سومین روز از ادامه دور هفتم مذاکرات کمیسیون مشترک برجام دیروز درحالی در وین پیگیری شد که شواهد نشان میدهد برخلاف ادعای برخی رسانهها، گفتوگوها در فضایی نسبتا رو بهجلو در جریان است؛ تا جایی که علی باقریکنی، رئیس هیأت مذاکرهکننده ایران نیز نسبت به حصول توافق «خوشبین» است، اما تأکید میکند: با توجه به سابقه ناخوشایند گذشته «قطعا سادهاندیش نخواهیم بود».
ادامه مذاکرات در فضایی «سازنده» و «روبهجلو» درحالیاست که حتی برخی اخبار از پذیرش متون ارائه شده از سوی ایران در وین توسط اروپاییها حکایت دارد؛ موضوعی که نشان میدهد با وجود کارشکنی طرف غربی و بهویژه ایالاتمتحده، روند مذاکرات در مسیر پیشنهادی ایران در حال پیگیری است.
بر همین اساس هم بود که روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» به نقل از منابع اروپایی اعلام کرد: نشستهای 2کمیته کارشناسی که مسئله تحریمهای آمریکا و مسائل هستهای را بررسی میکنند، طی روزهای اخیر افزایش یافتهاست و اروپاییها جزئیات 2پیشنویس جدید پیشنهادی ایران را بررسی کردهاند؛ پیشنویسهایی که ایران هفته گذشته مطرح کرد و خواستار الحاق آنها به پیشنویس مذاکرات قبلی شد.
علاوه بر این دیروز صفحه توییتری شبکه الجزیره در خبری فوری به نقل از علی باقریکنی، مذاکرهکننده ارشد کشورمان در وین مدعی شد توافق اولیه در مذاکرات بهدست آمدهاست، اما لحظاتی بعد با حذف توییت خود درباره حاصلشدن توافق، از قول باقریکنی نوشت که بر سر برخی مفاد پیشنویس ژوئن اختلافنظر وجود دارد و مذاکرات ادامه خواهد داشت. این صفحه توییتری همچنین از قول یک منبع در هیأت مذاکرهکننده جمهوریاسلامی اعلام کرد که ایران بهشدت فشار اروپا برای گنجاندن خواستههای خارج از توافق هستهای را رد میکند.
در چنین شرایطی و با وجود اینکه تروئیکای اروپایی در ابتدا به پیشنویسهای ایران واکنش منفی نشان داد و اعلام کرد پیشنهادهای ایران نمیتوانند مبنایی برای مذاکره باشند، اما اکنون از وین خبر میرسد غربیها از موضع قبلی خود عقبنشینی و قبول کردهاند پیشنهادهای ایران را به پیشنویس اصلی که در دورههای گذشته مذاکرات تدوین آن تقریبا نهایی شده بود، اضافه کنند.
گفته میشود وزرای امورخارجه کشورهای اروپایی حاضر در مذاکرات وین با آنتونی بلینکن، وزیر امورخارجه آمریکا دیدار داشته و درباره ایران رایزنی کردهاند و همچنین احتمال دارد رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، در روزهای آینده راهی وین شود؛ اخباری که نشان میدهد مذاکرات وارد مراحل جدیتری شدهاست.
ادعاهای انحرافی
مذاکرات فشرده درباره متن پیشنهادی ایران درحالی ادامه دارد که بهنظر میرسد طرف غربی با وجود پذیرش مذاکره درباره متنهای پیشنهادی ایران، که براساس 2محور اصلی «لغو مؤثر تحریمها» و «فعالیتهای هستهای» تنظیم شدهاست، همچنان فضاسازی پیرامون روند مذاکرات را در دستور کار دارد و میکوشد با اظهارنظرها و انتشار اخبار انحرافی، جریان مذاکرات را به مسیر موردنظر خود هدایت کند.برهمین اساس هم بود که دیروز برخی رسانههای خارجی کوشیدند با انتشار اخبار و گزارشهای منفی از روند مذاکرات، چنین القا کنند که گفتوگوها در وین به بنبست رسیده و پیشرفتی نداشتهاست؛ ادعایی که نهتنها ازسوی هیأت دیپلماتیک ایران رد شد، بلکه نماینده روسیه در مذاکرات وین نیز به آن واکنش نشان داد و با انتشار متنی در حساب توییتری خود، از طرح چنین ادعاهایی ازسوی برخی رسانهها و تحلیلگران ابراز تعجب کرد.میخائیل اولیانوف علاوهبر اینکه فضای مذاکرات را «مثبت» ارزیابی کرد، دراین باره نوشت: «در کمال تعجب برخی تحلیلگران و روزنامهنگاران وضعیت گفتوگوهای وین را دراماتیک و «تقریبا به بنبست رسیده» توصیف میکنند. در این مورد، اینطور نیست. پس از یک وقفه مذاکرهکنندگان به دیپلماسی چانهزنی عادی بازگشتند و رایزنیهای فشرده خود را ادامه دادند. رایزنیهای انحرافی از روند مذاکرات در وین با واکنش طرف ایرانی هم مواجه شد و یک منبع آگاه نزدیک به تیم مذاکرهکننده به ایرنا گفته است که خبر توقف مذاکرات کاملا رد میشود؛ اتفاقا مذاکرات بهصورت جدی روی متون پیشنهادی ایران ادامه دارد و دیروز (یکشنبه) هم گفتوگوها بهصورت جدی ادامه یافت.
