تا هوا سرد و بارشهای پاییزی شروع نشده، سری به غار آهکی «هیو» استان البرز بزنید
سفر به دوران پارینهسنگی
پرنیان سلطانی
با سرد شدن هوا و شروع بارشهای پاییزی، رفته رفته ما هم باید شکل گردشگریهایمان را تغییر بدهیم. احتمالا دیگر نمیتوانیم راهی مناطق سردسیر و کوهستانی شویم و باید دنبال نقاطی بگردیم که شرایط جدید آب و هوا امکان بازدید از آنها را به ما بدهد. اما تا پیش از اینکه هوا کاملا سرد شود، حیف است که سری به غار آهکی «هیو» در 2قدمی پایتخت نزنیم؛ غاری که به عقیده زمینشناسان یادگار دوران پارینهسنگی است و در لایههایی از سنگهای آهکی با سن تقریبی 265میلیون سال قرار دارد! اگر برای همین آخر هفتهتان برنامه خاصی ندارید، توصیه میکنیم دیدن این غار بکر و زیبای استان البرز را در برنامهتان بگنجانید تا پیش از آنکه هوا کاملا رو به سردی برود، یک گردشگری کاملا متفاوت را هم تجربه کنید. هر چند فضای باز غار هیو از این مقصد گردشگری یک نقطه ایمن و کمخطر ساخته اما نباید از حفظ پروتکلهای بهداشتی روزگار کرونا هم غافل شویم. ماسک، دستکش و مواد ضدعفونی کنندهتان را بردارید تا با هم به دوران پارینهسنگی سفر کنیم.
8کیلومتری هشتگرد به قزوین
اتوبان کرج- قزوین، 8کیلومتر بعد از هشتگرد، نشانی سرراستی است که ما را به روستای هیو میرساند؛ روستایی در مجاورت کوههای البرز که یافتههای باستانشناسی از آن نشان میدهد قدمتی 2هزار ساله دارد! درباره وجهتسمیه این روستای تاریخی هم گفتهاند که نام روستای هیو دراصل «هوریاوین» یا «هیوین» بهمعنای سرزمین مردمان پاک و آریایینشان بوده که با گذر زمان با نام هیو شناخته میشود. این روستا در کنار قلعه قدیمی که پیشینهاش را به دوران سلجوقیان نسبت دادهاند، یک غار تماشایی هم دارد که آن را به اعتبار نام روستا «هیو» یا به اعتبار درهای که غار در آن قرار دارد، «واسوار» مینامند. این غار درواقع 3غار با فاصله تقریبا 15کیلومتر از یکدیگر است که مطالعات انجام شده روی آن این احتمال را میدهد که مربوط به دوران پارینهسنگی باشد. در ادامه با این غار زیبا و بکر که در بخش شمال غربی روستای هیو و در دامنه کوه و دره تفریحی واسوار واقع شده، بیشتر آشنا میشویم.
در امتداد رودخانه
برای دسترسی به غار هیو، ابتدا باید از بخش شمالی روستای هیو خارج شده و از طریق جاده خاکی به سمت شمال غرب حرکت کنیم. بعد از پشتسرگذاشتن باغهای روستای هیو و گذر از گاوداری روستا، به دومین آببند سیمانی و بزرگ روی رودخانه میرسیم. درست پشت این آببند و آن روی رودخانه، تپهای وجود دارد که از همان جا میتوان دهانه چاه مانند غار را روی آن مشاهده کرد.
