چرا کرونا دوباره جهان را غافلگیر کرد؟

واکنش دنیا به شیوع گونه ویروس کرونا، اومیکرون، یادآور آشوب و هرج و مرجی است که در ابتدای شیوع همه‌گیری کرونا دنیا را فراگرفت؛ کشورها سیاست‌های متفاوتی داشتند، به یکدیگر اتهام می‌زدند که کم‌کاری کرده‌اند و بدون توجه به ابعاد جهانی همه‌گیری، تصمیم‌های محلی می‌گرفتند. به گزارش نیویورک تایمز، سازمان بهداشت جهانی دوشنبه اعلام کرد که ریسک گونه به‌شدت جهش‌یافته «بسیار بالاست». دولت‌ها با وجود این خطر مشترک، رویکردی را پیش‌رو گرفته‌اند که قاره به قاره، کشور به کشور و حتی شهر به شهر درون کشورها، باهم متفاوت است.
در چین، یک روزنامه دولتی رویکرد کشورهایی مانند ژاپن و استرالیا را به باد انتقاد گرفته و در آمریکا جو بایدن، گفته است که جامعه نباید دچار وحشت شود. در آفریقای جنوبی، جایی که دانشمندان این گونه را بین جمعیت واکسن‌نزده کشف کردند، سیاستمداران از قانون منع سفر کشورهای دیگر به‌شدت انتقاد کرده و گفته‌اند که این کار، جلوی ردیابی ویروس را خواهد گرفت. مقامات در دیگر کشورهای آفریقایی هم به این مسئله اشاره کرده‌اند که نابرابری در توزیع جهانی واکسن باعث شده که این قاره ‌در برابر این گونه هیچ محافظی نداشته باشند.
اروپا که خیلی زود به سراغ منع سفر از مبدا آفریقا رفت، تزریق دوز یادآور یا همان تقویتی را به این امید که برابر گونه اومیکرون کارایی داشته باشند شدت داده و به فکر برقراری برخی محدودیت‌ها، ازجمله رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی افتاده است.
تدروس آرهانوم،‌ رئیس سازمان بهداشت جهانی گفته است که نبود رویکرد جهانی منسجم باعث واکنش‌های متفاوت، چندپاره و در نتیجه انتشار، اطلاعات بی‌اعتمادی عمومی شده است.
در غرب، جایی که بیشتر جمعیت واکسن زده‌اند، دولت‌ها به گزارش‌هایی که می‌گویند اومیکرون دوره بیماری نه چندان سختی ایجاد خواهد کرد و احتمالا واکسن‌ها بر آن کارگر هستند چسبیده‌اند. این رویکرد اما در آفریقا، ‌جایی که بیشتر جمعیت واکسن نزده‌اند، چندان خریدار ندارد. برخی کشورها، ‌مثل آفریقای جنوبی، به میزان کافی دارای دوزهای واکسن هستند اما در توزیع آن مشکل دارند.
دیگران، فریزرهای مخصوص نگهداری، زیرساخت‌های لجستیکی و کادر درمان کافی برای تزریق واکسن ندارند. این شرایط به ویروس، زمان بیشتری می‌دهد تا چند برابر شده و جهش پیدا کند.
هدف وضع قوانین منع سفر این است که زمان کافی برای دانشمندان خریده شود تا آنها مشخص کنند که آیا جهش‌ها در گونه‌های جدید باعث می‌شود که ویروس در برابر واکسن‌های فعلی ایمن شوند یا نه. اما این کار باید به ما یادآوری کند که در مراحل اولیه همه‌گیری چه درسی گرفتیم: وقتی که یک گونه در جایی پیدا می‌شود، می‌توان گفت که در هر جای دیگری هم پیدا خواهد شد و تنها مسئله زمان مطرح است. دانشمندان گفته‌اند این گونه جدید به همه گوشه‌های دنیا خواهد رسید، ‌البته اگر تا حالا نرسیده باشد.
