گزارش روز
روزگار خرما شیرین می‌شود؟
مسئولان در میز تخصصی که در نمایشگاه تخصصی خرما و صنایع وابسته در دشتستان بوشهر برگزار شد، وعده حمایت از نخل‌داران را دادند
سومین نمایشگاه تخصصی خرما و صنایع وابسته با حضور ۷۵شرکت فعال از بوشهر، فارس، مشهد، یزد، اصفهان، همدان، کرمان، سمنان، تهران، تبریز، خوزستان و هرمزگان 9آذر در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی بوشهر آغاز به کار کرده است و فردا، جمعه (12آذر) به کار خود پایان می‌دهد. در کنار برگزاری کارگاه‌های آموزشی درباره مدیریت بسته‌بندی، بازاریابی، فروش و صادرات، نشست میز ملی توسعه و صادرات خرما هم روز گذشته، چهارشنبه با حضور معاونان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت و شماری از مسئولان استانی و کشوری در برازجان مرکز شهرستان دشتستان برگزار شد. به گزارش همشهری، تدوین بسته حمایتی دولت از خرما، تخصیص اعتبار برای اصلاح باغ‌ها و مبارزه با آفت‌ها، برگشت ارز حاصل از صادرات، تدوین بسته تبلیغی ترویجی برای افزایش سرانه مصرف و پیگیری مصوبه‌های پیشین از مسائلی است که به صورت خاص در نشست میز ملی خرما در دشتستان مطرح شد.
ماجرای فروش نخل‌ها
یکی دیگر از مواردی که قرار بود در این نشسست بررسی شود، موضوع خارج کردن نخل‌ها از ریشه و فروش آن به کشورهای حاشیه خلیجفارس بود؛ اتفاقی که ماه گذشته با پخش یک فیلم کوتاه در شبکه‌های مجازی ترند و موجب واکنش انجمن ملی خرما و وزارت جهاد کشاورزی شد. فروش نخل‌ها گرچه اتفاقی است که در ۵سال اخیر تکرار شده، اما هنوز به گفته مسئولان همه‌گیر نشده است و می‌توان جلوی آن را گرفت؛ این نخل‌ها که عمر و هزینه طولانی برای به ثمر رسیدنشان صرف شده برای زینت شهرها و خانه‌های کشورهای منطقه از کشور خارج می‌شود. با این حال همین فروش محدود هم نگرانی‌های زیادی را منجر شد به‌طوری که انجمن ملی خرما به‌عنوان متولی بخش‌خصوصی و مدعی‌العموم به آن ورود کرد و قرار شد همزمان با جشنواره ملی خرما در این‌باره پیگیری‌هایی را انجام دهد. نخل‌داران بوشهری پیش از این خشکسالی و کم‌آبی را مهم‌ترین عامل فروش نخل‌ها اعلام کرده بودند؛ موضوعی که مسئولان در نشست ملی میز خرما بر آن تاکید کردند.
تاکید بر تکمیل سد دالکی
رئیس جهاد کشاورزی بوشهر در این باره با بیان اینکه سد دالکی باید هرچه سریع‌تر ایجاد شود تا آب مورد نیاز اراضی کشاورزی استان را تامین کند، می‌گوید: آفات و بیماری‌ها موجب شده است بنیه نخل‌ها ضعیف شود و بیش از ۷هزار از نخل‌های استان تحت‌تأثیر قرار بگیرند. محمد تقی منوچهری همچنین تاکید می‌کند که نخل‌های مرتفع بوشهر مشکلاتی برای انجام عملیاتی سم‌پاشی دارند و باید فکری چون سم‌پاشی هوایی و مکانیزاسیون به حال این نخل‌ها شود. به گفته وی، طرح نخلستان در دشتستان در حال اجراست که باید اعتبار مورد نیاز به این طرح تخصیص یابد.
حال و روز خرما خوب نیست
نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی هم بر این موضوع تاکید می‌کند و می‌گوید: دشت‌ها و باغ‌های ارم و بوشکان تشنه و نیازمند آب هستند و وزارت نیرو همکاری لازم را با کشاورزان ما ندارد و کشاورزان ناراضی هستند. ابراهیم رضایی توضیح می‌دهد حال و روز خرما خوب نیست و امسال به واسطه بی‌آبی کیفیت خرما هم خوب نیست و باید فکری به حال این موضوع شود. او با تاکید بر اینکه بخش خصوصی هم باید تقویت و قدرتمند شود تا محصول باکیفیت تولید و راهی بازارهای خارجی کند، می‌افزاید: وزارت امور خارجه و وزارت راه باید ملزم شوند که مسیر صادرات خرمای کشور به روسیه را هموار و لایحه‌ای در ارتباط با کریدور سبز ارائه کنند تا مسائل صادراتی کشور حل شود. نماینده دشتستان در مجلس شورای اسلامی، کشاورزان و باغداران را قشری بی‌پناه می‌داند و توضیح می‌دهد: قیمت خرید تضمینی خرما که امسال اعلام شد مطلوب کشاورزان نبود و باید قیمت‌گذاری مناسبی برای خرید تضمینی خرما انجام شود. وی با تاکید بر حمایت بانک‌ها از تولیدکنندگان می‌گوید: الزام به ورود ارز ناشی از صادرات خرما باید برداشته شود و مانع از سود صادرکنندگان نشویم.
