گزارش
شیرین‌تر از مغز بادام
گفتاری چند در باب نوه‌داری پدربزرگها و مادربزرگها
مهدیه تقوی راد،روزنامه‌نگار
بادام یا مغز بادام، مسئله این است. مسلم است که مغز بادام بسیار شیرین‌تر از بادام است و به همین دلیل است که پدربزرگها و مادربزرگها، گاهی نوه‌هایشان را بیشتر از ما فرزندانشان دوست دارند و همین مسئله در طول تاریخ به چالشی برای پدر و مادرها، بچه‌ها و نوه‌ها تبدیل شده است. در خانواده‌هایی که هر دو والد شاغل هستند، پدربزرگها و مادربزرگها نقش مؤثری در تربیت فرزندان دارند و معمولا با روی باز پذیرای نوه‌هایشان هستند تا بچه‌هایشان بتوانند با خیال راحت به محل کارشان بروند. اما پذیرفتن نگهداری از نوه‌ها کار راحتی نیست و باید اصولی را در این رابطه رعایت کرد تا «مغز بادام»ها دچار چند‌گانگی تربیتی نشوند.
مدیر نوه‌داری
مدیریت، یکی از اصول هر کاری است، از خانه‌داری گرفته تا خرید و مسافرت و... نوه‌داری هم از این قاعده مستثنی نیست. پدربزرگ و مادربزرگها به‌دلیل عشق بی‌پایانی که نسبت به نوه خود دارند، معمولا سختگیری‌هایی که برای فرزندانشان انجام می‌دادند را درباره نوه‌هایشان اعمال نمی‌کنند و نوه‌ها در خانه پدربزرگ رها و یله هستند. برخی کارهایی که در خانه برای نوه‌ها ممنوع است و درصورت انجام آن ممکن است تنبیه در انتظار فرزند باشد، انجام آن در خانه پدربزرگ منعی ندارد و حتی باعث خنده و شادی پدربزرگ و مادربزرگ هم می‌شود. اگرچه پدربزرگها و مادربزرگها مسئولیتی در قبال تربیت نوه‌هایشان ندارند اما گاهی در نقش فرشته نجات ظاهر می‌شوند و گاهی نقش دایه‌ای مهربان برای بچه‌ها را دارند و گاهی هم کارهای عقب‌مانده فرزندانشان را در کنار نگهداری از نوه‌ها انجام میدهند.
پدربزرگ، مادربزرگ به‌روزی باشید
حالا که وظیفه نگهداری نیمه‌وقت از نوه را به‌عهده گرفته‌اید سعی کنید، پدربزرگ و مادربزرگ جذاب و به‌روزی برای نوه‌ها باشید. نوه‌های امروزی از انواع اسباب‌بازی‌های ریز و درشت اشباع شده‌اند، حالا نوبت شماست که برگ برنده‌تان را رو کنید، برای این کار می‌توانید به سادگی یک کاردستی درست کنید و نوه‌هایتان را در ساخت آن شریک کنید، به همین راحتی دقایق شادی را برای آنها به ارمغان می‌آورید. اما تمام روز را که نمی‌شود با ساخت کاردستی سپری کرد، می‌توانید به جای سر و کله‌زدن با گلدان‌هایتان برای نوه‌ها شعر بخوانید و قصه بگویید، اگر هوا خوب بود، با اطلاع قبلی به فرزندانتان، غذای ساده‌ای درست کنید و نوه‌هایتان را به نزدیک‌ترین پارک ببرید و ساعتی را دور از فضای آپارتمانی باشید.
حذف شکاف‌نسلی
بچه‌ها تا قبل از 12سالگی دوست دارند بازی کنند، مدام حرف بزنند و سؤال بپرسند، به پارک و گردش بروند و کنجکاوی کنند. از سوی دیگر پدربزرگ و مادربزرگ‌هایی که حدود 60تا 70سال سن دارند و هنوز سرپا هستند از سرگرم‌شدن با نوه‌هایشان لذت می‌برند و یک رابطه جدید را با نوه خود تجربه می‌کنند. حالا اگر فرزند شما نوه اول نیست نباید توقع داشته باشید همان رفتاری که با نوه اول می‌شده با بچه شما هم که از قضا پنجمین نوه خانواده است، بشود و باید بپذیرید که ممکن است نوع رفتار با هر نوه تفاوت داشته باشد. اما مهم حذف شکاف بین‌نسلی است که با نگهداری از نوه‌ها به‌وجود می‌آید و امید به زندگی را در پدربزرگ و مادربزرگها بالا می‌برد.