فضاسازی اروپاییها
در روزهای اخیر طرفهای اروپایی و آمریکا کوشیدهاند با وجود تن دادن به بررسی پیشنهادهای ایران، با جوسازیهای رسانهای تیم مذاکرهکننده جمهوریاسلامی ایران را به مسیر پذیرش خواستههای فرابرجامی خود هدایت کنند. برهمین اساس هم بود که آنالنا بربوک، وزیر امورخارجه جدید آلمان در نخستین موضعگیری خود درباره گفتوگوهای هستهای در وین، خواستار تسریع در مذاکرات ایران و 1+4شد و روند گفتوگوها را «بدون پیشرفت» ارزیابی کرد.
ازسوی دیگر وزیر امورخارجه انگلیس نیز در سخنان مشابهی، به فضاسازی علیه ایران پرداخت و گفت: «این آخرین فرصت برای ایران است که با عزم جدی پای میز مذاکره برای توافق درباره مفاد برجام بنشیند. ما اجازه نمیدهیم ایران به بمب اتمی دست یابد.» این اظهارات درحالی مطرح میشود که دیپلماتهای جمهوریاسلامی بارها تأکید کردهاند زیربار چنین تحمیلهایی نخواهند رفت.
تناقضهای آمریکا؛ دلنگرانیهای اسرائیل
مذاکرات وین درحالی بهصورت فشرده پیگیری میشود که رژیم صهیونیستی نیز به تلاشهای خود برای اثرگذاری بر روند مذاکرات در وین شدت بخشیدهاست و میکوشد با ابزار ناکارآمد فضاسازی و تهدید، مانع دستیابی به توافق میان جمهوریاسلامی ایران و 1+4شود؛ راهبردی که با رویکرد متناقض ایالاتمتحده نسبت به گفتوگوهای وین همراه شدهاست. در چنین شرایطی و با وجود اینکه همه شواهد از روند روبهجلوی مذاکرات در وین حکایت میکند، مقامهای آمریکایی و اسرائیلی در روزهای گذشته بارها از احتمال توسل به گزینه نظامی علیه ایران سخن راندهاند و حتی رسانههای آمریکایی ادعا کردهاند واشنگتن و تلآویو در تدارک برگزاری تمرین حمله نظامی به تأسیسات هستهای ایران هستند. با وجود این بهنظر میرسد رژیم صهیونیستی همچنان از رویکرد دولت بایدن نسبت به ایران نگران است. براین اساس در روزهای گذشته برخی رسانههای رژیم صهیونیستی گزارش دادهاند که تلآویو نگران است شاید دولت بایدن بخواهد از کانالهای غیررسمی و بدون اطلاع این رژیم، با ایران پیامی رد و بدل کند؛ موضوعی که چندان هم بعید بهنظر نمیرسد که با توجه به اینکه آمریکا سابقه انجام چنین اقدامی را دارد، بخواهد بار دیگر بهدور از فشار لابیهای صهیونیستی، بازگشت به برجام را دنبال کند. رویکرد متناقض آمریکا نسبت به مذاکرات وین واکنش ایران را نیز بههمراه داشته است و به طرفهای مقابل هشدار داده شده که ادامه رویکرد ارعاب و تهدید میتواند بر فضای مذاکرات تأثیر مخرب بگذارد و طرفهای مقابل باید آمریکا را از ادامه این رویکرد بر حذر دارند. بهنظر میرسد اتخاذ چنین رویکردی ازسوی ایالاتمتحده نهتنها به افزایش بیاعتمادی جمهوریاسلامی میانجامد، بلکه ایران را برای دریافت تضمینهای محکمتر، مصممتر میکند.
شواهد موجود از روند رو بهجلوی مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در وین حکایت دارد
عقبنشینی اروپا با چاشنی جوسازی
در همینه زمینه :