پیشنهاد های ویژه هفته/  سفر به سینمای بومی

اگر دوست دارید که درباره سینمای ایران و فیلم‌های شاخص آن از ابتدا تا سال‌های اخیر اطلاعات خوبی به ‌دست بیاورید، کتاب «تاریخ سینمای ایران» از مرحوم مسعود مهرابی می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها باشد. این کتاب در عنوان‌های مختلف چاپ شده و مربوط به سال‌های مختلف است. مهرابی مدت‌ها صاحب‌امتیاز مجله فیلم نیز بوده است؛ معتبرترین مجله نقد سینمایی ایران. با مرور این کتاب‌های مرجع در حوزه تاریخ سینما، به دریافتی کامل از فیلم‌هایی که ساخته شده و موضوع آنها و... دست پیدا خواهید کرد و در این صورت انتخاب فیلم برای تماشای آن، برایتان راحت‌تر خواهد بود. در کل با مرور این کتاب‌های مرجع، متوجه خواهید شد که سینمای ایران، چه سینمای کاملی بوده و چه فیلم‌های شاخصی در آن ساخته شده است.

سینما به روایت سینمایی‌ها

 جایی به اسم موزه سینمای ایران در باغ فردوس پایتخت، تصمیم گرفته است که مجموعه تاریخ شفاهی سینمای کشور را تدارک ببیند؛ به همین دلیل است که سروقت کارگردان‌ها و سینماگران و بازیگران بزرگ رفته و زندگی‌نامه و ظهور و بروز هنری آنها را ثبت کرده است. بیشتر این مصاحبه‌ها قابل دستیابی هستند. این مصاحبه‌ها برای کسانی که تازه می‌خواهند وارد سینما شوند یا می‌خواهند به نگاه کامل‌تری از سینما دست پیدا کنند، یک گنج بی‌پایان است. تماشای این مصاحبه‌های شفاهی، کمک می‌کند تا درک کنید که کجای کار سینما هستید و دیگران چگونه شروع کرده‌اند و همین امر، باعث شود تا اعتمادبه‌نفس بیشتری در این حوزه پیدا کنید. پس این مصاحبه‌ها، می‌تواند فرصت بی‌بدیلی برای آشنایی با سینما باشد.

 به روایت استاد

البته به ‌طور قطع نمی‌توان بهترین کارگردان تاریخ سینمای ایران را مشخص کرد، چون ژانرها و موقعیت‌ها و سلیقه‌ها متفاوت است؛ اما برخی معتقدند که مهرجویی را باید بهترین کارگردان تاریخ سینمای ایران بدانیم. اگر چنین باشد، چطور چنین فردی به چنین جایگاهی در سینما رسیده است؟ شما می‌توانید با تماشای مستند «مهرجویی؛ کارنامه چهل‌ساله» به پاسخ سؤالات خودتان برسید. البته این مستند، در قالب کتاب هم منتشر شده است و حاصل مصاحبه‌ای طولانی با این چهره شاخص سینمای ایران است. جالب اینکه تهیه‌کنندگی و کارگردانی آن با مانی حقیقی، از کارگردان‌های ایرانی بوده و پژوهش آن را هم نیما حسنی‌نسب، از منتقدان سینمای ایرانی انجام داده است. پیشنهاد دیگر همشهری برای آشنایی با دنیای فرهنگ و هنر ایرانی، تماشای این مستند است.

  سفر به پایتخت قدیمی

برای کسانی که می‌خواهند تهران را بهتر و دقیق‌تر بشناسند و حتی به تاریخ گذشته آن سفر کنند، پیشنهاد اول و آخر همشهری، چیزی به غیر از «طهران قدیم» جعفر شهری نمی‌تواند باشد. این کتاب پنج‌قسمتی، البته ترکیبی از مشاهدات و مستندات و خاطرات این نویسنده است؛ چه‌بسا داخل آنها بشود چیزهای غیرمستند هم پیدا کرد؛ اما هنوز هم جزو کامل‌ترین کتاب‌ها درباره گذشته تهران است. پیشنهاد می‌کنیم این کتاب را بخوانید تا درک کنید که گذشته شهرتان، چطور بوده و چه نکته‌های جالب و رفتارها و سبک زندگی جالبی در آن جریان داشته است. این کتاب در بیشتر کتابخانه‌ها موجود است و اگر مایل به خرید هم نبودید، می‌توانید آن را امانت بگیرید.