مکث
باعث و بانی دوگانگی تربیت نباشید !
روانشناسان معتقدند زمانی که نوه‌ها توسط پدربزرگ و مادربزرگ نگهداری می‌شوند دوباره شور زندگی به خانه آنها بازمی‌گردد و این احساس که به‌دلیل بالا‌رفتن سن نمی‌توانند خیلی از کارها را انجام دهند، در پدربزرگها و مادربزرگها از بین می‌رود و باعث می‌شود تا بهداشت روان آنها بهبود پیدا کند. البته به شرطی که نگهداری از نوه‌ها با خواست خود پدربزرگ و مادربزرگها باشد و اجباری در این کار نباشد.
ندا محمدعلی، روانشناس کودک و نوجوان، با بیان اینکه نگهداری پدربزرگها و مادربزرگها از نوه‌ها، حس دوست داشته‌شدن، مفید‌بودن و به دردبخور بودن را به آنها می‌دهد، گفت: نگهداری پدربزرگ ها و مادربزرگها از نوه‌ها باعث می‌شود تا آنها حس کنند زحماتشان دیده می‌شود و توانایی انجام کار را دارند و به آنها این امید را می‌دهد که تجربه‌هایی که دارند هنوز به‌کار می‌آید.
اما بچه‌ها نیاز به تعامل با هم‌سن و سال‌های خود دارند و در این تعاملات است که روحیه اجتماعی‌شدن در آنها شکل می‌گیرد و یاد می‌گیرند چطور باید با بقیه افراد همزیستی مسالمت‌آمیز داشته باشند. از سوی دیگر حس امنیتی که در خانه پدربزرگ و مادربزرگ وجود دارد در هیچ مکان دیگری وجود ندارد. ندا محمدعلی در این‌باره می‌گوید: بهترین سنی که می‌توان بچه را به مهد‌کودک سپرد بعد از 3سالگی و زمانی است که کودک از شیر مادر و پوشک گرفته می‌شود. در مهد‌های‌کودک، بچه‌ها آموزش می‌بینند که چطور باید با دیگران ارتباط برقرار کنند و قانون‌پذیر می‌شوند اما معمولا در خانه پدربزرگ و مادربزرگ قانون خاصی حکمفرما نیست و ساعت مشخصی برای خوابیدن، غذا‌خوردن، بازی‌کردن و یا تماشای تلویزیون درنظر گرفته نمی‌شود و پدربزرگ و مادربزرگ به‌دلیل دل‌رحمی‌ای که نسبت به نوه‌ها دارند، سعی می‌کنند تا خیلی منضبط نباشند و معمولا بچه‌ها هر کاری بخواهند در خانه پدربزرگ خود انجام میدهند و همین مسئله یکی از آسیب‌هایی است که به بچه‌ها در خارج از مهد وارد می‌شود.
حالا و در شرایطی که اجبار به نگهداری بچه‌ها توسط پدربزرگ و مادربزرگ هست، چه کاری باید انجام داد تا به‌اصطلاح نه سیخ بسوزد و نه کباب. ندا محمدعلی معتقد است: مهم‌ترین کاری که باید انجام شود این است که پدر و مادر سیاست‌هایی که برای تربیت فرزند خود دارند را با پدربزرگ و مادربزرگ در میان بگذارند و از آنها خواهش کنند در نبود آنها همین سیاست‌ها را اجرا کنند تا بچه دچار دوگانگی تربیت نشود. این سیاست‌ها از ساعت غذا‌خوردن تا بازی و نحوه‌بازی، مدت زمان تماشای تلویزیون و حتی بازی با موبایل و دوچرخه‌سواری و رفتن به پارک و... را شامل می‌شود.
در همینه زمینه :
بیشتر بدانیم
عکس‌خبر
ایران زیبا
گزارش