ما ایرانی‌ها برای پیادهروی اربعین، بیشتر مسیر نجف تا کربلا را می‌شناسیم درحالی‌که برای رسیدن به دیار عاشقان، راه‌های مختلفی وجود دارد
شرط اول‌قدم آن است که مجنون باشی
پرنیان سلطانی
این روزها که می‌شود، همه جا صحبت از پیادهروی بزرگ اربعین است؛ پیاده‌روی‌ای که بی‌شک بزرگ‌ترین گردهمایی دنیا به‌حساب می‌آید و جایی برای نمایش همبستگی میان شیعیان جهان است. این خاص‌ترین سفر دنیا که بیشتر با پای پیاده صورت می‌گیرد، از شهرهای مختلف عراق شروع می‌شود و درنهایت همه این مسیرها به یک نقطه ختم می‌شود؛ دیار عاشقان، کربلای معلی. ما ایرانی‌ها برای حضور در این رویداد بزرگ جهانی، بیشتر مسیر نجف تا کربلا را طی می‌کنیم؛ مسیری که از سایر مسیرهای پیادهروی اربعین شناخته شده‌تر است. اما این تنها راه رسیدن به بین‌الحرمین نیست. مردمان عاشق، این روزها که می‌شود از مسیرهای مختلفی خودشان را به کربلا می‌رسانند که در این گزارش کوتاه به معرفی آنها می‌پردازیم. اگر حضور در این مظهر عشق و دلدادگی در برنامه امسال یا سال‌های بعدتان قرار دارد، حتما با ما به مسیرهای مختلف پیادهروی اربعین بیایید؛ مسیرهایی که در آینده کمک‌تان می‌کنند بسته به زمانی که دارید، بهترین راه را برای رفتن به دیار عشق و جنون انتخاب کنید.
نجف تا کربلا در 2مسیر
همانطور که گفته شد، شناخته‌شده‌ترین مسیر راهپیمایی اربعین بین ما ایرانی‌ها، مسیر نجف تا کربلاست؛ مسیری حدودا 80کیلومتری که با روزی 7، 8ساعت پیادهروی، می‌توان آن را سه روزه طی کرد. اما همین مسیر شناخته‌شده، خودش به 2مسیر جداگانه تقسیم می‌شود؛ «طریق یاحسین» و «طریق العلما». طریق یاحسین را می‌توان پرطرفدارترین راه رسیدن به کربلا میان زائران امام‌حسین(ع) نامید. این مسیر که در کنار جاده ماشین‌رو نجف به کربلاست، همان مسیری است که هزار و 452عمود معروف در آن قرار دارد؛ مسیری که با وجود چند صد موکب پذیرایی و امکاناتی مانند جای خواب و استراحت مناسب، مسیر خوب و آسفالته، استقرار نیروهای هلال‌احمر و وجود خودروهای شخصی برای سوارکردن افراد خسته، مسن و بیمار، اجازه نمی‌دهد آب در دل زائران امام‌حسین(ع) تکان بخورد. برای طی‌کردن این مسیر باید حدودا 25ساعت پیادهروی کرد که با روزی 8ساعت پیادهروی و طی‌کردن حدود 27کیلومتر در هر روز یا حدود 500عمود، سه‌روزه می‌توان به کربلا رسید. اما جدای این مسیر، مسیر بکرتری هم برای رفتن از نجف به کربلا وجود دارد که بین عراقی‌ها به «طریق العلما» شهرت دارد. این مسیر از حاشیه رود فرات می‌گذرد و تقریبا 10کیلومتر بیشتر از مسیر اصلی نجف به کربلاست؛ یعنی برای گذر از آن به یک نصف روز زمان بیشتر نسبت به مسیر کنار جاده نیاز است. در این مسیر تعداد موکب‌ها بسیار کمتر از جاده اصلی است و گاهی حتی ممکن است تا 2ساعت، هیچ استراحتگاهی در مسیر زائران پیدا نشود. قسمت‌های ابتدایی مسیر هم که از میان زمین‌های زراعی و نخلستان‌های نجف می‌گذرد، خاکی و گاهی سنگلاخی است. برای استراحت یا پذیرایی هم خبری از موکبان به آن شکلی که در مسیر جاده وجود دارد، نیست و به همین دلیل در این مسیر برای خواندن نماز و خواب و استراحت، باید مهمان خانه‌های محلی‌ها شوید. اما خلوتی این مسیر نسبت به طریق یاحسین باعث شده تا به‌خصوص در سال‌های اخیر زائران بیشتری این مسیر را با همه سختی‌هایش برای پیادهروی تا کربلا انتخاب کنند. سکوت و خلوتی این مسیر در کنار همه کم و کاستی‌هایش، آرامش را به زائران هدیه می‌دهد.