رئیس‌جمهور چین اخیرا از ارسال یک میلیارد دوز واکسن به آفریقا، خبر داده است. روزنامه دولتی گلوبال تایمز با اشاره به مدل «موفق» چین برای مهار کرونا در این کشور، نوشته است که غربی‌ها بیشترین منابع مورد نیاز برای مهار همه‌گیری کووید-19 را در اختیار دارند اما نتوانسته‌اند آن را مهار کنند و کشورهای بیشتری را در معرض آن قرار داده‌اند. بایدن گفته است که آمریکا بیشتر از هر کشور دیگری واکسن به خارج فرستاده است و حالا وقت دیگر کشورهاست تا آنها هم پا پیش بگذارند. این رویکردهای متفاوت جهانی در حالی در پیش گرفته می‌شوند که ویروس کرونا، یک راه بیشتر بلد نیست و آن انتشار بیشتر و جهش‌های بیشتر است.
پائولین لودی یکی از فعالان سرشناس فرانسوی در زمینه دسترسی شفاف به دارو و سیاست‌های دارویی به رادیو فرانسه گفته است که گونه‌های جدید، تا زمانی که کشورهای ثروتمند واکسن‌های بیشتری با کشورهای دیگر به اشتراک نگذارند، از راه خواهند رسید؛ «ما به یک رویکرد سیستماتیک‌تر نیاز داریم.»
کمیسیون اروپا به کشورهای عضو توصیه کرده است محدودیت‌های اضافی سفر به شهروندان اعمال نکنند، اما در برخی کشورهای دیگر، ازجمله چین و هند که سیاست مهار کاملا متفاوتی دارند، رویکرد به سفرهای خارجی، حذف مطلق آنهاست. در موارد مشابه، ‌این کشورها قفل و عملا ورود و خروج به آنها غیرممکن می‌شود. گوریندر سینگ، مغازه‌دار 57ساله از دهلی‌نو گفته است: «اخبار این گونه جدید وحشتناک است. اگر این ویروس در هند پخش شود، دولت دوباره تمام کشور را تعطیل خواهد کرد و ما مجبور خواهیم شد تا گدایی کنیم.»

خط خبر
   2مورد ابتلا به‌گونه اومیکرون در سوئد شناسایی شده است. این دو نفر، هفته گذشته از سفر به آفریقای جنوبی بازگشته بودند.
   دولت آمریکا توصیه کرده است به جای اعمال محدودیت‌ها که منشا برخی تقابل‌های سیاسی هم شده است، روی استفاده از دوز تقویتی واکسن تمرکز شود. دانشمندان اما گفته‌اند باید از تمامی راه‌ها برای مقابله با گونه جدید استفاده کرد.
   دولت دانمارک گفته است که شیوع کرونا در این کشور، احتمالا به لطف واکسیناسیون و تزریق گسترده دوز سوم چندان بحرانی نشود.
   حزب لیبرال دمکرات انگلیس از دولت این کشور خواسته است برای جلوگیری از انتشار گسترده گونه اومیکرون در آستانه کریسمس، دورکاری را دوباره در این کشور برقرار کند.
   لهستان دوشنبه 19هزار و 74مورد ابتلای جدید و 526مورد مرگ به‌دلیل کووید-19 ثبت کرد که بیشترین آمار روزانه در این کشور از ابتدای بهار به شمار می‌رود.
   دولت یونان اعلام کرده است که واکسیناسیون علیه کرونا برای تمامی افراد بالای 60سال در این کشور اجباری و هرکس که این قانون را رعایت نکند، 100یورو جریمه خواهد شد.
   دانشگاه آکسفورد گفته است که درصورت نیاز، می‌تواند به سرعت واکسن کرونایی که پیش‌تر با آسترا‌زنیکا ساخته ‌است را برای مقابله با گونه جدید به روزرسانی کند.
   مقامات بهداشتی در انگلیس از مردم خواسته‌اند در ایام کریسمس، با افرادی که ضرورتی ندارد معاشرت اجتماعی نداشته باشند. دولت گفته است که نمی‌خواهد کریسمس را با محدودیت‌های کرونایی از‌مردم بگیرد.