ضربان قلب خوک در بدن انسان
اخیرا پزشکان آمریکایی توانستهاند در یک عمل جراحی موفقیتآمیز قلب یک خوک اصلاحشده ژنتیکی را به بدن یک انسان بیمار پیوند بزنند
زهرا خلجی- خبرنگار
تاریخ پزشکی یک جراحی مهم دیگر را پشت سر گذاشته است. زمانی که برای نخستین بار پیوند اعضا در جهان با موفقیت انجام شد شاید کسی فکرش را هم نمیکرد که روزی نوبت به پیوند اعضای بدن حیوانات به انسان برسد. اکنون اما برای نخستین بار در تاریخ پیوند قلب از خوک به انسان با موفقیت انجام شده است. بهگفته پزشکان حال دیوید بنت بیمار آمریکایی که این جراحی تاریخی روی او انجام شده است، 3روز پس از عمل جراحی 7ساعته خوب گزارش شده است.
به گزارش نیویورک تایمز، این عمل آخرین امید برای نجات جان بنت بود، با این حال هنوز مشخص نیست که این پیوند زندگیبخش، تا چه مدت بنت را زنده نگه میدارد. او یک روز پس از جراحی گفت: یا باید میمردم یا این پیوند را میپذیرفتم. میدانستم که تیری در تاریکی است اما آخرین انتخابم بود.
انقلابی در دنیای پزشکی
هیچکس به اندازه بنت برای این پیوند واجد شرایط بهنظر نمیرسید. تصمیم جراحی زنوترنسپلنتیشین (پیوند اعضای بدن یا بافت از حیوان به انسان) اغلب زمانی از سوی پزشکان گرفته میشود که شرایط سلامتی بیمار بسیار سخت باشد و راهی جز این پیوند وجود نداشته باشد. این جراحی نتیجه سالها تحقیقات در این زمینه بود شاید پیوند اعضای بدن حیوان به انسان بتواند زندگی بیماران زیادی را در سراسر جهان نجات دهد.
بارتلی گریفیت، جراح این عمل میگوید که این جراحی دنیای پزشکی را یک قدم به حل معضل کمبود اعضای بدن برای پیوند، نزدیک میکند. در آمریکا 17نفر در روز در انتظار پیوند عضو جان میدهند و این در حالی است که لیست انتظار شامل بیش از 100هزار نفر میشود. این معضل البته فقط مختص آمریکا نیست، بحران انتظار برای پیوند عضو در همه دنیا کاملا ملموس است.
راه نجات
امکان استفاده از اندامهای حیوانی برای انسان یا بهاصطلاح پیوند زنو برای پاسخگویی به تقاضا مدتهاست مورد توجه قرار گرفته است و استفاده از دریچههای قلب خوک هماکنون یک جریان رایج است.
بنت با این حال، امیدوار است پیوند به او اجازه دهد به زندگیاش ادامه دهد. او بهمدت 6هفته قبل از عمل جراحی در بستر بود و به دستگاهی متصل بود که پس از تشخیص بیماری قلبی نهایی او را زنده نگه داشت. هفته گذشته او گفته بود منتظرم بهزودی خوب و از تخت بلند شوم. او در واقع با تصمیم درباره این عمل آزمایشی، یک ریسک بزرگ را پذیرفت. چرا که بدون یک قلب جدید از دنیا میرفت و از درمانهای دیگر خسته شده بود و آنقدر بیمار بود که قلب انسان هم برایش کاری نمیکرد.
خوک مورد استفاده در پیوند از نظر ژنتیک اصلاح شده بود تا چندین ژن را از بین ببرد که منجر به رد عضو از بدن بنت نشود. گریفیت میگوید: ما هرگز این کار را قبلا روی یک انسان انجام نداده بودیم و دوست دارم فکر کنم که به او گزینه بهتری نسبت به ادامه درمانش دادهایم. اما اینکه یک روز، یک هفته، یک ماه، یا یک سال زنده خواهد ماند را نمیدانم.
او پس از جراحی رضایتش را اینگونه بیان کرد: جراحی خوبی بود، قلب تپید و فشار داشت. به خوبی کار میکند و بهنظر نرمال میرسد. ما همه از این جراحی هیجانزده هستیم اما نمیدانیم فردا چه اتفاقی میافتد.
تاریخچه پیوند اعضای حیوان به انسان
در اکتبر 2021جراحانی در نیویورک اعلام کردند که با موفقیت توانستهاند کلیه یک خوک را به یک انسان پیوند بزنند. این عمل در آن زمان پیشرفتهترین آزمایش میدانی بهحساب میآمد. گیرنده کلیه یک بیمار مرگ مغزی بود که امیدی به بهبودی او وجود نداشت. اما جراحی پیوند کلیه او موفقیتآمیز بود.
دانشمندان مدتهاست پر تلاش و شبانهروزی کار میکنند تا خوکهایی بسازند که اندامهای آنها توسط بدن انسان پس زده نشود و این تحقیقات در دهه گذشته با فناوریهای جدید ویرایش ژن و شبیهسازی تسریع شده است.
محققان امیدوار هستند مراحلی مانند این در عصر جدید پزشکی در آینده طلیعهدار رفع کمبود اعضای پیوندی برای بیش از نیمی از افرادی باشد که در انتظار پیوند اعضا هستند.
زنوترنسپلنتیشن فرایندی است که طی آن اعضای بدن یا بافت بدن از حیوان به انسان پیوند زده میشود و تاریخچه طولانی دارد. پیش از این و صدها سال قبل بارها از خون و پوست حیوانات برای پیوند به انسان استفاده شده است.
بهعنوان مثال، در دهه 1960کلیه شامپانزه به چند بیمار پیوند زده شد اما طولانیترین زمانی که بیمار زنده ماند 9ماه بود. در 1983قلب یک میمون به یک نوزاد پیوند زده شد که البته پس از این جراحی فقط 20روز زنده ماند.
بهگفته محققان، خوکها مزایایی از نظر پیوند اعضا به انسان دارند چرا که راحتتر و در طول 6ماه به اندازه انسانی در میآید. پیوند دریچه قلب خوک به انسانها یک اتفاق روتین در دنیای پزشکی است. حتی برای درمان بیماران دیابتی نیز از پیوند سلولهای پانکراس خوک کمک میگیرند. پوست این حیوان همچنین بهعنوان پیوند موقت به بیماری که دچار سوختگی شده است پیوند زده میشود.
فرآیند پیوند عضو خوک به انسان
فرایند اصلاح ژنتیک
2 فناوری جدید اصلاح ژنتیک و شبیهسازی در مسیر پیوند اعضای بدن حیوان به انسان کمککننده است. به باور محققان اندامهای خوک تغییر ژنتیکیافته احتمالا کمتر توسط بدن انسان طرد میشوند. خوکی که قلب او به بیمار آمریکایی پیوند زده شد، 10اصلاح ژنتیک داشت. 4ژن حذف یا غیرفعال شدند که یکی از آنها شامل رمزگشایی مولکولی است که باعث واکنش تهاجمی طردکننده بدن انسان میشود.
ژن رشد همچنین برای جلوگیری از رشد قلب پس از کاشت در بدن فرد، غیرفعال شد. به علاوه، 6ژن انسانی به ژنوم خوکی که اصلاحات آن برای قابل تحملتر شدن از سوی سیستم ایمنی انسان طراحی شده بود، وارد شد. در کنار اینها، تیم جراحی از یک داروی آزمایشی جدید برای سرکوب ایمنی و پیشگیری از پس زدن قلب توسط بدن بیمار استفاده کردند که فعلا خوب جواب داده است.