحی آن روی کاغذ می‌گذرد، هنوز تاسیس نشده تا منابع این صندوق به‌صورت ارزی روی تابلوی ارزی بورس صرف خرید سهام شرکت‌ها شود. این موضوع می‌توانست هم منابع مالی ارزی این صندوق را افزایش دهد و هم کمکی باشد به توسعه راهبری نخستین بورس بین‌المللی ایران که هنوز مشخص نیست چه زمانی تاسیس خواهد شد.