کرونا در کمین ورزش‌های همگانی کرمان

 فروغ بوستانچی-خبرنگار

 کم‌تحرکی یکی از تهدیدکننده‌های اصلی سلامت انسان در جهان امروز محسوب می‌شود که مرگ زودرس ناشی از بروز انواع بیماری‌ها را رقم زده‌است؛ موضوعی که اخیرا به‌عنوان چالشی مهم در زندگی کرمانی‌ها نیز مطرح شده و کارشناسان را نگران کرده‌است.
این پدیده که بیشتر سوغات عصر اینترنت، دنیای گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی رنگ و لعاب‌دار تلقی می‌شود، سبک زندگی بخش قابل‌توجهی از افراد را «غیرفعال» کرده و با افزوده‌شدن چالش همه‌گیری ویروس کرونا و خانه‌نشینی‌های اجباری، زنان و کودکان زیادی را درمعرض خطر قرار داده‌است.  راه‌اندازی مشاغل‌آنلاین ازسوی زنان خانه‌دار از یک‌طرف و برپایی کلاس‌های مجازی برای دانش‌آموزان ازسوی دیگر، این خطر را چندبرابر کرده، به‌حدی‌که نمودار سنی ابتلا به دردهای اسکلتی و عضلانی را به سن 5سال رسانده‌است. این درحالی‌است که کم‌تحرکی ارتباط وثیقی با بروز بیماری‌هایی مانند فشارخون، دیابت نوع2، حمله‌های قلبی و مغزی، افزایش وزن و چاقی، اختلالات خواب، پوکی استخوان و دردهای اسکلتی-عضلانی و... دارد.

زنگ خطری برای کرمانی‌ها
رئیس فدراسیون ورزش‌های همگانی کشور که چندی قبل برای برگزاری مجمع انتخاباتی این هیأت به کرمان سفر کرده بود، زنگ خطری را به‌صدا درآورد که از کم‌تحرکی حدود 60درصد از جمعیت استان کرمان حکایت داشت. «افشین ملایی» معتقد است که حتی اگر قبول نداشته باشیم سلامت، اصلی‌ترین اولویت ایران امروز است، موج میلیونی بیماران در دهه آینده، ما را وادار می‌کند به ورزش‌همگانی بیشتر بپردازیم؛ تا زمانی که موانع مشارکت بانوان در ورزش‌های موردعلاقه‌شان رفع نشود، صرفا با تبلیغ ورزش کردن، اتفاق مهمی نمی‌افتد.
وی دراین باره می‌گوید: امیدواریم با یک رویکرد علمی و با پشتیبانی اداره‌کل ورزش وجوانان کرمان، بتوانیم براساس یک پایش ملی، میزان مشارکت را در شرایط موجود رصد کنیم و طی یک برنامه 4ساله، دست به‌دست هم دهیم تا تحرک، نشاط و فعالیت‌های بدنی را در کرمان، که استانی غنی ازنظر وجود منابع انسانی است، به میزان قابل‌توجهی افزایش دهیم.
ملایی همچنین عنوان می‌کند که ورزش‌همگانی در دهه آینده به‌اجبار در کشور ما اولویت اصلی را خواهد داشت، نه به‌دلیل نگرش متعالی مسئولان، بلکه به‌دلیل بروز پیامدهایی که کم‌تحرکی در کشور ایجاد کرده‌است. بنابراین کم‌هزینه‌ترین راهی که می‌توان با بهره‌گیری از آن، خیل عظیم بیماران کشور و مشکلات اجتماعی پیچیده‌ای که در شرایط فعلی با آن سردرگربیان هستیم را مدیریت کرد، پرداختن بیشتر به فعالیت‌های بدنی و ورزش‌های همگانی است.

