گزارش
آمادگی 3500جای‌گرم در شب های سرد
تهران 20مددسرا دارد که ظرفیت لازم را برای اسکان کارتن‌خواب‌ها و افراد بی‌سرپناه شهر دارند
زهرا کریمی - خبر‌نگار
منظر شهر در شب‌های سرد زمستانی، زمانی تماشایی‌تر می‌شود که خیابان‌های شهر را عاری از کارتن‌خواب‌ها و معتادانی زیر چند لایه پتو یا گونی ببینیم. در این شرایط است که می‌توان دلخوش بود، آنها در سرپناهی گرم و امن مثل یکی از 20گرمخانه شهرداری سر بر بالین گذاشته‌اند؛ گرمخانه‌هایی که برای حمایت از آنها و همچنین ارتقای ایمنی شهر ساخته شده‌اند که در آنجا خدمات مختلف رفاهی، درمانی و فرهنگی هم ارائه می‌شود.
در این بین، بسیاری از کارتن‌خواب‌ها و معتادان به‌صورت داوطلبانه به مددسراها (گرمخانه‌ها) مراجعه می‌کنند، اما برخی دیگر نیز با خودروهای گشت‌زن سیار در مناطق 22گانه به این مراکز حمایتی انتقال داده می‌شوند و البته بعضی نیز به هر شکلی شده ترجیح می‌دهند حتی شب‌هایی که دمای هوا زیر صفر است و زمین یخ‌زده، همچنان زیر آسمان شهر بخوابند. به گزارش همشهری، اقدام خوبی که نقش حمایتی از بی‌خانمان‌ها دارد، وجود20گرمخانه در پهنه‌های مختلف تهران است که نه مثل سابق فقط شب تا صبح، بلکه به‌صورت شبانه‌روزی آماده فعالیت هستند. از این تعداد 4گرمخانه به‌طور اختصاصی برای بانوان بی‌پناه و کارتن‌خواب درنظر گرفته شده که بتوانند در شب‌های سرد به آنجا مراجعه کنند. در این میان، 2سامانسرا (یکی برای آقایان و یکی برای بانوان) هم در شرایط سرد و ضروری به ظرفیت پذیرش بی‌سرپناه‌ها افزوده می‌شود؛ اگرچه سامانسراها در شرایط عادی، وظیفه توانمندسازی و بازگشت به کانون خانواده افراد آسیب‌دیده را برعهده دارند.
با همه اینها نبود روشنایی در برخی از معابر و پاتوق‌های غیردسترس شهر باعث می‌شود تا تعداد کمی از این افراد ترجیح دهند به جای آنکه به گرمخانه‌ها بروند، شب را آنجا به صبح برسانند و مخاطرات را به جان بخرند و نتیجه‌اش می‌شود اتفاقات ناگواری که تاکنون برای آنها رخ داده و متأسفانه فوت کرده‌اند.
درحالی‌که مراجعه و حضور کارتن‌خواب‌ها و افراد بی‌پناه در هریک از این گرمخانه‌ها می‌تواند این قشر از جامعه را از خطر یخ‌زدگی و بیماری‌های ویروسی و هجوم حیوانات، همچنین فوت ناشی از سوءمصرف مواد مخدر و سایر آسیب‌ها محفوظ نگه دارد. چه بسا که در سال‌های گذشته دیده شده است برخی از افراد بنا بر مصرف دوز بالای مواد در کلونی‌ها توان رسیدن به گرمخانه‌ها را نداشته‌اند و زیر پل‌ها یا فضای سبز بزرگراهی فوت شده‌اند.
کارتن‌خواب‌ها از چشم همه پنهان می‌مانند
مؤسسه نورسپید هدایت با مجوز سازمان بهزیستی از سال 88در حوزه زنان و کودکان در محله بوستان شوش منطقه 12فعالیت دارد و از 2سال و نیم پیش به‌صورت شبانه‌روزی به بیش از 150زن و کودک بی‌سرپناه خدمات حمایتی ارائه می‌کند. اما به‌گفته سپیده علیزاده، مدیرعامل این مؤسسه، زنان در این مرکز علاوه بر آنکه از خدمات ویژه حمایتی بهره‌مند می‌شوند، می‌توانند آموزش‌های مهارتی سنگ‌دوزی و خیاطی برای حرفه‌آموزی را نیز بیاموزند. بانوان زیادی به اینجا مراجعه می‌کنند و برخی از آنها از شهرستان‌ها می‌آیند و ناگفته نماند که مثل مرکز ما در بخش‌های دیگر شهر هم فعالیت دارند، اما چون این مؤسسه در مرکز شهر واقع شده دسترسی را آسان کرده است.
هم‌اکنون بانوانی که به مرکز ما مراجعه می‌کنند همه معتاد و کارتن‌خواب نیستند؛ برخی از آنها زنان بهبودیافته از اعتیاد هستند و برخی دیگر همراه فرزندانشان به اینجا می‌آیند و انتظار رسیدگی و حمایت دارند. یکی از اقدامات نتیجه‌بخش مرکز اجرای گشتزنی با همراهی نیروهای شهرداری در چهارشنبه‌های هر هفته است.
در این طرح هر هفته به یکی از پاتوق‌های غیرقابل دسترس مثل تونل‌های زیرزمینی در معرض دید پرخطر سر می‌زنیم؛ مثل نقاط بی‌دفاع شهری، نقاط کور و پرخطر یا فضای سبز در بزرگراه‌ها. واقعیت این است که حضور این افراد در تهران شرق و غرب ندارد و معمولا آنها مکانی را برای مصرف و ماندن در ساعتی انتخاب می‌کنند تا کمتر در معرض دید باشند که شهروندان بخواهند گزارش بدهند یا اینکه گشت‌های سیار آنها را به گرمخانه منتقل کنند.