خرما نان یک میلیون نفر را می‌دهد
ایران ۵۰میلیون نفر نخل دارد که در سطح ۲۶۲هزار هکتار نخیلات خوزستان، هرمزگان، کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان و بوشهر پراکنده‌اند و با تولید سالانه یک میلیون و ۳۰۰هزار تن خرما در ۴۰۰رقم، معیشت بیش از یک‌میلیون نفر را تامین می‌کنند. رئیس انجمن ملی خرمای کشور با درخواست دائمی شدن میز خرما می‌گوید: معیشت 6استان به خرما وابسته است و اگر معیشت این مردم با مشکل روبه‌رو شود با چالش‌های زیادی روبه‌رو خواهیم شد. محسن رشید فرخی با بیان اینکه انجمن خرما با حدود یک میلیون نفر ذی‌نفع حدود نیمی از گردش مالی حوزه کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است، می‌افزاید: انجمن ملی خرما به صورت مویرگی در همه روستاهای این 6استان عضوگیری کرده و نیاز است به این انجمن توجه شود.
رشد 10درصدی صادرات
صادرات خرما یکی از مهم‌ترین چالش‌های این روزهای نخل‌داران است، اما به نظر می‌رسد صادرات امسال رشد‌داشته است و نخل‌داران امیدوارند با حمایت‌ها این رشد بیشتر شود.
مدیرکل توسعه بازارهای صادراتی سازمان توسعه تجارت ایران می‌گوید: در 7ماه نخست امسال ۳۱۸هزار تن خشکبار از کشور به خارج صادر شد که ۱۳۷هزار تن از این میزان خرما بود.
محمود بازاری با بیان اینکه صادرات خرما در مدت یاد شده نسبت به مدت مشابه سال گذشته از لحاظ وزنی و ارزشی به ترتیب ۱۴ و ۱۰درصد رشد داشته است، می‌افزاید: ۱۰درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور سهم بخش کشاورزی و صنعت غذا و ۲۹درصد صادرات این حوزه مربوط به خشکبار است. در سال گذشته نیز صادرات خرما در مقایسه با سال۹۸ از نظر وزنی رشد ۴۶درصدی داشته است. وی با بیان اینکه میزان تولید خرمای ایران در رده اول یا دوم جهان ظرفیت بسیار خوبی است که ایجاب کرده روی خرما برنامهریزی مناسبی صورت گیرد، اظهار می‌کند: در 7ماه امسال بازارهای عمده خرمای ایران شامل کشورهای هند، پاکستان، روسیه، اوکراین، ترکیه، قزاقستان، افغانستان، عراق، امارات، آذربایجان و روسیه بودند.
بازاری یکی از موانع صادرات خرما را برگشت ارز حاصل از صادرات می‌داند و می‌گوید: با وجود پیگیریهای صورت گرفته هنوز شرایط ایدهآل برای برگشت ارز حاصل از صادرات این محصول محقق نشده است.
وی می‌افزاید: در موضوع واردات در مقابل صادرات برای بخش خشکبار از نظر کارشناسی پیشنهادها و تعرفه کالاهای وارداتی ارائه شده که پیش بینی می‌شود ظرف چند روز آینده نهایی شود و دغدغه صادرکنندگان خشکبار را رفع کند. بازاری یکی از دغدغههای اصلی را حمل و نقل محمولههای صادراتی خرما و خشکبار می‌داند، زیرا افزایش شدیدی بر تعرفه حمل نقل دریایی و هوایی وضع شده و مشکل کمبود کانتینر وجود دارد. وی می‌گوید: در بخش حمل دریایی در دریای خزر نیز به واسطه اینکه حوزه اوراسیا یکی بازارهای بالقوه ایران است، 8خط دریایی از 3هفته گذشته فعال شده است. همچنان کمبود کانتینر در حمل و نقل زمینی از مرز آستارا به مرز روسیه وجود دارد و مسیر ارمنستان نیز بازگشایی شده است. تقویت یک خط از مسیر اینچه برون به مرکز روسیه نیز در حال انجام است تا از این طریق حمل ریلی برای کالای صادراتی بهتر شود.
بستههای حمایتی در بخشهای مختلف ابلاغ شده که با تامین اعتبار توسط سازمان برنامه و بودجه روند آن اجرایی خواهد شد. بازاری با بیان اینکه طی ۲ماه اخیر ۹رایزن در کشورهای هند، چین، پاکستان، ترکیه، ارمنستان، روسیه، عراق و عمان مستقر شدند، می‌افزاید: امیدواریم صادرکنندگان از این ظرفیت استفاده کنند. شایسته است در محصولاتی که سهم صادرات آن از کل تولید کشور بالای ۵۰درصد است کمتر در خرید توافقی دخالت شود تا صادرکنندگان با قیمت مناسب اقدام به صادرات کنند.
