کشمکش‌ بر سر قیمت تولیدکننده

علی ابراهیمی  - روزنامه‌نگار

جایگزینی قیمت تولیدکننده با قیمت مصرف‌کننده روی بسته‌بندی کالاها موجب کشمکش خرده‌فروشان و مشتریان بر سر قیمت فروش کالاها شده است. به گزارش همشهری، 4مرحله از طرح الزامی شدن درج قیمت تولید‌کننده روی بسته‌بندی کالاهای مصرفی اجرایی شده و تاکنون 80هزار قلم کالای ضروری دارای مصارف عمومی در چارچوب این طرح قرار گرفته است. مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری حاکی است جایگزینی قیمت تولید‌کننده با نرخ مصرف‌کننده و بازگذاشتن دست فروشندگان در محاسبه قیمت فروش کالاها، موجب گلایه و کشمکش میان مغازه‌داران و مشتریان شده است. اگرچه براساس قانون نظام صنفی، فروشندگان به درج قیمت مصرف‌کننده روی بسته‌بندی یا قفسه‌ها ملزم هستند، اما هنوز این الزام قانونی اجرا نمی‌شود و جای خالی قیمت مصرف‌کننده روی بسته‌بندی کالاها هم موجب سردرگمی مصرف‌کنندگان شده است.
با وجود آثار مشهود و مثبت جایگزینی قیمت تولید‌کننده بر نرخ کالاها در بازار، هنوز هم بسیاری از خریداران قیمت درج شده روی بسته‌بندی کالاها را به‌معنای قیمت نهایی فروش(مصرف کننده) تلقی می‌کنند و این امر موجب کشمکش و مشاجره خریداران با مغازه‌داران شده است. پیچیدگی تعیین قیمت مصرف‌کننده برای کالاها، در مراکز فروش، موجب شکل‌گیری ابهاماتی شده که هم خرده‌فروشان و هم مشتریان از آن گلایه دارند.

الزام درج قیمت تولید‌کننده 80هزار قلم کالا 
قائم‌مقام وزیر صمت در امور بازرگانی در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه تا‌کنون در 4مرحله 80هزار قلم کالای دارای مصرف عمومی در اولویت اجرای این طرح قرار گرفته است، گفت: تلاش می‌کنیم تا پایان امسال همه اقلام کالایی دارای اولویت در سبد مصرفی خانوارها مشمول اجرای این طرح شود. محمدصادق مفتح در مورد انتقادهای مطرح نسبت به این طرح و گلایه و نارضایتی مردم و فروشندگان گفت: دیگر قرار نیست قیمت مصرف‌کننده روی بسته‌بندی کالاها درج شود، با اجرای این طرح فقط قیمت تولید‌کننده روی بسته‌بندی محصولات درج می‌شود، اما فروشندگان هنگام عرضه کالاها مکلف هستند قیمت مصرف‌کننده کالاها را در معرض دید عموم قرار دهند. به‌گفته او، درج قیمت مصرف‌کننده در مراکز فروش الزامی است. مفتح درباره نحوه تعیین قیمت فروش کالاها افزود: سود و هزینه خرده‌فروشی از 15تا حداکثر30درصد بنابر نوع کالا تعیین شده است. کالاهای پرگردش با قیمت حداکثر 20درصد و کالاهای کم‌گردش مانند لوازم‌خانگی در دورترین نقاط کشور30درصد بیش از قیمت تولید‌کننده درج شده روی بسته‌بندی محصولات عرضه می‌شود و فروش کالاهای مشمول درج قیمت تولید‌کننده با بیش از نرخ مصوب سود تخلف محسوب می‌شود.

