عرضه بنزین با چاشنی خطر

مهدی اسماعیل‌پور- خبر‌نگار

 بنزین همیشه ماجرای‌های جالبی دارد و این کالای یارانه‌ای بستری مناسب برای دلالی و ایجاد شغل‌های کاذب به وجود آورده است؛ موضوعی که به ظن و گمان کارشناسان، اجرای طرح اختصاص بنزین به خانواده‌ها و بالا گرفتن تب و تاب فروش سهمیه بنزین یارانه‌ای توسط شهروندان فاقد خودرو، بازار را برای ظهور و بروز دلالی و واسطه‌گری از این هم مناسب‌تر و مساعد‌تر خواهد کرد.

وانت‌ها در نقش پمپ‌بنزین سیار!
در این روزها که فعلا خبری از دادوستد و خرید و فروش سهم ماهانه بنزین بین مردم نیست، فرصت‌طلبان از شلوغی و ترافیک در برخی از معابر تهران ازجمله در حاشیه بزرگراه شهید همت که به‌ندرت رنگ آرامش و خلوتی را به‌خود می‌بیند، سوءاستفاده کرده و با فروش بنزین به‌صورت گالن‌های 20لیتری مابه‌التفاوت چند هزار تومانی را در ازای هر لیتر بنزین به جیب می‌زنند. اگر در ساعت‌های پیک ترافیک گذرتان به بزرگراه‌ها ازجمله بزرگراه همت در محدوده پل فجر تا خیابان گاندی که تقریبا همیشه ترافیک سنگینی دارد، افتاده باشد، لابد وانت‌هایی که اغلب نیسان‌های آبی‌رنگ هستند را در حاشیه معبر دیده‌اید که خیلی واضح و آشکار درحال فروش بنزین به‌صورت گالنی بوده و روی کاغذ و مقوا با فونت درشت نوشته‌اند: «بنزین موجود است.»

پمپ‌بنزین‌های موتوری
در کنار پدیده فروش بنزین به‌صورت گالنی در حاشیه معابر که البته مسبوق به سابقه است، این روزها با پدیده جالب دیگری هم در زمینه توزیع بنزین مواجه هستیم که فروش بنزین توسط موتورسیکلت‌های مجهز به مخزن و نازل است؟! جالب‌تر اینکه فعالیت این موتورسیکلت‌ها به‌صورت شرکتی است و از طریق اینترنتی یا تماس تلفنی سفارش می‌گیرند و به سمت محل موردنظر روانه می‌شوند تا به‌خودرو‌های بنزین تمام کرده یا رانندگانی که وقت و حوصله رفتن به پمپ‌بنزین و ایستادن در صف انتظار را ندارند، خدمات حضوری ارائه کنند.
فروش و ارائه بنزین روی موتورسیکلت جدا از موانع و محدودیت‌های قانونی که دارد، کاری پرخطر و پرریسک محسوب می‌شود که هر لحظه ممکن است باعث بروز حادثه و سانحه‌ای شود. در صفحه آنلاین سفارش اینترنتی پمپ‌بنزین‌های موتوری، امکان سفارش بنزین از 10 تا 100لیتر وجود دارد و هزینه آن هم از 69 تا 349هزار تومان است. در توضیحات این سایت آمده که برای مقابله با کرونا و رهایی از ایستادن در صف‌های طولانی و آلوده این خدمات را توسط راننده‌های آموزش‌دیده ارائه می‌کنند.
در این سایت برخلاف خودرو‌های سوخت‌رسان «پی دو» که در آنها بر اخذ مجوز و تأییدیه شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران و سازمان آتش‌نشانی اشاره و تأکید شده است، اثری از چنین موردی به چشم نمی‌خورد. در خودرو‌های سوخت‌رسان «پی دو» تمام جوانب ایمنی سنجیده و رعایت شده است، اما حمل و فروش و عرضه سوخت به وسیله مخزن‌هایی که روی موتورسیکلت‌های معمولی نصب شده است، به هیچ عنوان نمی‌تواند ایمن و مورد اطمینان باشد؛ به‌ویژه اینکه دست‌کم در تصاویر موجود روی موتورسیکلت وسایل اطفای حریق دیده نمی‌شود و راکب موتور حداقل‌هایی مانند کلاه ایمنی را هم ندارد.  
پیگیری‌های ما برای گفت‌وگو با یکی از مدیران یا مسئولان این شرکت درباره داشتن مجوز از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران و سازمان آتش‌نشانی و ناایمن بودن و خطرات چنین روشی برای سوخت‌رسانی بی‌نتیجه بود و حاضر به پاسخگویی نشدند.

