مقاومت هوشمند؛ عقلانیت راهبردی

 تأکید برضرورت برقراری «عدالت»، «صلح » و«تعامل مؤثربا دنیا »درعرصه جهانی 3 محور اساسی نطق ابراهیم رئیسی در هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل بود. او در لوای این سه محور استراتژی دولتش در عرصه دیپلماسی را تشریح کردو گفت: بر پایه مقاومت هوشمند و عقلانیت راهبردی، جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌المللی پویا و نقش آفرین خواهد بود.
 سخنرانی رئیس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل به این دلیل حائز اهمیت بود که رویکردها و راهبردهای دولت سیزدهم در عرصه دیپلماسی را شرح داد و از این منظر هم نگاه‌های بسیاری به آن دوخته شده بود. آن هم در شرایطی که این روزها بیش از هر زمان دیگری ضرورت از سرگیری مذاکرات وین برای احیای برجام تبدیل به یکی از کلیدواژه‌های مقامات اروپایی و آمریکایی شده و رئیس‌جمهور آمریکا نیز به‌عنوان دومین سخنران نشست دیروز سازمان ملل از آمادگی این کشور برای بازگشت به توافق هسته‌ای سخن گفت.
نطق رئیس‌جمهور کشورمان البته فقط معطوف به برجام نبود و چند محور اصلی داشت، «صلح و امنیت پایدار در گرو اجرای عدالت است»، «آمریکا به جای تغییر «روش زندگی» خود با جهان «روش جنگ» خود را تغییر می‌دهد»، «تحریم، روش جدید جنگ آمریکا با ملت‌ها است؛ تحریم دارو در دوران کرونا جنایت علیه بشریت است»، «سیاست جمهوری اسلامی ایران حفظ ثبات و تمامیت ارضی همه کشورهای منطقه است»، «اگر مجاهدت شهیدان سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس نبود امروز داعش همسایه مدیترانه‌ای اروپا بود»، «آزادی در کوله پشتی سربازان بیگانه جا نمی‌شود»، «رژیم اشغالگر قدس بزرگ‌ترین تشکیلات تروریسم دولتی است »، «ما به وعده‌های دولت آمریکا اطمینان نداریم»، «سلاح اتمی هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی و بازدارندگی ایران ندارد» مهم‌ترین فراز‌های سخنان رئیس‌جمهور بود.  در این میان اما انتقادات صریح رئیسی از سیاست آمریکا در منطقه شاخص‌ترین محور نطق رئیسی بود، صراحتی که نشان از سبک موضع دولت سیزدهم درقبال آمریکا دارد، در پی این انتقادات، رئیسی گریزی به طرح باید‌ها و شاید‌های چندو چون سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران برای مذاکره با آمریکا برای احیای برجام زد. که در حقیقت پاسخی بود به نطق جوبایدن در آغاز این نشست.

تحریم، روش جدید جنگ آمریکا با ملت‌هاست 
رئیسی در سخنرانی آنلاین خود در مجمع عمومی به این مقدمه که ایران سرزمین فرهنگ و تمدن است؛ سرزمین دانش و معنویت؛ سرزمین استقامت و استقلال. ملت ایران، ملتی است خداپرست و میهن دوست؛ هویت‌گرا و جهان‌نگر، گفت: ملت ما صدها سال برابر سلطه‌طلبان از حق خود برای تعیین سرنوشت و آزادی، محافظت کرده و پیشروترین کشور در نظام سیاسی انتخابی در غرب آسیا بوده است. انقلاب اسلامی جهشی بزرگ برای تحقق آرمان‌های ملی و اسلامی ملت ایران ازجمله آزادی، استقلال و مردم­سالاری دینی بود.
