فاضلاب اهواز اعتبار ندارد کودک اهوازی، جان!

سیده‌زهرا عباسی- خبرنگار

سناریو تکراری است؛ سقوط یک کودک خردسال در جوی روباز فاضلاب، اتفاقی که هرچند وقت یک‌بار در حاشیه شهر اهواز تکرار می‌شود و در نهایت هیچ‌ نهادی زیر بار مسئولیت آن نمی‌رود. حالا یک هفته از اتفاق تلخی که برای فارس حیدری، کودک خردسال ساکن کوی گلدشت اهواز رخ داد، می‌گذرد. شهرداری منطقه۶ اهواز در اطلاعیه‌ای توضیح داده است محله‌های گلدشت، کوی سیاحی، گلبهار و کوی سادات طرح تفصیلی ندارند و به همین دلیل ساکنان به‌ناچار از جوی‌هایی که شهرداری برای جمع‌آوری آب‌های سطحی ایجاد کرده به‌عنوان خروجی فاضلاب استفاده می‌کنند که همین کار هم منجر به بروز حوادثی از این دست می‌شود. هم‌اکنون پس از جلسه‌های متعدد در استانداری و فرمانداری، طرح ضربتی دفع آب‌های سطحی مصوب شد و ساخت خروجی به سمت کانال سلمان و نصب پمپ در انتهای کانال و پمپاژ به سمت کانال مذکور به‌صورت موقت در هنگام بارندگی فعال شده است.‌

  اجرای طرح جامع در 2سال
شهردار اهواز هم با تأیید ادعای شهرداری منطقه6 در این‌باره به همشهری توضیح می‌دهد:‌ استفاده از شبکه دفع آب‌های سطحی برای خروجی فاضلاب موضوعی مزمن و قدیمی در اهواز است و در شرایطی که باید 2شبکه مجزا از هم برای آب‌های سطحی و فاضلاب وجود داشته باشد، اما از قدیم این دو به‌صورت ترکیبی کار می‌کردند و علاوه بر مشکلاتی چون غرق‌شدگی کودکان در فاضلاب در زمان‌های بارندگی، موجب بحران آبگرفتگی و بالازدگی  فاضلاب می‌شوند.  رضا امینی با بیان اینکه طرح جامع شبکه دفع آب‌های سطحی و تکمیل شبکه فاضلاب در حال انجام است، می‌گوید: با توجه به دغدغه‌ای که در سطح ملی در این‌باره شکل گرفته است قرار شد به‌جای 3سال پروژه طرح جامع در 2سال به سرانجام برسد.  به‌گفته وی، آبفا هم‌اکنون مشغول کار است و حفاری‌های مورد نظر را انجام داده و شهرداری هم قرار است طبق طرح جامع همزمان کار دفع آب‌های سطحی را پیش ببرد.

   اگر اعتبار نرسد  
شهردار اهواز با تأکید بر اینکه شبکه دفع آب‌های سطحی حدود 4برابر بودجه شهرداری نیاز دارد، می‌گوید: برآورد نسبی سال99 نشان می‌دهد برای تکمیل شبکه دفع آب‌های سطحی به حدود 6هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم و از سوی دیگر، همین رقم نیز برای تکمیل شبکه فاضلاب درنظر گرفته شده است. اما تصویب و اعلام بودجه کار سختی نیست، مسئولان اعتبار مورد نیاز برای هر 2بخش را تصویب کرده‌اند، اما اراده قطعی و صادقانه نیاز است که این اعتبار به استان برسد تا قراردادهای پیمانکاران بسته شود در غیراین صورت طرح‌ها به زمان می‌خورند و نیاز به بازنگری دارند و این کار را به‌تعویق می‌اندازد.
امینی همچنین مطالبه اصلی استانداری خوزستان، شهرداری و آبفای اهواز و مردم و نماینده ولی فقیه را پرداخت کامل عوارض آلایندگی نفت می‌داند و می‌افزاید: 12هزار میلیارد تومان عوارض آلایندگی نفت ثبت قانونی شده و رأی شورای‌عالی مالیاتی را هم دارد و یک‌هزار میلیارد هم ثبت شده اما هنوز رأی ندارد و در واقع در مجموع 30هزار میلیارد تومان بدهی اصلی و 28هزار میلیارد جرایم عوارض آلایندگی باید به استان تخصیص یابد که حتی اگر وزارت نفت بخش اندکی از این رقم را هم پرداخت کند مشکل فاضلاب و دفع آب‌های سطحی رفع می‌شود. او معتقد است اگر اعتبار مورد نظر برای این 2حوزه و همچنین حق آلایندگی نفت پرداخت نشود، شاهد تکرار بدقولی مسئولان و بدبینی و بی‌اعتمادی مردم خواهیم بود. امینی تأکید می‌کند: تکمیل شبکه فاضلاب و شبکه دفع آب‌های سطحی از نظر فنی 2ساله امکان‌پذیر است، اما درصورتی که بودجه مورد نیاز در زمانبندی مورد نظر تخصیص نیابد دوباره شاهد اتفاقات تلخ چون بحران‌های آبگرفتگی سال‌های گذشته یا سقوط در کانال فاضلاب خواهیم بود.

