رسانه و خودباوری سلاح پیروزی در جنگ ترکیبی

حمیدرضابوجاریان- خبرنگار

 وقایع ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی باعث پایان دوران بروز جنگ‌های معمول و استفاده مطلق از این شیوه جنگ شد و نظریه‌پردازان نظامی را مجبور به تغییر دیدگاه‌هایشان کرد. دوران جدید، سیاستگذاران و برنامه‌ریزان نظامی را متوجه شیوه جنگی ویژه‌ای کرد و موجب نگرانی کارشناسان نظامی شد؛ شیوه‌هایی که اخیرا رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش از آن پرده برداشتند و با نام جنگ ترکیبی از آن یاد کردند. رضا سراج، کارشناس مسائل سیاسی و رسانه درباره ابعاد جنگ ترکیبی به همشهری می‌‌گوید: سال‌هاست کشور درگیر این جنگ شده است؛ مدت‌هاست در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی مورد حمله قرار گرفته‌ایم و بارها این موضوع از سوی مقام معظم رهبری به مسئولان یادآوری شده است که باید در مقابل این حملات اقدام مؤثری انجام دهند. او ادامه می‌دهد: جنگ ترکیبی برای معتبرسازی تهدید نظامی و متقاعد کردن افکارعمومی برای سازش با دشمن یا سازش‌پذیری انجام می‌شود و از این‌رو این جنگ را می‌توان جنگ نرم یا هیبریدی هم نامگذاری کرد. سراج بر این باور است که جنگ شناختی و ادراکی به وسیله رسانه بیشتر و عمیق‌تر اثر خود را بر جامعه هدف خود می‌گذارد: کسی در این نوع جنگ پیروز می‌شود که بتواند روایت اول خود را از یک ماجرای رخ داده، در حال وقوع ارائه کند. افکار عمومی همواره پذیرنده روایت‌های دست اول هستند و از این رو، دشمن در این بخش سرمایه‌گذاری کلانی برای طراحی روایت‌هایی کرده است که بتواند با بهره‌گیری از آن به منافع خود دست پیدا کند. این استاد دانشگاه تأکید کرد: ستون جنگ ترکیبی، مفاهیم ادراکی و شناختی است که باید در آن به موضوع روایت‌ها و جنگ روایت‌ها توجه کرد. او راه مقابله با این تهاجم را جهاد تبیین می‌داند که ازسوی مقام معظم رهبری بر انجام آن تأکید شده است: یکی از معانی ویژه جهاد تبیین این است که همه نیروهای انقلاب در حوزه جنگ روایت‌ها وارد عمل شوند و نگذارند روایت‌های اول در مورد مسائل مرتبط با موضوع انقلاب، دستاوردها و نقاط ضعف و قوت ما ازسوی رسانه‌ها و جریان‌های معاند و غربی ارائه شود.

  باور کردیم خودمان سازمان دفاع کشور را بسازیم
یکی دیگر از وجوه جنگ ترکیبی در حوزه دفاعی و نظامی است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به‌دلیل وابستگی سازمان دفاعی کشور به غرب و تجهیزات خریداری شده از آن، دشمن این تصور را داشت که با تحریم ایران در حوزه تسلیحات نظامی قادر خواهد بود ایران را با مشکلات جدی برای دفاع از خود روبه‌رو کند. رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس ارتش این موضوع را که دشمن بدنه سازمان دفاعی کشور را بعد از انقلاب هدف گرفت و این هدف را در قالب جنگ ترکیبی ادامه داده است به همشهری می‌گوید: سازمان رزم ارتش از نخستین مجموعه‌های نظامی و دفاعی کشور بود که در مسیر مقابله با جنگ ترکیبی کشور مسیر خودکفایی را با تکیه بر توانمندی‌ها، داشته‌ها و نیروهای متخصص داخلی پیمود. امیر سرتیپ دوم ستاد محمدرضا فولادی با تأکید بر اینکه دشمن تلاش کرد با انواع خرابکاری‌ها، نفوذ‌ها و نیز تحریم‌های تسلیحاتی، سازمان رزم دفاعی کشور را زمینگیر کند، خاطرنشان کرد: وقتی دشمن، ما را در حوزه نظامی تحریم کرد، استفاده از تجهیزات موجود نظامی برای رفع نیازهای امنیتی و دفاعی کشور مورد تأکید قرار گرفت. وی اضافه کرد: بعد از آن به شکل گام به گام سمت نگهداری، تعمیرات، بازسازی، نوسازی، ساخت قطعه، ساخت تجهیزات نظامی و اکنون صادرات تجهیزات نظامی به دیگر کشورها با تکیه بر دانش فنی بومی رفتیم و اکنون می‌توانیم ادعا کنیم که در بسیاری از حوزه‌های دفاعی و امنیتی خودکفا هستیم و جنگ ترکیبی دشمن برای توقف سازمان رزم دفاع کشور شکست خورده است. سرتیپ فولادی با اشاره به اینکه معنای واقعی جهاد خودکفایی در سازمان دفاعی کشور اکنون به خوبی نمایان شده است، گفت: دشمن در جنگ ترکیبی و در همه سال‌های بعد از پیروزی انقلاب کوشید مانع رسیدن ایران به جایگاهی که اکنون به آن دست یافته است، شود، اما امروز شاهد هستیم که در ساخت موشک‌های دوربرد نقطه‌زن، تجهیزات پدافندی و راداری در جایگاهی قرار داریم که موجب حیرت دشمن شده است و قادریم حتی حرکت‌های تهاجمی و نه‌تنها دفاعی داشته باشیم. رئیس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس ارتش، تأکید کرد: به این باور رسیدیم که برای تامین نیازهای خود باید تنها به اندوخته‌های علمی، سرمایه نیروی انسانی و اعتماد به توان خودمان باور داشته باشیم و این واقعیت را درک کردیم که دشمن هرگز به نفع ما کار نخواهد کرد. وی با بیان اینکه متولیان دیگر عرصه‌های کشور باید مانند سازمان دفاعی کشور به توانمندی‌های داخلی و نه کمک‌های غرب و شرق اتکا کنند، گفت: همانطور که در ساخت تجهیزات نظامی موفق بوده‌ایم در حوزه‌های دیگر از دیپلماسی گرفته تا اقتصاد و فرهنگ می‌توانیم مستقل شده و سبب تحکیم ساخت درونی قدرت در کشور شویم.