 رئیسی در ادامه سخنرانی به بحران‌های آمریکا اشاره کرد: در سال گذشته، 2 تصویر تاریخ‌ساز شد: ۶ ژانویه که کنگره آمریکا مورد هجوم مردم آمریکا قرار گرفت، و در اگوست که مردم افغان از هواپیمای آمریکایی به پایین پرتاب شدند. از کپیتال­ تا کابل یک پیام به جهان مخابره می‌شود و آن: نظام سلطه آمریکا بی‌اعتبار است؛ چه در داخل چه در خارج. آنچه امروز در منطقه دیده می‌شود بیانگر آن است که نه‌تنها سلطه‌گر و تفکر سلطه‌گری بلکه پروژه تحمیل هویت غربی شکست خورده است. نتیجه هژمونی‌طلبی، خونریزی و بی‌ثباتی و نهایتاً شکست و فرار است. امروز آمریکا از عراق و افغانستان خارج نمی‌شود بلکه اخراج می‌شود. با این حال، هزینه این عدم‌بهره‌مندی از عقلانیت را ملت‌های مظلوم از فلسطین و سوریه تا یمن و افغانستان، و از سوی دیگر مالیات‌دهندگان آمریکایی می‌پردازند.
 رئیسی با اشاره به روش‌ها و سیاستگذاری‌های اشتباه آمریکا ادامه داد: تحریم روش جدید جنگ آمریکا با ملت‌هاست. تحریم علیه ملت ایران نه از زمان برنامه هسته‌ای و نه حتی انقلاب اسلامی شروع شد بلکه از سال ۱۹۵۱ یعنی زمان ملی شدن صنعت نفت آغاز گردید و منجر به کودتای نظامی علیه دولت منتخب ملت ایران شد توسط آمریکایی‌ها و انگلیسی‌ها. تحریم، به‌خصوص تحریم دارو، در دوران کرونا، جنایت علیه بشریت است. او افزود: من به نیابت از ملت ایران و میلیون‌ها پناهنده‌ای که میهمان کشورم هستند ضمن محکوم کردن تداوم تحریم‌های غیرقانونی آمریکا به‌خصوص در اقلام بشر‌دوستانه، خواستار ثبت این جنایت سازمان‌یافته علیه بشریت، به‌عنوان نماد و واقعیت حقوق بشر آمریکایی هستم.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنرانی‌اش به سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی اشاره کرد: سیاست ما حفظ ثبات و تمامیت ارضی همه کشورهای منطقه است. اگر قدرت و نقش ایران در کنار دولت و ملت‌های سوریه و عراق نبود و اگر مجاهدت شهید ابومهدی المهندس و سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی نبود، امروز داعش همسایه مدیترانه‌ای اروپا بود. البته، داعش آخرین موج از افراطگرایی نخواهد بود.
 رئیسی ادامه داد: «تلاش جدید برای بلوک‌بندی‌های جنگ سردی یا منزوی کردن کشورهای مستقل کمکی به امنیت انسان‌ها نمی‌کند. رفتار گزینشی راه‌حل معضل تروریسم نیست.‌ تروریسم ریشه در بحران‌های مختلف ازجمله بحران هویتی و اقتصادی دارد: تهی بودن زندگی مدرن از معنا و معنویت و همچنین گسترش فقر و تبعیض و ظلم، تروریست پرورند؛ رشد فزاینده تروریسم بومی در غرب، شاهدی بر این واقعیت تلخ است. تلخ‌تر از آن، استفاده از تروریسم به‌عنوان ابزار سیاست خارجی است. با استانداردهای دوگانه نمی‌توان با تروریسم مقابله کرد؛ یک جا تروریسم را ساخت، مثل ساختن داعش، و جای دیگری با آن مبارزه کرد. او گفت که «راه‌حل درگیری‌ها و نزاع‌ها در منطقه ما، بعد از توجه به خداوند متعال، فقط یک چیز است:‌ حاکم نمودن اراده ملت‌ها بر سرنوشت خویش از طریق مراجعه به آرای‌ عمومی آنها. اما تحقق این مهم 2 مقدمه اساسی دارد:‌ قطع تجاوزگری بیگانگان و توقف اشغال و همکاری صادقانه دولت‌ها برای مقابله با تروریسم.» رئیسی تأکید کرد که «حضور نظامی آمریکا در سوریه و عراق مهم‌ترین مانع برای تحقق دمکراسی و اراده مردم است. آزادی در کوله‌پشتی‌های سربازان بیگانه جای نمی‌گیرد.
رئیس‌جمهوری همچنین با تکرار ضرورت تشکیل دولت فراگیر در افغانستان خواستار توقف فوری تجاوز خارجی به یمن شد. رئیسی در ادامه نیز گفت که رژیم اشغالگر قدس، سازمان‌دهنده بزرگ‌ترین تشکیلات تروریسم دولتی است که دستورکار آن، کشتار زنان و کودکان در غزه و کرانه باختری است. او تأکید کرد که راه‌حل فقط «مراجعه به آرای همه فلسطینی‌ها اعم از مسلمان و مسیحی و یهودی در قالب برگزاری یک همه‌پرسی فراگیر» است.
