6 استان در اولویت صادرات دام زنده عشایر
کرمانشاه، خوزستان، فارس، لرستان، آذربایجان غربی و ایلام در مرحله اول برای صادرات دام زنده قراردارند
سیده زهرا عباسی- خبرنگار
عشایر با یک میلیون و 101هزار نفر جمعیت در همه استان‌های کشور پراکنده‌اند و با 29 میلیون و ۴۰۰هزار رأس حدود ۲۵ تا ۳۰درصد گوشت قرمز کشور را تأمین می‌کنند. در شرایط طبیعی از ۸۴میلیون هکتار مرتع کشور ۳۴میلیون هکتار در اختیار عشایر قرار دارد تا 8.5میلیون تن علوفه دام‌هایشان را به‌صورت طبیعی تامین کنند و در کنار آن سالانه یک میلیون و ۲۰۰هزار تن علوفه نیز از منابع داخلی و خارجی تأمین می‌شود. با توجه به آمار سازمان هواشناسی میزان بارش در کل کشور سال آبی گذشته (1400-1399) نسبت به بلندمدت ۴۱درصد و نسبت به سال گذشته ۵۳درصد کاهش یافت. بنابر اعلام سازمان امور عشایری هر یک میلی‌متر کاهش بارندگی یک کیلوگرم از تولید علوفه در مراتع را کم می‌کند و این یعنی ۷هزار میلیارد تومان ضرر به‌دلیل کاهش علوفه در مراتع. همه این مشکلات عشایر را هم در کوچ بهاره و هم در کوچ پاییزه که در اغلب نواحی به پایان رسیده با چالش در تغذیه و نگهداری دام به‌عنوان مهم‌ترین منبع امرار معاش با چالش مواجه کرد و بسیاری از عشایر ناچار به فروش دام‌های مولد خود شدند.
مرحله اول، صادرات 150هزار راس
حالا بعد از یک مرحله خرید تضمینی دام عشایر در بهار و تابستان، بنابر اعلام رئیس سازمان دامپزشکی در سفر به کرمانشاه که طی روزهای گذشته انجام شده بود، صادرات دام زنده به‌زودی از کشور آغاز می‌شود و اقدامات حمایتی برای حمایت از دامداران و عشایر برنامه‌ریزی شده است.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری دامداران متحرک ایران در این‌باره به همشهری می‌گوید: با توجه به اینکه کشورهای مقصد بیشتر دام‌های کردی و عربی می‌خواهند فعلا برای صادرات دام عشایر 6استان کرمانشاه، خوزستان، فارس، لرستان، آذربایجان غربی و ایلام را بررسی کرده‌ایم. البته بعضی کشورها مانند قطر روی نوع دام تأکیدی ندارند و بیشتر اوزان مختلف مدنظرشان است و به همین دلیل در مرحله بعد، درباره صادرات دام از استان‌های تهران، سمنان، قزوین و سایر استان‌های حوزه مرکزی هم برنامه‌ریزی می‌کنیم.
فضل خرم با بیان اینکه به‌طور کلی قرار است 300هزار راس دام عشایر صادر شود، می‌افزاید: هم‌اکنون مجوز صادرات 150هزار راس دام داده شده است. او با بیان اینکه صادرات 150هزار دام باقی‌مانده به بازار گوشت کشور بستگی دارد، اظهار می‌کند: هرچند این تصمیم عاقلانه‌ای است، اما ما معتقدیم عدد صادرات به قدری کم است که اثری بر قیمت بورس نخواهد گذاشت. به‌گفته خرم، دام‌های مورد نظر برای صادرات شناسایی و بخشی از دام‌ها هم خریداری و قرنطینه شده‌اند و به محض تعیین ارزش گمرکی در هفته جاری، صادرات آغاز می‌شود.
خرید تضمینی، هر کیلوگرم 62هزار تومان
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری دامداران متحرک ایران قیمت خرید تضمینی دام عشایر را برای صادرات هر کیلوگرم 62هزار تومان اعلام می‌کند و می‌گوید: این قیمت خوب موجب شده است وقتی دلالان که در کار قاچاق دام هستند با قیمت 51هزار تومان به عشایر مراجعه می‌کنند با پاسخ منفی آنها مواجه شوند.خرم همچنین با تأکید بر اینکه هر سودی از صادرات حاصل شود مستقیما به عرضه‌کننده دام تعلق می‌گیرد، می‌افزاید: این موضوع با توجه به شرایط سختی که عشایر دارند، اتفاق خوبی است و ما پیگیر هستیم که چنین شرایطی برای کل عشایر رقم بخورد.
مرحله دوم خرید تضمینی
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری دامداران متحرک ایران در بخش دیگری از سخنان خود توضیح می‌دهد که این، دومین مرحله خرید تضمینی عشایر و نخستین مرحله صادرات دام زنده است.خرم با بیان اینکه در مرحله اول خرید تضمینی قرار بود یک میلیون و 500هزار راس خریداری شود، توضیح می‌دهد: به‌دلیل زیرساخت‌ها روند خرید تضمینی با کندی پیش رفت و تا شهریور و مهر ادامه یافت. در نتیجه ما پیشنهاد دادیم چون در شهریور و مهر احتمال آبستن‌شدن دام‌ها وجود دارد، فعلا نهاده تامین شود و در اختیار عشایر قرار گیرد و بعد از آن خرید تکمیل شود. 179هزار تن نهاده در اختیار عشایر قرار گرفت و در برخی استان‌ها در حال تحویل است و در نهایت با همه این شرایط یک میلیون و 113هزار راس دام خریداری شد.
کمک‌ها کافی نیست
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عشایری دامداران متحرک ایران در ادامه درباره کشاورزی قراردادی به‌عنوان راهکار سوم برای کمک به عشایر هم توضیح می‌دهد: طبق قراردادی با عنوان کشاورزی قراردادی نهاده مورد نیاز500هزار راس دام تامین می‌شود و بعد از آن تا اسفندماه امسال، بره‌های کمتر از یک ماهه درصورت نیاز به شرکت پشتیبانی دام فروخته می‌شود و در غیراین صورت این بره‌ها نیز به کشورهای مقصد صادر خواهد شد.
با وجود همه اقدامات در دست اجرا اما خرم تأکید می‌کند مشکلات عشایر در استان‌های مختلف به قدری زیاد است که با این تعداد خرید و صادرات حل نمی‌شود.
او با بیان اینکه 29میلیون راس دام در میان عشایر وجود دارد، می‌افزاید: با طرح خرید تضمینی و صادرات دام در یک مرحله فقط یک میلیون و 500هزار راس و در مرحله دیگر در مجموع 300هزار راس دام خریداری کنیم، اما بقیه میزان دام عشایر برای تامین علوفه و نهاده مشکل جدی دارند.
خرم تأکید می‌کند که عشایر امسال به‌دلیل خشکسالی بیش از یک میلیون تن کسری علوفه مرتعی داشته است و هرچند دولت تا امروز نسبت به سال گذشته دوبرابر نهاده دامی در اختیار این قشر قرار داده اما هنوز کافی نیست.