صدها لیتر بنزین را از کجا تامین می‌کنند؟
برای بررسی بیشتر این موضوع سراغ روابط‌عمومی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران رفتیم تا پاسخ و دیدگاه مدیران و مسئولان این شرکت درباره فروش گالنی بنزین در حاشیه معابر و همچنین توزیع و فروش بنزین در قالب پمپ‌بنزین‌های موتوری را جویا شویم و بررسی کنیم که اولا این شرکت برای چنین فعالیت پرخطری دارای مجوز قانونی است و ثانیا وانت‌های بنزین گالنی فروش و پمپ‌بنزین‌های موتوری صدها لیتر بنزینی که به روش‌های پرخطر عرضه می‌کنند را چگونه و از کجا تامین می‌کنند؟ از آنجا که طبق دستورالعمل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و اتحادیه جایگاه‌داران، جایگاه‌های عرضه سوخت به هیچ‌وجه نباید بنزین را در ظرف عرضه کنند، اگر چنین اتفاقی می‌افتد، احتمالا تخلفی رخ داده که از چشم ناظران و مأموران این شرکت پنهان مانده است. اگر هم جایگاه‌های سوخت تخلف نمی‌کنند، پس منشأ صدها لیتر بنزین عرضه شده کجاست و چطور به‌دست فروشندگان غیرقانونی می‌رسد؟
درباره فروش موتوری بنزین هم این سؤال پیش می‌آید که آیا شرکتی که به این صورت فعالیت می‌کند، مانند خودرو‌های «پی دو» دارای مجوز قانونی و ایمنی مناسب است؟ اگر پاسخ مثبت است که چطور و براساس چه مبنا یا تأییدیه‌ای از سوی سازمان آتش‌نشانی به چنین وسیله نقلیه پرخطری اجازه داده شده تا مانند یک بمب ساعتی در خیابان‌های تهران تردد کند و آیا تمام استاندارد‌های لازم و ضروری رعایت شده است تا اگر فردا روزی حادثه‌ای رخ دهد، ارگان و شخصی مسئولیت آن را برعهده بگیرد یا طبق معمول کسی زیر بار پاسخگویی و پذیرفتن تبعات آن نخواهد رفت؟! با وجود پیگیری‌های زیاد هیچ‌کدام از مدیران و مسئولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران حاضر به پاسخگویی در این رابطه نشدند.

 مخالفت و بی‌خبری پلیس از فروش بنزین با موتور!
آخرین مرجعی که موضوع فروش بنزین در بزرگراه‌ها را از طریق آنها پیگیری کردیم، پلیس راهور تهران بزرگ بود. سرهنگ علی همه‌خانی، معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور درباره فروش بنزین به‌صورت گالنی توسط خودرو‌ها و همچنین فروش بنزین با نصب مخازنی روی موتورسیکلت‌ها به روزنامه همشهری می‌گوید: «اگر خودرو و موتورسیکلت‌ها به فروش بنزین در قالب گالن‌های 20لیتری و دیگر مخازن و ظروف اقدام کنند با آنها برخورد قانونی شده و ضمن جریمه، وسیله نقلیه متخلف توقیف می‌شود. درباره اینکه فروش بنزین در پشت موتورسیکلت مجوز شرکت پالایش و پخش را دارد یا نه، اطلاعی نداریم، اما پلیس راهور در جریان این موضوع قرار ندارد و چنین روش ناایمن و پرخطری برای عرضه سوخت مورد تأیید ما نیست و مجوزی از پلیس راهور برای این منظور دریافت نشده است. البته فعالیت عرضه بنزین توسط خودرو‌های ایمن و دارای مجوز قانونی مانند «پی دو» که باعث کاهش ترافیک و خلوت‌تر شدن پمپ‌بنزین‌ها می‌شود، مورد تأیید است، اما  ما فروش بنزین با موتورسیکلت را با توجه به اینکه ایمن نبوده و می‌تواند باعث بروز حادثه شود، تأیید نکرده و نامناسب می‌دانیم.»