خرید نظامی تاریخی امارات از فرانسه

امارات، در جریان سفر امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به ابوظبی، قرارداد خرید 80جنگنده رافال را امضا کرد و به بزرگ‌ترین مشتری خارجی این هواپیما تبدیل شد.
به گزارش رویترز، فلورانس پارلی، وزیر نیروهای مسلح فرانسه، در بیانیه‌ای درباره این توافق تسلیحاتی گفته است: «این قرارداد، تاریخی است.»
مکرون سفر خود به منطقه را دیروز شروع کرده و قرار است علاوه بر امارات، از کشورهای عربستان سعودی و قطر هم دیدن کند. سفر او در زمانی به منطقه انجام شده که کشورهای جنوب خلیج‌فارس، به‌شدت از اینکه آمریکا تمرکز خود را از این منطقه برداشته و به توقعات و انتظارهای تسلیحاتی و امنیتی آنها بی‌توجهی می‌کند، نگران هستند.
رئیس‌جمهور فرانسه موفق شده در سال‌های اخیر رابطه نزدیک و خوبی با شیخ محمد بن زاید ولیعهد امارات برقرار کند و سرمایه‌گذاری بین دو کشور، به اوج رسیده است. روابط نظامی دو کشور هم تا حد بی‌سابقه‌ای تقویت شده و معامله جنگنده‌های رافال، آخرین پرده از این روابط نزدیک است. روابط نظامی دو کشور چنان حسنه است که فرانسه، در امارات پایگاه نظامی دائمی دارد.
این قرارداد که در مراسمی در حاشیه اکسپوی دوبی2020 توسط مکرون و بن‌زاید امضا شد، 17میلیارد یورو (19میلیارد دلار) ارزش دارد و علاوه بر جنگنده‌های رافال، شامل چند فروند هلی‌کوپتر چندمنظوره کاراسال هم می‌شود. این هلی‌کوپترها در واقع مدل‌های اچ‌ام223ام هستند که نسخه نظامی سوپرپوما به‌شمار می‌رود.
دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای درباره خرید جنگنده‌های رافال توسط امارات گفته است: «علاوه بر 3پایگاه نظامی فرانسوی در قلمرو امارات، این تفاهم دوجانبه به خرید 80هواپیمای رافال، 12هلی‌کوپتر کاراسال و لوازم مربوطه آنها منجر شده است.»
این قرارداد باعث شده که سهام شرکت هوانوردی داسو، سازنده جنگنده‌های رافال، 6درصد رشد کند. این بزرگ‌ترین خرید از این شرکت، توسط مشتری دیگری به‌جز ارتش فرانسه است. داسو اخیرا قراردادهای مشابهی با یونان و کرواسی داشته است. این شرکت در خاورمیانه هم مشتریانی دارد؛ قطر رقیب منطقه‌ای امارات اخیرا 36فروند از آن را خریده و مصر، 24فروند در سال2015 سفارش داده و 30فروند هم همین امسال به سفارشش اضافه کرده است.
مدل‌های اف4 رافال که برنامه نوسازی 2میلیارد دلاری آنها در جریان است و قرار است در سال2024 به پایان برسد، ‌از سال2027 تحویل امارات خواهند شد.
این قرارداد در حالی به نماد نزدیکی روابط ابوظبی و پاریس تبدیل شده که سابقه‌ای پرتلاطم و گاهی پرتنش داشته است. مذاکره برای تحویل جنگنده‌های رافال به امارات یک‌دهه پیش شروع شد. در سال2011، امارات به‌صورت علنی پیشنهاد فرانسه برای تحویل 60جنگنده را به‌خاطر اینکه این پرنده‌ها «غیررقابتی و ناکارآمد» بودند رد کرد. اما از آن زمان، داسو با وجود سنگین‌تر شدن رقابت با آمریکایی‌ها و دیگر شرکت‌هایی اروپایی، در عرصه بین‌المللی دستاوردهای زیادی پیدا کرده و قراردادهای زیادی با کشورهای مختلف بسته است.
بخشی از موفقیت پروژه فروش رافال به امارات، به دلیل تغییر رویکرد آمریکا در خاورمیانه و همینطور تغییر رویکرد پاریس در همین منطقه است. در آمریکا، دولت‌ها، چه جمهوریخواه و چه دمکرات، به این نتیجه رسیده‌اند که بزرگ‌ترین چالش‌های بین‌المللی پیش روی آنها، دیگر نه در منطقه خاورمیانه که در منطقه شرق آسیا و دریای چین جنوبی قرار دارد؛ جایی که بزرگ‌تر شدن چین، به سردردی استراتژیک برای آمریکا و متحدانش تبدیل شده است.
کاهش دخالت در بحران‌های خاورمیانه در سال‌های اخیر و به‌خصوص خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان که متحدان این کشور را شوکه کرد، بخشی از همین رویکرد جدید واشنگتن است.
در مقابل، فرانسه که یکی از مدعیان ارتقای خودمختاری و استقلال اروپا از آمریکاست، به‌دنبال نقش‌آفرینی بین‌المللی جدید در مناطق مختلف دنیا، به‌خصوص خاورمیانه است. مکرون مشخصا در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به کشورهای عرب نشان داده است. او نه‌تنها به فکر حل بحران در لبنان و عراق است، که روابط اقتصادی و نظامی نزدیکی را هم با کشورهای امارات، قطر و عربستان ایجاد کرده است. به گزاش فرانس‌24، همین حالا امارات پنجمین مشتری بزرگ تسلیحاتی صنایع دفاعی فرانسه است و براساس گزارش پارلمان فرانسه، بین سال‌های 2011 تا 2020میلادی، 4.7میلیارد یورو قرارداد تسلیحاتی با پاریس بسته است.
این روابط نزدیک تسلیحاتی با امارات البته انتقادهایی را هم از دولت فرانسه به همراه داشته است. امارات در کنار عربستان، نقشی مستقیم در حمله نظامی به یمن داشته است. حمله به این کشور، به بزرگ‌ترین بحران انسانی در دنیا تبدیل شده و سازمان دیده‌بان حقوق بشر، از دولت فرانسه به‌خاطر همکاری تسلیحاتی با امارات، انتقاد کرده است.
منابع دفاعی گفته‌اند که جنگنده‌های رافال جایگزین ناوگان میراژ2000 ارتش امارات خواهند شد اما احتمال اینکه جایگزین اف35‌های آمریکایی شوند کم است، چون امارات می‌خواهد دو تأمین‌کننده بزرگ تسلیحاتی خود را به‌صورت همزمان داشته باشد.
با این حال می‌توان این قرارداد را پیامی آشکار به آمریکا دانست که درباره ارسال اف35 به امارات تردید کرد. کنگره آمریکا، به‌دلیل نگرانی از ارتباط‌های نزدیک امارات و چین، به‌خصوص علاقه‌مندی این کشور برای استفاده از فناوری 5G ارائه‌شده توسط شرکت هواوی، از تأیید فروش این جنگنده پیشرفته به امارات سرباز زده است.