  زیر پوست شهر

یکی از فیلم‌هایی که با عنوان تهران ساخته شده است، همین اثر مشترک مهدی‌ کرم‌پور و داریوش مهرجویی است. البته این فیلم قرار بود سه اپیزود داشته باشد و یکی از آنها را هم سیف‌الله داد بسازد که قبل از انجام این کار، درگذشت. بازیگرانی چون پانته‌آ بهرام، رضا یزدانی، برزو ارجمند، طناز طباطبایی و... در این اثر سینمایی نقش‌آفرینی کرده‌اند. در واقع شما در این اثر سینمایی، در اپیزود اول به تهران قدیمی‌تر پرتاب می‌شوید. ماجرای یک خانه قدیمی که متعلق به خانواده‌ای فقیر است و روی سرشان خراب می‌شود. آنها که حالا بی‌خانمان شده‌اند، یک تهران‌گردی می‌کنند و با پایتخت و آدم‌هایش بیشتر آشنا می‌شوند. اپیزود دوم هم که به تهران امروزی‌تر می‌پردازد. با تماشای این فیلم، نگاهتان به تهران، کامل‌تر و عاطفی‌تر خواهد شد.

  به یاد آقاحسینی

بهترین فیلمی که با آن می‌توانید به جنوب شهر تهران در دهه‌50 سفر کنید، بلاشک فیلم کندو است؛ اثری که توانست فریدون گله را به‌عنوان یک کارگردان بزرگ و صاحب سبک، تثبیت کند. بهروز وثوقی و داوود رشیدی و رضا کرم‌رضایی و جلال پیشواییان و... از بازیگران این اثر بوده‌اند. شخصیت اصلی این فیلم که شرطی را باخته است، باید از لاله‌زار تا تجریش را گز کند و به همه کافه‌ها و رستوران‌ها رفته و غذا و نوشیدنی رایگان بخورد. در این مسیر، ما با زیر پوست تهران و اصطلاحات جنوب شهری و جغرافیا و معماری این شهر بیشتر آشنا می‌شویم. در واقع کندو را باید بهترین فیلم شناخت جنوب شهر تهران دانست؛ تا شناخت تهران.

فیلم پدرخوانده

  مافیای سینما
البته بین رسانه‌های سینمایی و منتقدان، همیشه دعواهای مختلفی وجود دارد که بهترین فیلم تاریخ سینما چه فیلمی است. حقیقت امر این است که زیاد هم نمی‌توان با اطمینان گفت که کدام فیلم حائز این جایگاه است اما یک نظر مشترک در بیشتر این فهرست‌ها وجود دارد؛ «پدرخوانده». در بخشی از این نظرسنجی‌ها، این فیلم در بین 10فیلم اول است و البته در برخی نیز نخستین فیلم. حیف است که عمر آدمی تمام شود و این فیلم جنایی، مافیایی را نبیند. احتمالا خود اعضای مافیا هم که این فیلم را دیده‌اند، از اینکه چنین جایگاهی در سینما یافته‌اند حسابی لذت برده‌اند! اما اگر اهل سینما هم نیستید، ولی دست‌کم سعی کنید سه‌گانه پدرخوانده یا دست‌کم قسمت اول این اثر جاودان فورد کاپولا را ببینید.

و سپس هیچ‌کس نبود

   قاتل در جزیره دورافتاده
حیف است که آدم توی عمرش یک کتاب داستان پلیسی و جنایی هم نخواند. البته شاید که علاقه‌ای به این ژانر نداشته باشید اما بهتر است که حتما یکی از آثار آگاتا کریستی را بخوانید که از معروف‌ترین نویسندگان پلیسی و جنایی تاریخ ادبیات است. کتاب «و سپس هیچ‌کس نبود» درباره 10غریبه است که به یک جزیره دورافتاده دعوت می‌شوند اما جالب اینکه مشخص نیست چه‌کسی میزبان آنهاست و میزبان غایب است. از این 10نفر، یک نفر ناگهان کشته می‌شود. ظاهرا که قاتل یکی از این 9نفر است. افراد باقی‌مانده به همدیگر شک می‌کنند و فضایی وحشتناک‌ ایجاد می‌شود. تک‌به‌تک آنها می‌میرند و مشخص نیست که قاتل کیست و برای کشف این نکته باید حتما کتاب را تمام کنید.

