سن فرسودگی وسایل نقلیه کاهش یافت

سیدمحمد فخار - خبر‌نگار

آیین‌نامه اجرایی تعیین سن فرسودگی انواع خودروها سرانجام پس از 190روز توسط هیأت دولت ابلاغ شد. این آیین‌نامه در کاهش آلودگی هوای شهرهای کشور چنان نقش دارد که سال‌ها فعالان محیط‌زیست برای ابلاغ آن روزشماری می‌کردند.
خودروهای فرسوده نقش بالایی در انتشار هیدروکربن‌های نسوخته و منواکسید کربنی دارند که در هوای شهرها پراکنده و موجب آلودگی هوا می‌شود.
آخرین بار در سال94 هیأت دولت آن را برای خودروهای فرسوده سواری 20سال تعیین کرده بود. روز گذشته در اصلاح جدید این آیین‌نامه سن فرسودگی خودروها 15سال تعیین شد و برای خودروهایی که از این سن عبور کنند، شرط 2بار معاینه فنی برای تردد شهری لازم است.
پیش از این، آیین‌نامه اجرایی ماده۸ قانون هوای پاک، موضوع تعیین سن فرسودگی انواع خودروها با رویکرد حفظ حق مالکیت افراد درخصوص وسیله نقلیه و افزایش نظارت بر انجام معاینه فنی به جای تعیین مطلق سن به‌عنوان معیار فرسودگی خودرو، در جلسه هیأت وزیران مورخ ۹خرداد۱۴۰۰ به‌تصویب رسید و برای اجرا توسط دولت ابلاغ شده بود. براساس آیین‌نامه فوق، با توجه به کاهش ایمنی و آلایندگی انواع وسایل نقلیه با گذشت زمان در اثر استهلاک و پوسیدگی اجزا و بدنه، شاخص سن مرز فرسودگی به جای سن فرسودگی تعیین شده و خودروهای مشمول ملزم به افزایش دفعات سالانه معاینه فنی و افزایش هزینه‌های تردد هستند. این امر به‌نحوی است که مالک وسیله نقلیه جهت اطمینان از صحت عملکرد آن، بایستی در بازه‌های زمانی کوتاه‌تری اقدام به معاینه فنی و بازرسی خودرو کند. این خودروها به‌علت کارکرد بیشتر و طول عمرشان، عمدتاً دچار پوسیدگی بدنه و ساختار می‌شوند و ریسک بروز تصادفات در سطح جاده‌ها و شهرها را به‌شدت افزایش می‌دهند.
به موجب آیین‌نامه اجرایی یادشده، سن مرز فرسودگی برای خودروهای شخصی شامل سواری، استیشن (ون) و سواری کار ۱۵سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی، 2مرتبه (۶‌ماه یکبار) در سال تعیین شد. همچنین برای خودروهای عمومی شامل تاکسی سواری، استیشن (ون) و سواری کار بنزینی و دوگانه‌سوز، پایه گازسوز و برقی، سن مرز فرسودگی به‌ترتیب ۸، ۱۰ و ۱۴سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی برای هریک از آنها به‌ترتیب، 4مرتبه (3ماه یکبار) در سال و 3مرتبه (4‌ماه یکبار) در سال تعیین شد. سن مرز فرسودگی برای وانت پایه گازسوز و بنزینی، دوگانه سوز و دیزلی نیز به‌ترتیب ۱۴ و ۱۳سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی 3مرتبه (4‌ماه یکبار) در سال، برای اتوبوس درون شهری دیزلی، پایه گازسوز و برقی (منوط به بازسازی با رعایت قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی) سن مرز فرسودگی به‌ترتیب ۱۰ و ۲۰سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به این سن، برای اتوبوس‌های دیزلی و پایه گازسوز 4مرتبه (3‌ماه یکبار) در سال و برای اتوبوس‌های برقی 3مرتبه (4ماه یکبار) در سال تعیین شد.
سن مرز فرسودگی برای مینی‌بوس و میدل باس درون و برون شهری دیزلی، پایه گازسوز و برقی (منوط به بازسازی با رعایت قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی) به‌ترتیب ۸، ۱۰ و ۲۰ سال و تعداد دفعات معاینه فنی پس از رسیدن به سن فرسودگی برای هریک از آنها 3مرتبه (4‌ماه یکبار) در سال، برای اتوبوس برون شهری و کشنده، کامیون و کامیونت، سن مرز فرسودگی به‌ترتیب ۱۰ و ۱۶سال و تعداد معاینه فنی پس از رسیدن به این سن، به‌ترتیب برای هریک از آنها 3مرتبه (4‌ماه یک‌بار) در سال خواهد بود. همچنین برای موتورسیکلت‌های بنزینی کاربراتوری، بنزینی انژکتوری و برقی، سن مرز فرسودگی به‌ترتیب ۵، ۶ و ۱۲سال و تعداد معاینه فنی پس از رسیدن به سن مرز فرسودگی برای هریک از آنها 2مرتبه (6ماه یک‌بار) در سال تعیین شد.