سومین شرکت بزرگ بورس، قربانی سوءمدیریت فوتبالی‌ها

پس از 3 سال که از واگذاری مالکیت باشگاه تراکتور به بخش خصوصی می‌گذرد، قرار است سهام این باشگاه فوتبال، به شرکت ملی صنایع مس، به‌عنوان یکی از مطرح‌ترین شرکت‌های بورس، با هزاران سهامدار خرد و عمده، در ازای پرداخت مبلغ 500میلیارد تومان واگذار شود. اطلاعات موجود نشان می‌دهد این باشگاه در پی 3سال مدیریت نامطلوب بخش خصوصی، دارای بدهی‌های سنگینی است که سهامداران شرکت ملی مس باید هزینه این سوءمدیریت را از جیب خود پرداخت کنند.
بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد شرکت ملی صنایع مس باید دست‌کم 2درصد از سود سالانه خود را صرف خرید سهام باشگاه تراکتور کند و در عین حال بدهی‌های سنگین این باشگاه را نیز پرداخت کند. نکته جالب توجه آنکه شرکت ملی مس خود هم‌اکنون مالک 3باشگاه فوتبال فعال است و طبیعتا تحمیل هزینه‌های مربوط به اداره یک باشگاه دیگر به هیچ وجه از نگاه سهامداران منطقی به‌نظر نمی‌رسد.
به گزارش همشهری، اواخر هفته قبل جلسه انتقال مالکیت باشگاه‌های تراکتور و ماشین‌سازی‌ با حضور رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، اردشیر سعدمحمدی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران، سردار خرم استاندار آذربایجان شرقی و همچنین نمایندگان استان آذربایجان شرقی در مجلس در غیاب محمدرضا زنوزی مالک باشگاه تراکتور برگزار شد. در نهایت اعضای جلسه تصمیم گرفتند باشگاه تراکتور را به شرکت مس ایران واگذار کنند. اگرچه مسئولان شرکت ملی صنایع مس پیش از این 2 بار اعلام کرده‌اند علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری در این حوزه ندارند، اما آخرین خبرها نشان می‌دهد که شرایط بد مالی و اوضاع نابسامان باشگاه تراکتور عده‌ای از مسئولان استانی را بر آن داشته تا رضایت مسئولان شرکت ملی صنایع مس را برای گرفتن مالکیت تراکتور جلب کنند.
برخی خبر‌ها نشان می‌دهد مالک فعلی باشگاه تراکتور که خود اغلب در ایران حضور ندارد، قرار است این باشگاه را در ازای دریافت 500میلیارد تومان به شرکت ملی صنایع مس واگذار کند؛ او که در عین حال مالک هلدینگ توسعه سرمایه‌گذاری دریک با 24شرکت زیرمجموعه است، 3سال پیش و در زمان دریافت مالکیت این باشگاه در خرداد ماه 1397مبلغی را بابت خرید این باشگاه پرطرفدار پرداخت نکرده بود و در 3سال گذشته بدهی‌های سنگینی به این باشگاه تحمیل کرده است.

بدهی‌های سنگین تراکتور
آمار‌ها نشان می‌دهد مالک فعلی باشگاه تراکتور مدیریت این باشگاه را در شرایط مطلوبی از نظر مالی دریافت کرده؛ به‌طوری که 3سال پیش و در زمان واگذاری، این باشگاه در زمره کم‌هزینه‌ترین باشگاه‌های فوتبال در لیگ برتر بود و بدهی انباشته چندانی نداشت، اما بدهی‌های این شرکت از سال 1397تاکنون چندین برابر شده و بیش از چندصد میلیارد تومان به بدهی‌های این باشگاه اضافه شده است.
با توجه به غیرشفاف بودن صورت‌های مالی باشگاه‌های ورزشی، اطلاعات دقیقی از میزان بدهی‌های باشگاه تراکتور وجود ندارد؛ با این حال برخی برآورد‌ها حاکی از آن است که میزان بدهی‌های این باشگاه رقمی بالغ بر 14میلیون دلار است. رئیس هیأت فوتبال آذربایجان شرقی پیش از این مدعی شده بود که تراکتور 388میلیارد تومان بدهی دارد. فرهاد صداقت، مدیر تیم فوتبال تراکتور نیز مرداد ماه امسال رقم کل بدهی‌های این باشگاه را ۵۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده بود.
این باشگاه همچنین در گذشته با احکام دادگاه عالی ورزش به پرداخت ۴۷۵ هزار دلار به آنتونی استوکس، ۱۷۵ هزار دلار به لی هری اروین، ۸۸۰ هزار دلار به کوین کنستانت و ۱۴۶ هزار دلار به میمبلا به‌عنوان بازیکنان سابق این تیم محکوم شده و هنوز از سرنوشت پرداخت این بدهی‌ها اطلاعی در دست نیست. علاوه بر این، این باشگاه مبالغ سنگینی به بازیکنان و مربیان داخلی بدهکار است و در جریان پرونده‌های شکایت‌های داخلی(علیرضا منصوریان و عباس چمنیان) نیز محکوم شده است.
این باشگاه همچنین باید مبالغ سنگینی بابت بدهی و جریمه به کوین فورچونه یکی از بازیکنان سابق این تیم پرداخت کند. آن طور که خبرگزاری‌های داخلی گزارش کرده‌اند ظاهراً بدهی سنگین به او و جرایمی که بابت دیرکرد برای پرداخت این بدهی درنظر گرفته شده، مبلغی بالغ بر یک میلیون دلار هزینه روی دست باشگاه برجای گذاشته و فرصتی 45روزه برای تسویه آن درنظر گرفته شده است. علاوه بر این چند پرونده باز دیگر هم در مورد تراکتور وجود دارد که به‌زودی آنها هم از راه خواهند رسید.
این ارقام نشان می‌دهد خریدار جدید باشگاه تراکتو، یعنی شرکت ملی صنایع مس ایران، علاوه بر پرداخت مبلغی که مالک فعلی برای فروش این باشگاه تعیین کرده، باید بدهی‌های سنگین این باشگاه را نیز پرداخت کند. این مبالغ به غیر از زیان انباشته باشگاه و هزینه‌های سالانه باشگاه‌داری است، اما پرسش این است که این هزینه‌ها از چه محلی باید پرداخت شود؟