یاد بعضی نفرات

  یاد یاد مهربان...
سایت موسیقی ما، به‌عنوان معتبرترین سایت موسیقی ایران، چند وقتی است که اقدام به انجام کار جالبی کرده است؛ تولید مجموعه‌ کلیپ‌ها و ویدئوهایی با عنوان یاد بعضی نفرات. این ویدئوها به یاد برخی از بزرگان موسیقی ایرانی تولید شده است و غالبا نیز چهره‌های مطرحی نریشن آنها را می‌‌خوانند؛ مثلا مورد مرتبط با محمدرضا لطفی را لیلی رشیدی خوانده است. این مجموعه هنوز به عدد 20نرسیده، ولی همین حالا هم یک مجموعه خوب در حوزه موسیقی ایران محسوب می‌شود. تا به حال موردهای مربوط به درویش‌خان، فرهاد مهراد، فرامرز پایور، عارف قزوینی، واروژان، ابوالحسن صبا، مرتضی حنانه، نعمت‌الله آغاسی، علینقی وزیری، مرتضی نی‌داوود، همایون خرم و... در این مجموعه تولید شده است.

مستند سمفونی ایران

  در جست‌وجوی ریشه‌ها
وحید موسائیان در این مستند، وقت گذاشته و نزدیک به یک‌دهه، همراه با یکی از بزرگان موسیقی ایران به نام فریدون شهبازیان، سروقت موسیقی مقامی و نواحی رفته است. کمتر اتفاق می‌افتد که در ایران برای یک مستند این‌قدر وقت گذاشته شود. به همین دلیل است برای کسانی که می‌خواهند از موسیقی مقامی و محلی ایرانی بیشتر بدانند، این مستند یک کلاس آموزشی تمام‌عیار است. جالب اینکه نریشن این مستند را هم خود شهبازیان خوانده و به این وسیله صدایش را در آن ماندگار کرده است. این مستند به سفارش مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تولید شده است و برای اصحاب موسیقی، می‌تواند یک پیشنهاد جالب باشد. برای علاقه‌مندان به این حوزه هم، می‌تواند یک اثر تصویری سرگرم‌کننده و البته اطلاع‌رسان باشد.

کتاب راز مانا

  صدای بی‌تکرار
یکی از ماندگارترین آواهای موسیقی ایران را بدون شک باید صدای محمدرضا شجریان دانست. بیشتر اهالی موسیقی ایران عقیده دارند که تا دهه‌ها، دیگر چنین صدا و شخصیتی در موسیقی سنتی ایرانی ظهور و بروز نخواهد کرد. اما شجریان، چطور شجریان شد و به چنین شخصیتی در موسیقی و آواز رسید؟ می‌توانید کتاب راز مانا را درباره این شخصیت بخوانید؛ کتابی که به نوعی دیدگاه‌ها و زندگی‌نوشت و آثار این استاد بی‌بدیل را بررسی کرده است و شما را با گوشه‌های مختلف شکل‌گیری چنین شخصیتی آشنا می‌کند. البته این کتاب اولین‌بار در ابتدای دهه80 به چاپ رسید و به آثار و زندگی این چهره شهیر موسیقی ایران در سال‌های اخیر نپرداخته است اما باید دقت داشته باشید که ماندگارترین آثار این استاد، تا همان سال‌ها شکل گرفته بود.

هنر داستان‌نویسی

  سلام به روایت
داستان‌گویی و روایت، علاقه اول خیلی از ما ایرانی‌هاست. شاید دوست داشته باشید که در این زمینه چیزهایی یاد بگیرید و حتی شروع به داستان‌نویسی کنید؛ چرا که حس می‌کنید روایت‌ها و خاطرات و داستان‌هایی دارید که باید درباره‌شان با دیگران حرف بزنید. در این صورت، پیشنهاد همشهری به شما می‌تواند کتاب «هنر داستان‌نویسی» از ابراهیم یونسی، داستان‌نویس و مترجم ایرانی باشد. در این کتاب، شما از صفر تا صد با هنر داستان‌نویسی و نویسندگی روایی، آشنا و با مثال‌هایی نیز در این زمینه روبه‌رو می‌شوید. به یاد داشته باشید که بیشتر نویسنده‌ها، اساسا به ‌صورت خودآموز و با تمرین و مرارت زیاد توانسته‌اند به نویسنده‌های خوب و قابلی تبدیل شوند. پس شما هم می‌توانید با مرور این کتاب‌ها، به جرگه داستان‌نویس‌ها بپیوندید.