شکل‌گیری رقابت برای کاهش قیمت‌ها 
قائم‌مقام وزیر صمت در امور بازرگانی گفت: عرضه چندنرخی کالاهای مشمول طرح درج قیمت تولید‌کننده به افزایش رقابت در بازار منجر می‌شود؛ به این معنا که رقابت عرضه‌کنندگان کالا برای جذب مشتری و افزایش سود حاصل از فروش بیشتر موجب خواهد شد تا زمینه کاهش قیمت کالاها در بازار فراهم شود. مفتح افزود: علاوه بر آن فروشندگانی که کالاها را با نرخی بیش از سود مصوب می‌فروشند، مشمول برخوردهای تعزیراتی خواهند شد؛ ضمن اینکه طبعا کسانی که کالاها را با حداکثر سود مصوب می‌فروشند از بازار رقابت با فروشندگانی که سود کمتری دریافت می‌کنند، جامی‌مانند. او افزود: چرا باید نرخ یک بطری آب معدنی که مثلا در دماوند تهران یا اردبیل تولید می‌شود برای مصرف‌کنندگان ساکن این شهرها، همانند نرخ فروش این محصول، مثلا در خرمشهر و چابهار باشد. وقتی قرار باشد حداکثر قیمت مصرف‌کننده کالاها در سراسر کشور یکسان باشد، به‌طور طبیعی تولید‌کننده قیمت خود را بر مبنای عرضه این کالا در اقصی‌نقاط کشور و با هزینه بر‌ترین عوامل درج می‌کند و نباید کالای مذکور بیش از نرخ مصرف‌کننده واقعی عرضه شود. مفتح با بیان اینکه ما منتظر اختلاف و عرضه چندنرخی کالاها در سطح بازار هستیم، افزود: عرضه چندنرخی کالاهایی که قیمت تثبیتی ندارند در چارچوب حداکثر قیمت مصرف‌کننده می‌تواند زمینه شکل‌گیری رقابت و در نهایت کاهش قیمت‌ها را فراهم کند. همانطور که اکنون در بازار میوه هیچ قیمت مصوبی وجود ندارد، او افزود: با این شرایط فروشندگان کالاهایی که بین قیمت و کیفیت عرضه‌شان تناسبی وجود ندارد، با نخریدن مشتریان جریمه می‌شوند. مفتح گفت: به‌طور طبیعی مشتریان کالاها را از جایی می‌خرند که ارزان‌تر است و عملا گرانفروشان جریمه می‌شوند.

مکث
کاهش 15تا 30درصدی قیمت‌‌ها

قائم‌مقام وزیر صمت در امور بازرگانی با بیان اینکه تولید‌کنندگان به درج قیمت تولیدکننده روی بسته‌بندی محصولاتشان ملزم هستند، گفت: درج این قیمت از زمان ابلاغ الزامی است. تا پایان امسال همه کالاهای پرمصرف موردنیاز مردم مشمول درج قیمت تولید‌کننده روی بسته‌بندی می‌شوند. مفتح با اشاره به اینکه بر مبنای محاسبات سازمان حمایت، قیمت خرده‌فروشی برخی اقلام کالایی مشمول اجرایی این طرح مانند آب معدنی تا 30درصد کاهش یافته است، افزود: این کاهش قیمت در انواع کنسروها نیز زیاد بوده و به‌نظر می‌رسد آنچه در زمینه کاهش قیمت اقلام کالایی از طریق شکل‌گیری رقابت در بازار در انتظار آن بودیم، محقق شده است. او افزود: با وجود این هنوز برای اظهارنظر قطعی در مورد تأثیر اجرای این طرح بر کاهش قیمت‌ها زود است. آنچه تا‌کنون در زمینه کاهش قیمت‌ها شاهد بوده‌ایم ازجمله آثار کوتاه‌مدت اجرای این طرح است و در درازمدت میزان کاهش قیمت‌ها بیشتر خواهد بود. باید حداقل 6ماه برای بررسی تأثیر اجرای این طرح بر کاهش قیمت اقلام مختلف کالایی در نقاط مختلف کشور منتظر بمانیم. مفتح افزود: میزان کاهش قیمت اقلام کالایی مشمول این طرح از 15تا 20و 30درصد بنابر نوع کالا متفاوت بوده است.