جدایی از سنت‌ها برای جویس

«چهره مرد هنرمند در جوانی» نوشته جیمز جویس مبارزه معنوی پیچیده‌ای را روایت می‌کند. این رمان که برنده جایزه بیستمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است، در عین حال به دور از هرگونه پیچیدگی نوشته شده. این رمان در متن تاریخ ایرلند می‌گذرد.  بازتاب گوشه‌ای از نوع نگاه و هستی‌شناسی‌ای که در رمان بزرگ «اولیس» می‌بینیم، در «چهره مرد هنرمند در جوانی» نوشته جیمز جویس ایرلندی هم به چشم می‌خورد. این رمان جا به جا توصیف احساسات و افکار و اندیشه‌های شخصیت‌هایی است که شناختشان برای مخاطب جست‌وجوگر فارسی، تأمل‌برانگیز است. جویس در این رمان هم شخصیت‌هایی را برای رمانش انتخاب می‌کند که به ظاهر آدم‌هایی معمولی‌اند اما مخاطب هوشمند به تفاوت این شخصیت‌ها در متن رمان پی خواهد برد.  شیوه روایی و سبک جویس منحصر‌به‌فرد و منحصر به‌خود او است. از سوی دیگر برخی از منتقدان چهره مرد هنرمند در جوانی را زندگینامه خود نوشت جیمز جویس می‌دانند اما اگر بخواهیم نیک بنگریم به‌نظر می‌رسد که بدین شیوه کار را سهل گرفته‌ایم. اما اگر بخواهیم از منظر آن منتقدان به موضوع بنگریم، گویی جویس در این رمان، استعدادش را با گذر زمان کشف می‌کند و از برخی سنت‌های روزگار خود جدا می‌شود.