پرداخت هزینه از جیب سهامداران
آمارها نشان می‌دهد مبلغ تعیین شده برای واگذاری مالکیت باشگاه تراکتور و همینطور بدهی‌های سنگین آن باید از جیب مشمولان سهام عدالت، سهامداران خرد و بازنشسته‌ها پرداخت شود که نزدیک به 70درصد از سهام ملی صنایع مس متعلق به آنهاست.
ترکیب سهامداران شرکت ملی صنایع مس که قرار است سهام تراکتور به آن واگذار شود، نشان می‌دهد که هم‌اکنون 34.78درصد از سهام ملی صنایع مس ایران در اختیار سهامداران خرد 11.87درصد در اختیار مشمولان سهام عدالت و نزدیک به 23درصد از سهام در اختیار صندوق‌های بازنشستگی ازجمله صندوق بازنشستگی مس، صندوق بیمه عشایر و روستاییان، صندوق بازنشستگی مس، تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری فرهنگیان است.
بررسی صورت‌های مالی شرکت ملی صنایع مس ایران در سال گذشته نشان می‌دهد جمع کل درآمد‌های این شرکت در سال گذشته رقمی بالغ بر 26هزار و 184میلیارد تومان بوده است؛ بنابر این چنانچه قرار باشد شرکت ملی صنایع مس، باشگاه تراکتور را خریداری کند، باید 2درصد از سود خود را صرف خرید سهام این باشگاه و دست‌کم 2درصد دیگر را صرف پرداخت بدهی‌های سنگین باشگاه کند که همه این ارقام را باید سهامداران شرکت ملی صنایع مس پرداخت کنند. ضمن اینکه برآورد می‌شود شرکت ملی صنایع مس باید زیان‌های انباشته این باشگاه را نیز که اطلاعی در مورد رقم آن در دست نیست، پرداخت کند و سالانه چند صد میلیارد تومان صرف هزینه‌های باشگاه‌داری کند. جمع کل این ارقام به ‌معنای آن است که شرکت ملی صنایع مس فقط در سال نخست باید بیش از 1000میلیارد تومان از سود سالانه خود را (صرف‌نظر از زیان انباشته و هزینه‌های باشگاه‌داری) برای خرید سهام و پرداخت بدهی‌های این باشگاه صرف کند. همه این مبالغ باید از محل سود سالانه سهامداران ملی صنایع مس پرداخت شود. این در حالی است که سهامداران شرکت ملی صنایع مس از مرداد ماه پارسال، که نزول بازار سهام آغاز شد، تاکنون به‌دلیل نزول قیمت سهام شرکت ملی مس، 30درصد زیان کرده‌اند و حالا باید بخشی از سود سالانه خود را به مالک قبلی این باشگاه پرداخت کنند.
هنوز مشخص نیست تصمیم برای واگذاری سهام تراکتور به شرکت ملی مس بر چه اساسی گرفته شده، آیا در این تصمیم صرفه و صلاح سهامداران شرکت ملی مس هم درنظر گرفته شده است؟ پرسش دیگر این است که چرا مالک قبلی که بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای 3 سال پیش مالکیت این باشگاه را در اختیار گرفته و اکنون عمدتا ساکن یکی از کشورهای همسایه است، باید با وجود بدهی‌های سنگینی که به این باشگاه تحمیل کرده، 500میلیارد تومان نیز به‌عنوان دستخوش، آن هم از جیب سهامداران زیان‌دیده بورس دریافت کند؟