  فقط 100میلیارد تومان رسید
علاوه بر حوادثی چون سقوط در کانال‌های دفع آب‌های سطحی که هیچ‌یک از نهادهای مرتبط چون شهرداری، آبفا، اورژانس، هلال‌احمر یا علوم‌پزشکی آمار دقیقی از آن ارائه نمی‌دهند، در یک سال گذشته شبکه فاضلاب اهواز با معضل ریزش لوله‌های فاضلاب هم روبه‌روست. لوله‌های فاضلاب از جنس آزبس و به گاز متصاعد شده از فاضلاب حساس هستند و این گاز موجب خورده شدن لوله‌ها می‌شود؛ ‌در اثر این اتفاق و وقتی حجم لوله‌ها افزایش می‌یابد ترکیب آب‌های سطحی و فاضلاب موجب ریزش سقف لوله‌ها و بیرون‌زدگی فاضلاب می‌شود که حوادث دیگری را رقم می‌زند. با وجود همه این مشکلات اما طبق گفته نماینده اهواز که پیش از این با همشهری گفت‌وگو کرده بود، پروژه فاضلاب اهواز برای تکمیل در 2سال نیاز به ماهانه 170 تا 200میلیارد تومان اعتبار برای پرداخت به پیمانکاران دارد درحالی‌که از ابتدای سال تاکنون دولت فقط 100میلیارد تومان اعتبار به استان پرداخت کرده است. مجید یوسفی تأکید کرده بود که درصورت تخصیص کامل اعتبار تعیین شده قرار است شبکه فاضلاب اهواز و آب‌های سطحی طی 2سال به پایان برسد و تکمیل فاضلاب 7شهر اصلی خوزستان هم تسریع شود. مدیر آبفای خوزستان هم این صحبت را تأیید می‌کند و به همشهری می‌گوید: آماری از حوادث نداریم، اما در همه مناطق حاشیه‌ای اهواز که شبکه فاضلاب ندارند و جوی‌های روباز دفع آب‌های سطحی به محل خروج فاضلاب تبدیل شده احتمال بروز حوادث مشابه ‌وجود دارد. آبفا قرار است علاوه بر کلانشهر اهواز شبکه فاضلاب همه مناطق حاشیه‌ای و همچنین تصفیه‌خانه‌های اهواز را برای جلوگیری از ورود فاضلاب به کارون و خلیج‌فارس تا 2سال آینده تکمیل کند. محمدرضا کرمی‌نژاد می‌افزاید: کل حواشی به اضافه شهر و شبکه تصفیه‌خانه حدود 10هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که قرار است در سال‌های1401، 1402 و 1403 پرداخت شود، اما از اعتبار 800میلیارد تومانی امسال فقط بیش از 100میلیارد تومان پرداخت شده است و مسئولان قول داده‌اند بقیه اعتبار را هم تا پایان سال پرداخت کنند.
   
آب و فاضلاب یکی از مهم‌ترین مشکلات استان خوزستان و 8شهر اصلی آن محسوب می‌شود. بارها اعتبارهای متعدد برای رفع این مشکل تصویب شد، تخصیص یافت و ثمری نداشت یا تخصیص نیافت.
حالا نمایندگان خوزستان معتقدند با تلاش مجمع نمایندگان در یک سال و نیم گذشته اعتبار مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های فاضلاب و همچنین دفع آب‌های سطحی تصویب شده است؛‌ اعتباری که ابتدا باید به موقع به استان برسد و دیگر اینکه به درستی و با نظارت دقیق هزینه شود تا وعده 2ساله برای حل این مشکل دیرینه خوزستان به ثمر بنشیند.

اصلاح نقاط حادثه‌خیز

با توجه به بحران‌های آبگرفتگی در کلانشهر اهواز طی 2سال گذشته و حوادث سقوط کودکان در کانال‌های روباز، شهرداری و آبفای این کلانشهر طرح علاج‌بخشی ضربتی را در دستور کار دارند. در این طرح حدود 56نقطه در یک مرحله و 89نقطه در مرحله دوم شناسایی شده است. در این نقاط ایستگاه‌های دفع آب‌های سطحی و ‌فاضلاب باهم کار می‌کنند و بعد از تهیه لوله‌های مورد نیاز پیمانکاران آبفا آنها را کار می‌گذارند. طبق اعلام شهرداری اهواز انواع تجهیزات تعبیه شده، هر نقطه متولیانی دارد که در مواقع بارندگی موظف به حضور در منطقه، بازدید از تجهیزات و تخلیه آب‌های سطحی هستند. با این کار، شهرداری و آبفا ادعا می‌کنند بارندگی‌های امسال کلانشهر اهواز با کمترین مشکلات همراه باشد.

مکث
صحبت‌های پدر فارس حیدری کودک غرق‌شده در جوی اهواز:
جوی لایروبی نشده بود

پدر فارس حیدری که هفته گذشته در جوی روباز دفع آب‌های سطحی گلدشت غرق شد، به رسانه‌ها اعلام کرده بود: بامداد جمعه همراه با خانواده مقابل در منزل بودیم و با غفلتی کوتاه فرزندمان از ما جدا شد؛ وقتی متوجه غیبت فارس شدیم خیلی دنبال او گشتیم ولی کار از کار گذشته بود.
جاسم حیدری با اشاره به اینکه کودک خردسالش فقط یک‌سال‌و4‌ماه سن داشت، افزوده بود: براساس فیلم دوربین‌های مداربسته، فارس ما ۳۱دقیقه در کانال مانده بود و بعد جان داد. این جوی روباز است و هیچ حفاظی ندارد، عمق آب به نیم‌متر می‌رسد و برای کودکان خطرناک است. حداقل اگر تخلیه آب را با لایروبی انجام می‌دادند کار به اینجا نمی‌رسید که جگرگوشه خود را به خاک بسپاریم.