رئیسی در ادامه با اشاره به توافق هسته‌ای گفت: امروز همه جهان ازجمله خود آمریکایی‌ها اذعان دارند که پروژه مقابله با ملت ایران که در دوره اخیر در نقض شکل و محتوای برجام جلوه‌گر شد و با سیاست فشار حداکثری و خروج خودسرانه از توافق بین‌المللی برجام دنبال شد، به‌طور کامل شکست خورده است. با این حال، سیاست ظلم حداکثری هنوز رها نشده است. ما چیزی بیش از حق خود نمی‌خواهیم. ما خواستار اجرای حقوق بین‌الملل هستیم. همه طرف‌ها باید به توافق هسته‌ای و قطعنامه سازمان ملل متحد در عمل پایبند بمانند. 15 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پایبندی ایران به تعهدات خود را تأیید کرده است. اما آمریکا به تعهد خود که لغو تحریم‌هاست عمل نکرده است، نقض عهد کرده است، از برجام خارج شده است، تحریم‌های بسیار بیشتری را بر ملت من تحمیل کرده است.
 او افزود: آمریکا به اشتباه فکر می‌کرد ما مستأصل می‌شویم اما ایستادگی ما جواب داده و همواره جواب خواهد داد. مقاومت هوشمند و پویای جمهوری اسلامی، برآمده از عقلانیت راهبردی است. ما به وعده‌های دولت آمریکا اطمینان نداریم. رئیس‌جمهوری تأکید کرد: سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران طبق فتوای رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اسلامی، حرمت تولید، ‌ساخت و انباشت سلاح اتمی است و سلاح اتمی هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ندارد. جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگویی را مفید می‌داند که نتیجه آن لغو تحریم‌های ظالمانه باشد. او ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در عین دفاع قاطع از تمامی حقوق و منافع ملت ایران، به‌دنبال همکاری و همگرایی گسترده اقتصادی و سیاسی با جهان است. من به‌دنبال تعامل مؤثر با همه کشورهای جهان به‌خصوص کشورهای همسایه هستم و دست آنها را به گرمی می‌فشارم.
 رئیسی سخنرانی خود را با این جملات به پایان برد: دوران جدیدی آغاز شده است. جمهوری اسلامی ایران آماده است که برای ایجاد جهانی بهتر نقش‌آفرینی کند؛ جهانی مملو از عقلانیت، عدالت، آزادی، اخلاق و معنویت.
هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل، دیروز رسما آغاز به‌کار کرده است. مجمع عمومی یک هفته ادامه خواهد داشت؛ ریاست هیأت ایرانی حاضر در این نشست را حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان بر عهده دارد. رئیسی، به‌دلیل رعایت پروتکل‌های پاندمی کرونادر این نشست حاضر نشد.

   بایدن: آماده بازگشت به برجام هستیم

پیش از سخنرانی رئیس‌جمهور کشورمان جو بایدن رئیس‌جمهوری آمریکا نیز برای نخستین‌بار در سازمان ملل سخنرانی کرد. طبق سنت رئیس‌جمهور آمریکا به‌عنوان میزبان پس از برزیل دومین سخنرانی را انجام می‌دهد. بایدن بخش نخست سخنرانی خود را به شرح اقداماتش اختصاص داد و در ادامه به توافق هسته‌ای و برجام رسید. او در این زمینه مدعی شد که «آمریکا همچنان به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای پایبند است.» به گزارش ایسنا، بایدن ادامه داد: «ایالات متحده آماده بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران است منوط به اینکه تهران نیز به‌صورت کامل آن را اجرا کند.» رئیس‌جمهور آمریکا گفت که این کشور با چین، فرانسه، روسیه، بریتانیا و آلمان همکاری می‌کند تا بازگشت ایران به توافق هسته‌ای، «در امنیت کامل و از طریق دیپلماسی» میسر شود. بایدن گفت: «ایالات متحده تنها به‌عنوان آخرین راه‌حل به گزینه نظامی متوسل می‌شود.»