دهانه شیبدار غار هیو
ورود به غار هیو بهدلیل بکربودنش نسبت به دیگر غارهای گردشگری اطراف تهران، کمی سختتر است. برای رسیدن به غار باید از تپهای نیمهبلند حدود 500متر که دربردارنده سربالایی تند و نفسگیری است، بالا برویم. بعد به دهانه بیضی شکل غار با قطر حدود 60سانتیمتری میرسیم که آن هم شیب نسبتا زیادی دارد و همین باعث شده ورود به غار کمی سخت باشد. با رسیدن به دهانه غار، به قسمت هیجانانگیز ورود به غار میرسیم؛ به جایی که باید با یک فرود حدودا 2و نیم متری، خودمان را به کف غار برسانیم! البته که هیچکدام از اینها به این معنی نیست که ورود به غار هیو، کاری بسیار سخت یا حتی نشدنی است؛ برعکس غار هیو همه ساله گردشگران مخصوص بهخودش را دارد و صرفا بهتر است هنگام مراجعه به این غار لباس و کفش مناسب همراه داشته باشید.
غار 265میلیون ساله؟
اما اگر درباره قدمت این غار بکر بخواهید بدانید، باید بگوییم که تا به حال هیچکس بهطور دقیق نتوانسته عمر این غار را تخمین بزند. تنها نکتهای که زمینشناسان بر سر آن به توافق رسیدهاند این است که غار هیو در لایههایی از سنگهای آهکی موسوم به آهکهای «روته» شکل گرفته که قدمتی بالغ بر 265میلیون سال دارد! اما این عمر تشکیل غار نیست و شواهد نشان میدهد که این غار بسیار جوانتر از این حرفهاست!
غاری با 2دالان و 2تالار
خب برگردیم به همان ورودی بیضیشکل غار و فرود حدودا 2متری که ما را به کف غار هیو میرساند. این غار دارای 2دالان و 2تالار است که دالان اول حدود 50متر طول دارد و از دالان دوم کمی طولانیتر است. بعد از فرود به غار، تنها راه ادامه مسیر، راهی است که در سمت چپمان وجود دارد و از آنجا میتوانیم قدم به دنیای شگفتانگیز غار هیو بگذاریم. غاری که سراسر آن پر از «استالاگمیت»ها (چکیدهسنگ) و «استلاگتیت»ها (چکندهسنگ)های آهکی است که ارتفاع آنها گاهی به بیش از 7متر میرسد! بدنه اصلی غار شامل تالار بزرگ و بسیار زیبایی است که ارتفاع برخی از قسمتهایش تا 23متر هم هست که این تالار با یک راهرو یا دالان دیگر به تالار دوم غار میرسد. اگر حوصله کرده و تمام این مسیر را بپیمایید، درنهایت به انتهای غار میرسید؛ محوطه بزرگی که سقفها و دیوارهایش پر از همین چکیدهها و چکندههای آهکی زیباست و منظرهای را بهوجود آورده که شاید نظیرش را در هیچ غار دیگری ندیده باشید. شاید بد نباشد بدانید برای پیمایش کامل غار، یعنی گذر از دالانها و تالارها و بازگشت به دهانه ورودی غار، حدود 2ساعت زمان نیاز دارید.
خانه خفاشها
اما چکنده سنگها و چکیده سنگهای آهکی بزرگ تنها دیدنیهای غار هیو نیستند. این خانه زیستگاه برخی از حشرات بومی، عنکبوتها و حتی خفاشهاست که اگر صبوری کرده و تمام گوشههای غار را جستوجو کنید، حتما میتوانید آنها را در خانهشان مشاهده کنید.
تجهیزات، فراموش نشود
از آنجا که داخل این غار کاملا تاریک و بدون کوچکترین نوری است، حتما باید چراغ قوه همراه داشته باشید؛ چراغ قوهای که از میزان باتریاش کاملا مطلع هستید و حتی باتری یدک هم برایش برداشتهاید. اگر بتوانید به جای چراغقوه دستی، از هدلامپ استفاده کنید که خیلی بهتر است. هدلامپ، چراغ قوهای است که روی پیشانی قرار میگیرد و حین راهرفتن مسیر را برایتان روشن میکند. کلاه ایمنی هم که جزو ملزومات غارنوردی است و حتما باید همراهتان باشد. درنهایت اینکه مواد غذایی مقوی و یک وعده غذای سبک هم با خود ببرید که احتمالا در مسیر غارنوردی لازمتان میشود.