مثل آب خوردن

  روایت‌های واقعی
بخشی از کتاب‌ها در حوزه خاطره‌نویسی و بیوگرافی‌نویسی و سفرنامه‌نویسی شکل می‌گیرد. در سال‌های اخیر نیز چنین کتاب‌هایی در حوزه نشر ایران، شیوع و گسترش و احترام بیشتری یافته‌اند. در واقع همه کتاب‌ها قرار نیست داستانی و آموزشی و مرجع و... باشند و قطعا و حتما نیاز به کتاب‌هایی از این دست نیز داریم. پیشنهاد همشهری به شما خوانندگان عزیز برای اینکه بخواهید ورود به عرصه خاطره‌نویسی و سفرنامه‌نویسی داشته باشید، «مثل آب خوردن» است. نویسنده این کتاب، حمید داودآبادی است که خودش نیز کتاب‌های زیادی از خاطرات و سفرنامه و... را راهی بازار کرده است. با خوانش این کتاب و آشنایی با شیوه‌های آسان خاطره‌نویسی، می‌توانید خاطرات خودتان و دیگران را تبدیل به متن و کتاب خواندنی کنید و حتی در این عرصه صاحب برند شوید.

نویسندگان بزرگ

  به روایت بزرگان
اگر از کتابخوانان حرفه‌ای باشید و رمان و داستان از علائق بزرگ شما باشد، مجموعه مستندهای خوش‌ساخت نویسندگان بزرگ از مالکوم هوسیک می‌تواند برای شما بسیار چشم‌نواز و تماشایی باشد. در این کتاب، بخشی از نویسندگان بزرگ تاریخ ادبیات، مورد بررسی قرار گرفته و زندگی‌شان مرور شده است. این مستندها در دهه70 نیز از شبکه چهارم سیما با دوبله فارسی پخش شده است. با تماشای این 25قسمت، با احترام بیشتری نسبت به کتاب‌های نوشته‌شده به قلم این بزرگان روبه‌رو خواهید شد؛ چراکه درک خواهید کرد با چه مرارت‌هایی خلق شده است. ضمن اینکه آموزه‌هایی از این بزرگان در حوزه نویسندگی هم به‌ دست خواهید آورد. پس این پیشنهاد همشهری را هم از دست ندهید.

  پای درس استاد

معمولا کسانی که درگیر آموزه‌های اقتصادی و تجاری هستند، وارن بافت را به‌خوبی می‌شناسند. او مدت‌ها جزو سه نفری بود که در سطح جهان، پولدارترین‌ها محسوب می‌شدند. او در حوزه خودش خیلی اهل مطالعه بود و می‌گوید گاهی حتی تا 8 ساعت در روز هم مطالعه می‌کرده است. تماشای زندگی این فرد، برای شمایی که دوست دارید در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری و سرمایه‌گذاری حضور داشته باشید، یک کلاس آموزشی تمام‌عیار است و به‌راحتی می‌توانید نکته‌هایی طلایی از این مستند دوبله‌شده درک کنید. البته شاید با تماشای این مستند یک ساعت و 20دقیقه‌ای، کمی هم جا بخورید؛ وقتی که سبک زندگی نه‌چندان لاکچری این سرمایه‌گذار بزرگ را ببینید. و اینکه در نهایت درک کنید حتی ثروتمندترین‌های جهان نیز در مقابل تنهایی، به‌شدت آسیب‌پذیرند.

  نگاه جدید به دارایی

یکی از کتاب‌هایی که معمولا مربیان اقتصادی و سخنرانان اصول موفقیت در ایران خیلی به آن استناد می‌کنند، همین کتاب «پدر پولدار، پدر بی‌پول» است. البته شاید از شنیدن نام این کتاب کمی افسرده شوید و احساس کنید که از آن دست کتاب‌های انگیزشی به‌دردنخور است؛ اما سخت در اشتباه‌ هستید. با مطالعه این کتاب، شما با چند مفهوم جدید در حوزه دارایی و سرمایه و بدهی و سرمایه‌گذاری و... آشنا می‌شوید که در کل، رویکرد شما را به حوزه پول تغییر می‌دهد. ضمن اینکه نگرش شما نیز بابت ثروت‌زایی و فعالیت‌های اقتصادی، به‌روز می‌شود و قدیمی باقی نمی‌ماند. نکته جالب‌تر اینکه نویسنده این کتاب، خود به اصولی که گفته پایبند بوده و سال‌هاست که یک بازنشسته مالی و یک میلیونر خودساخته است.

