لایه میانی، متهم جدید کندی اینترنت
بعد از تمامشدن ماجرای قطعی فیبرهای تامین اینترنت کشور در شمال و جنوب حالا مسئولان میگویند مشکل کندی بهخاطر لایه میانی شبکه ارتباطی کشور است
عمادالدین قاسمی پناه- خبرنگار
کاربران اینترنت همچنان از کندی و اختلال در شبکه اینترنت گلایه دارند. حدود 3هفته پیش علت این کندی، قطعی کابل پهنای باند بینالملل در مسیر قطر-امارات اعلام شد که باعث از دسترس خارج شدن 430گیگ از پهنای باند بینالملل شد. حمید فتاحی، مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت هفته گذشته در گفتوگو با همشهری از استقرار کشتی تعمیرات در منطقه خبر داد و همچنین اعلام کرد که ظرفیت جایگزین از ارتباطات زمینی شمال کشور تامین شده است. چند روز بعد، ۳۰۰ گیگ دیگر از ظرفیت بینالملل شرکت ارتباطات زیرساخت که از طریق روس تلکام تامین میشود هم قطع شد که این ظرفیت به سرعت بازیابی و دوباره در مدار مصرف قرار گرفت. حالا فتاحی اعلام کرده است که ظرفیت پهنای باند بینالملل بهطور دائم ارتقا مییابد و اختلالها و کندیها ربطی به این موضوع ندارد. مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت این کندی و اختلال را بیشتر به لایه میانی نسبت داده است. اما لایه میانی چیست، چه تأثیری در کیفیت اینترنت دارد و چگونه این مشکل حل میشود؟
طراحی برای استقرار سایتها
آرش کریم بیگی، مدیرعامل شاتل موبایل که جزو اپراتورهای شبکه همراه کشور محسوب میشود، در گفتوگو با همشهری، در مورد لایه میانی میگوید: «وقتی قرار است یک منطقه پوشش داده شود، براساس مبلمان شهری، جایگیری ساختمانهای بلند و کوتاه و همینطور تراکم جمعیت شهری، هر شبکه تلفن همراه یک طراحی را درنظر میگیرد تا سایتهای خود را برای بهترین پوشش مستقر کند.»
بهگفته کریم بیگی «بهعنوان مثال، یک اپراتور باید بتواند با مثبت و منفی 50متر اختلاف، یک آنتن شبکه همراه(بیتیاس) را نصب کند.» این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه در شهرها تراکم جمعیت بسیار بالاست و به همینخاطر این طراحی بسیار دشوار میشود، میگوید: «به همان نسبت شرایط موافقت مالکان ساختمانها، اماکن و همچنین شهرداریها برای نصب سایت روی پشت بامها هم متفاوت است».
کریم بیگی همچنین به مقاومت از سوی مالکان ساختمانها و البته شهرداریها برای نصب سایتهای اپراتورها اشاره میکند. او معتقد است که «همین موضوع باعث میشود که اپراتورها نتوانند در زمان درست و مکان درست تجهیزات و بیتی اسهای خود را در مناطق مورد نظر نصب کنند. در نتیجه وقتی اپراتورها نتوانند در زمان و مکان درست، سایت خود را نصب کنند، بدیهی است که کاربران آن منطقه هم با اختلال و مشکل پوشش در لایه دسترسی مواجه میشوند».
شبکه انتقال سایتها
مدیرعامل شاتل موبایل نکته بعدی را موضوع شبکه انتقال سایتها میداند. «به این معنی که یک سایت تلفن همراه، بهخصوص شبکه 4G و قطعا شبکه 5G، طبیعتا باید یک شبکه انتقال باثبات داشته باشد، که درواقع در ساختارهای امروز دنیا، به معنی «اتصال فیبر نوری به بیتیاسهای تلفنهای همراه» است.» کریم بیگی با اشاره به اینکه این موضوع هم قابل بررسی است، ادامه میدهد: «باید بررسی شود که چند درصد این سایتها با رادیو و چند درصد با فیبر نوری متصل هستند.» بهگفته او «در جایی که اتصال با فیبر نوری صورت نمیگیرد هم، باید بررسی شود که آیا اپراتورها کمکاری کردهاند یا مسئولان محلی همکاری نمیکنند». این کارشناس معتقد است که «نهادهای ذیربط باید بتوانند کار طراحی و مهندسی شهری نصب فیبر در داخل شهر و رساندن فیبر به بیتیاس را انجام دهند و آن را تمام کنند». بنابراین کریم بیگی منظور از لایه میانی را در 2موضوع خلاصه میکند. او میگوید: «لایه میانی، اول به معنی فیبر نوری از سوئیچ مرکزی اپراتور به بیتیاس تلفن همراه و دوم، نصب و قرارگیری بیتی اس در محل مناسب است.»
چه باید کرد؟
این کارشناس در مورد راهکار رفع این مشکل هم میگوید: «طبیعتا همکاری مالکان ساختمانها برای تعامل با اپراتورها بهمنظور نصب بیتیاسها در مکانهای مورد نیاز میتواند مشکل را تا حدود زیادی رفع کند.» با این حال کریمبیگی، موضوع قانونگذاری را مهمتر از این همکاری میداند و میگوید: «قانونگذاری بهگونهای باید انجام شود که اماکن عمومی و دولتی «ملزم» به نصب تجهیزات بیتیاس باشند و نه مخیر.»
مشکل اپراتورها
معاون امور پستی، ارتباطی و فناوری اطلاعات رگولاتوری هم چند روز پیش با ارائه آماری، از تامین و خرید تجهیزات و طراحی سایتها خبر داد. مجید حقی اعلام کرده بود که همراه اول برای راهاندازی ۴۸۳ دکل در ۲۳ استان و ایرانسل برای راهاندازی 1102دکل در ۲۴ استان دچار مشکل هستند. حقی هم این مشکلات را مربوط به ممانعتهای مردمی و شرایط تعامل با شهرداریها اعلام کرده بود. او همچنین یکی از راهکارهای بهبود کیفیت اینترنت را نصب و راهاندازی تجهیزات مربوط به باند فرکانسی ۲۳۰۰ و استفاده از این باند میداند و میگوید: «همراه اول تا دی ۱۴۰۱ حدود 1800سایت و ایرانسل تا پایان ۱۴۰۱ تعداد 1900سایت را برای بهرهبرداری از باند فرکانسی ۲۳۰۰ راهاندازی میکنند.»