همه راه‌ها به نجف ختم می‌شود
یکی از دلایل پرطرفداربودن مسیر نجف تا کربلا بین ایرانی‌ها این است که جز مرز خسروی، از هر کدام از مرزهای مهران، چذابه و شلمچه که وارد عراق شوند، درنهایت به نجف می‌رسند. اما شاید برایتان جالب باشد بدانید خود عراقی‌ها، ساکن هر شهری که هستند، در این ایام از شهر خودشان پیاده به سمت کربلا راهی می‌شوند. درنتیجه شما از هر مرزی که وارد عراق شوید و درنهایت به هر شهری که برسید، امکان پیادهروی از همان شهر به سمت کربلا را دارید. البته که این مسیرهای متفرقه، امکانات مسیر نجف تا کربلا یا کاظمین تا کربلا را ندارند.
پیاده از لب مرز
اما همانطور که گفته شد، ایرانی‌هایی که فرصت بیشتری برای پیادهروی اربعین در اختیار دارند و صدالبته که ورزشکارتر هستند، می‌توانند از همان لب مرز ایران و عراق پیاده خودشان را به کربلا برسانند. از مرز مهران در جنوب استان ایلام تا کربلا حدود 250کیلومتر راه است؛ یعنی حدود 9یا 10روز پیادهروی. در این مسیر زائران با گذر از شهرهای بدره، کوت، نعمانیه، شوملی، دیوانیه و شامیه، به نجف می‌رسند و از آنجا به صف عزاداران مسیر معروف نجف - کربلا می‌پیوندند. از مرز چزابه در استان خوزستان نیز 350کیلومتر راه تا کربلاست؛ یعنی با همان دست فرمان حدود 27کیلومتر پیادهروی در روز یا همان 8ساعت پیادهروی، زائران حدود 13، 12روز در راه هستند. این راه از شهرهای مشرح، العماره، فجر و عفک شروع شده و در ادامه مثل مرز مهران به شهرهای دیوانیه، شامیه و نجف می‌رسد. از آنجا هم که مسیر معروف نجف-کربلا پیش‌روی زائران قرار دارد.
از کاظمین تا کربلا
برای رسیدن به مسیر اصلی پیادهروی اربعین که همان مسیر نجف تا کربلاست، زائران ایرانی از مرزهای ایران با کرایه‌کردن ماشین، خودشان را به نجف می‌رسانند و از آنجا پیاده به کربلا می‌روند. اما آنهایی که وقت و زمان بیشتری در اختیار دارند، از همان لب مرز پیاده راهی کربلا می‌شوند! شاید برایتان جالب باشد بدانید از مرز خسروی که در استان کرمانشاه قرار دارد و نزدیک‌ترین مرز به کربلاست، 228کیلومتر تا کربلا راه است! یعنی اگر زائران بخواهند مثل مسیر نجف- کربلا، میانگین روزی 8ساعت پیادهروی کنند، تقریبا 9-8 روز در راه هستند. از مرز خسروی به‌ترتیب باید شهرهای خانقین، مقدادیه، بعقوبه، کاظمین، بغداد و محمودیه را طی کرد تا به کربلا رسید. اما زائرانی که از مرز خسروی راهی عراق می‌شوند، یک راه بهتر برای حضور در این گردهمایی پرشور جهانی در اختیار دارند. آنها می‌توانند با کرایه‌کردن ماشین به شهرهای کاظمین و سامرا بروند و از آنجا پیاده راهی کربلا شوند. مسیر کاظمین- کربلا هم تقریبا مانند نجف- کربلاست؛ با این تفاوت که نجف در جنوب شهر کربلا قرار دارد و کاظمین
در شمال این شهر.
پیادهروی یک‌ماهه
اما طولانی‌ترین راهپیمایی اربعین، از مرز شلمچه در خرمشهر آغاز می‌شود. این راه که از قسمت جنوبی عراق آغاز شده و درنهایت به کربلا می‌رسد، حدود 500کیلومتر است و این یعنی زائران نزدیک به یک‌ماه در راه هستند! شاید برایتان جالب باشد بدانید خود عراقی‌ها از یک‌ماه مانده به اربعین، از شهر بصره در نزدیکی مرز شلمچه راهپیمایی‌شان را آغاز می‌کنند تا چند روز مانده به اربعین مانند دیگر زائران به دیوانیه، شامیه و نجف برسند. هر زائری هم که بخواهد زودتر به مقصد برسد، می‌تواند تا نجف ماشین کرایه کند و بعد از طی‌کردن 5تا 8ساعت راه با خودرو، از نجف تا کربلا را پیادهروی کند. این مسیر طولانی‌ترین و زمان‌برترین مسیر رسیدن به کربلاست و جالب اینکه در این مسیر که در روزهای عادی سال پرنده پر نمی‌زند و برهوت کامل است، در ایام محرم موکب‌های بسیاری برای خدمت به زوار حسینی مستقر می‌شوند. ضمن اینکه مسیر و زمان گذر کاروان عزاداران پیاده از بصره به سمت نجف و کربلا کاملا مشخص است و به همین دلیل موکب‌هایی که در این مسیر قرار دارند، همزمان با عبور کاروان عاشقان پیاده، خودشان هم بساط‌شان را جمع کرده و همراه آنها به سمت کربلا حرکت می‌کنند تا درنهایت بتوانند بین سایر خادمان حسینی در مسیر نجف به کربلا قرار بگیرند.