  بهترین معلم شوید

شما هر جا که کار می‌کنید، تخصصی دارید؛ اعم از بانکداری، حسابداری، فروش، تعمیر، تدریس، تدوین و... . تا به حال به این فکر کرده‌اید که بهتر است از این تخصص خودتان پول دربیاورید و تدریس کنید؟ اما هزاران نفر هستند که در حوزه‌های شما و دیگر حوزه‌ها، درگیر تدریس‌اند؛ در این صورت چطور می‌توانید سری توی سرها دربیاورید؟ پیشنهاد می‌کنیم حتما سری به کتاب مدرس مرجع از ژان بقوسیان بزنید که دکتر احمد روستا ـ پدر علم بازاریابی ایران که همین چند روز پیش به رحمت خدا رفت ـ بر آن مقدمه‌ای نوشته است. در این کتاب، هر چیزی که لازم است تا در حوزه خودتان تبدیل به یک مدرس درجه‌یک و شناخته‌شده شوید را پیش رو خواهید داشت.

  تاریخ‌بازی با تاریخ بازی‌ها

این کتاب توسط علی بوکباشی و به سفارش دفتر پژوهش‌های فرهنگی تولید شده است. این کتاب در واقع بخشی از مجموعه «از ایران چه می‌دانم» است که به فرهنگ و دانش و هنر ایران می‌پردازد. در این عنوان، خاستگاه فرهنگی و جغرافیایی بازی‌های ایرانی و همچنین تحول و تطور تاریخی آنها مورد‌بررسی قرار گرفته است. در این کتاب، طبقه‌بندی کلی بازی‌ها براساس زمینه تاریخی و همچنین ویژگی‌‌های ساختاری، موضوعی، روان‌شناختی و تربیتی‌شان انجام شده. 5فصل از کتاب نیز 5بازی تاب‌بازی، سرمامک‌بازی، دوالک‌بازی، ترنا‌بازی و گنجفه‌بازی را بررسی کرده است. دانستن درباره این بازی‌ها چه برای شما و چه برای آن دسته که دنبال دانستنی‌های بیشتری درباره بازی‌های ایرانی هستند، می‌تواند حسابی جذاب و آموزنده باشد.

  سفر ذهن گیم‌سازان

دنیای امروز را باید دنیای بازی‌های رایانه‌ای، موبایلی و... هم بدانیم. این بازی‌ها حتی از سینما و تلویزیون هم پیشی گرفته‌اند و به واسطه تعاملی بودن‌شان، آینده درخشانی هم در انتظارشان است اما شاید علاقه‌مند باشید که به‌عنوان یک پدر و مادر یا یک فعال این حوزه یا یک آدم مطلع، درباره این بازی‌ها بیشتر بدانید. پس پیشنهاد همشهری به شما کتاب «عوامل جذابیت گیم‌ها: طراحان چگونه با احساسات بازی می‌کنند» است. این کتاب باعث می‌شود تا بتوانید درباره عوامل جذابیت گیم‌های خارجی، اطلاعات بیشتری به‌دست بیاورید و بتوانید اثربخشی نادرست آنها روی ذهن و تربیت کودکان و نوجوانان و جوانان را مطالعه کنید. دانستن چنین نکته‌هایی برای والدین یک امر حیاتی است؛ همچنین برای کسانی که در این عرصه کار می‌کنند.

  سلام عروسک‌ها

اگر دوست دارید از عروسک‌ها که نقش مهمی در بازی و سرگرمی‌سازی بچه‌ها دارند چیز زیادی بدانید، می‌توانید سری به موزه عروسک و فرهنگ ایران یا موزه عروسک‌های ملل بزنید. قطعا خودتان و بچه‌ها از دیدن این عروسک‌ها حسابی شاد خواهید شد و اطلاعات زیادی به‌دست خواهید آورد. اینجا را بزرگ‌ترین موزه عروسک ایران هم می‌دانند که در حوالی خیابان انقلاب، نزدیکی‌های دروازه دولت جا خوش کرده. جالب اینکه اینجا بخش بازی بچه‌ها با اسباب‌بازی هم دارد و همچنین کارگاه‌هایی هم برای آشنایی با عروسک‌سازی، عروسک‌بافی و... .طبیعی است که اگر دست اهل و عیال را بگیرید و سری به این موزه بزنید، حسابی می‌توانید دسته‌جمعی سرگرم شوید. این موزه البته در روزهای خاصی از هفته باز است و غیردولتی محسوب می‌شود.