دیپلماسی
همشهری برایند هفتمین دور از مذاکرات احیای برجام را بررسی می‌کند
توپ برجام در زمین حریف
هفتمین دور از مذاکرات احیای برجام در وین درحالی به پایان رسید و هیأت‌های دیپلماتیک به کشورهای خود بازگشتند که برایند 5روز مذاکره ایران با 1+4 نشان می‌دهد تروئیکای اروپایی درمقابل ابتکار عمل جمهوری‌اسلامی در مذاکرات از موضع منفعل وارد شده است و قصد دارد تصویر ناامید‌کننده‌ای از روند گفت‌وگوها ترسیم کند.
نخستین دور مذاکرات احیای برجام در دولت سیزدهم با ارائه پیشنهادهای ایران در مسیر لغو تحریم‌ها و فعالیت‌های هسته‌ای همراه بود؛ پیشنهادهایی که با انفعال طرف غربی مواجه شده است. کارشناسان معتقدند بی‌عملی طرف‌های اروپایی از رویکرد متناقض ایالات‌متحده آمریکا نسبت به احیای برجام و همچنین کشمکش‌های داخلی دمکرات‌ها و جمهوریخواهان پیرامون نحوه مواجهه با ایران ناشی می‌شود.
این موضوع سبب شده است رسانه‌های بین‌المللی نیز سردرگمی واشنگتن در قبال ایران را از مهم‌ترین دلایل عدم‌دستیابی به نتایج روشن در مذاکرات اخیر در وین ارزیابی کنند؛ تا جایی که نشریه سعودی «الشرق الاوسط» در یادداشتی چنین تحلیل کرد که «سردرگمی و اختلاف در دولت آمریکا در زمینه اتخاذ رویکرد در قبال ایران، زمینه‌ساز بروز اختلال در مذاکرات هسته‌ای وین شده است.»
در چنین شرایطی به‌نظر می‌رسد طرف‌های اروپایی مذاکرات نیز متأثر از رویکردهای تناقض‌آمیز ایالات‌متحده در قبال احیای برجام و به‌دنبال آن، لغو مؤثر تحریم‌ها، دچار سردرگمی شده و بر این اساس استدلال روشنی برای رد پیشنهاد ایران ندارند و صرفا به بازی رسانه‌ای و فضاسازی‌های سیاسی روی آورده‌اند؛ برهمین اساس هم بود که مسئول تیم مذاکره‌کننده ایرانی پس از پایان مذاکرات با اشاره به شیوه مواجهه هیأت‌های اروپایی با پیش‌نویس‌های پیشنهادی ایران، گفت: «هیچ‌کدام از تیم‌های اروپایی نگفتند که پیشنهادهای ایران مبنای حقوقی و قانونی مورد قبول دوطرف را ندارد.»
تلاش برای تغییر مسیر مذاکرات
در این میان تلاش‌های تروئیکای اروپایی برای تغییر مسیر مذاکرات از لغو تحریم‌ها، که اصلی‌ترین محور مذاکراتی تیم ایرانی به‌حساب می‌آید، به‌سوی طرح مطالبات فرابرجامی از جمهوری‌اسلامی ایران را می‌توان از اصلی‌ترین دلایل عدم‌حصول نتایج روشن از دور هفتم مذاکرات ارزیابی کرد. این درحالی‌است که طرف‌های اروپایی تلاش می‌کنند با فضاسازی رسانه‌ای دلیل عدم‌نتیجه‌گیری از مذاکرات را پافشاری تیم مذاکره‌کننده ایران بر پیش‌نویس‌های عملیاتی خود عنوان کنند.
حالا اما هیأت‌های دیپلماتیک به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند تا پیشنهادهای ایران را مورد بررسی قرار دهند و ایران انتظار دارد با پاسخ‌های «مستند»، «مستدل» و «منطقی» به‌زودی به وین بازگردند. براین اساس هم بود که نماینده چین در مذاکرات پس از پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در اظهارنظری عنوان کرد که «هنوز به‌کار بیشتری نیاز داریم و توافق کردیم اواسط هفته آینده به وین بازگردیم.» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین نیز وقفه پیش‌آمده در مذاکرات را فرصتی برای ایران و آمریکا دانست تا در پایتخت‌های خود به رایزنی در این زمینه بپردازند. میخائیل اولیانوف، درحساب شخصی خود در توییتر نوشت: «برای ناامید شدن زود است. در دیپلماسی چندجانبه این قاعده وجود دارد که می‌گوید تا زمانی که بر سر همه‌‌چیز توافق نشده باشد، بر سر هیچ‌چیزی توافق نشده است. پس تغییر ممکن است، اما باید به‌نحوی تعیین شود که به حصول پیشرفت بیشتر کمک کند.»
وی در توییت دیگری نوشت: «وقفه‌ای فنی در مذاکرات وین پیش آمده و مذاکرات هفته آینده ادامه خواهد یافت. این فرصتی برای هر یک از مشارکت‌کنندگان ازجمله ایران و آمریکاست تا با پایتخت‌هایشان رایزنی و با درنظر گرفتن مواضع دیگر همتایان، درخصوص نحوه پیشبرد مسائل تفکر کنند.»
در همینه زمینه :