دردسرهای تغییر سبک‌زندگی
ملایی همچنین از اینکه آمار‌های داخلی و خارجی، ایران را یکی از کشورهای دست به‌گریبان با کم‌تحرکی بالا می‌دانند ابراز تأسف می‌کند و معتقد است که به‌دلیل تغییر سبک‌زندگی، این میزان کم‌تحرکی در ۱۰سال اخیر ۲۵درصد افزایش پیدا کرده‌است. برهمین اساس هم هست که بررسی‌ها نشان می‌دهد در طول سال حدود ۴۵هزارمیلیاردتومان برای درمان بیماری‌های ناشی از کم‌‌تحرکی هزینه می‌شود.
رئیس فدراسیون ورزش‌های‌همگانی تأکید دارد که اهداف کاری این فدراسیون با منافع ملی کشور در یک راستاست و آمار کم‌تحرکی و ورزش نکردن ۶۴درصدی بانوان یک شاهد تلخ است و باید اذعان کرد که کودکان ایران هم ۳۲درصد اضافه وزن و چاقی دارند. کنارهم گذاشتن این آمارها نشان می‌دهد وضع سلامت مردم مناسب نیست. درچنین شرایطی رسیدگی صرف به دغدغه‌‌های آنی، روش مدیریتی اشتباهی است که تبعات جبران‌ناپذیری به‌دنبال خواهد داشت. ملایی براین اعتقاد است که سلامت مردم را نمی‌توان با کارهای فوری تضمین و تأمین کرد و نیاز به برنامه‌ریزی و کار بلندمدت بیش‌از پیش احساس می‌شود. یکی از کم‌هزینه‌ترین شیوه‌هایی که به‌وسیله آن می‌توان به اوضاع کنونی بهبود بخشید، بهره‌مندی از ورزش‌های همگانی است. این رویکرد هم در کشور اولویت نخست نیست، چراکه بیش‌از ۹۵درصد از اخبار ورزش کشور درباره ورزش قهرمانی است.

تلاش برای تقویت ورزش‌های همگانی
مدیرکل ورزش و جوانان کرمان نیز درباره فعالیت‌های انجام شده ازسوی این اداره‌کل باهدف گسترش ورزش‌های همگانی دراین استان می‌گوید: با توجه به شرایط کنونی، نمی‌توان وضعیت ورزش‌های همگانی را دراستان ایده‌آل دانست، آن‌هم با وجود بحرانی مانند همه‌گیری ویروس کرونا.
«میثم پاریزی» می‌افزاید: بیش‌از 15ماه می‌شود که کشور درگیر بیماری کروناست و از زمانی که مسئولیت ورزش استان را برعهده گرفته‌ام، فقط حدود 5ماه توانسته‌ایم کار اجرایی انجام دهیم. دراین مدت برنامه‌ریزی‌های خوبی برای برگزاری رویدادهای استانی، ملی و حتی بین‌المللی انجام شد و به‌دنبال این بودیم که مجموعه هیأت‌های ورزشی استان با برنامه‌محوری حرکت کنند، اما همه‌گیری ویروس کرونا همه‌چیز را تحت‌تأثیر قرار داد. وی با اشاره به اقدام‌های زیرساختی انجام شده در حوزه ورزش استان ادامه می‌دهد: با وجود همه مشکلات و محدودیت‌ها، دراین‌مدت به توسعه زیرساخت های ورزش استان توجه ویژه‌ای شد؛ از جمله می‌توان به افتتاح بیش‌از ۱۶۰هزارمترمربع فضای ورزشی در کرمان اشاره کرد.

سرنوشت 2پروژه ورزشی
پاریزی درباره سرنوشت 2پروژه مهم ورزش استان؛ یعنی ساخت مجموعه آبی و سالن ۶هزارنفری، که از مصوبات سفر رئیس‌جمهوری سابق به کرمان بود و همچنان درحد طرح باقی مانده‌است نیز می‌گوید: برای ارتقای کیفیت ورزش استان و رسیدن به جایگاه مطلوب در کشور، باید ارتباطات بسیار بهتر و قوی‌تری داشته باشیم تا بتوانیم پروژه‌های مهمی مانند این دو مورد را سریع‌تر به نتیجه برسانیم. وی می‌افزاید: برای اجرای 2پروژه مجموعه آبی و سالن ۶هزارنفری که از مصوبه‌های سفر رئیس‌جمهوری سابق است، بودجه‌ای درنظر گرفته شد، اما به‌دلیل شرایط سخت اقتصادی که برای کشور به‌وجود آمد، نتوانستیم بودجه‌ای را برای اجرای این پروژه‌ها بگیریم.  پاریزی عنوان می‌کند: مسئولان ارشد استان باید از ورزش بیشتر حمایت کنند، به‌ویژه در زمینه انجام پیگیری‌های لازم برای دریافت اعتبارات و منابعی که تعیین شده و می‌تواند رشته‌های مختلف ورزشی در استان و به‌ویژه ورزش‌های همگانی را تقویت کند. استاندار و نمایندگان کرمان در مجلس‌شورای‌اسلامی باید نگاه جدی‌تری نسبت به وضعیت ورزش استان داشته باشند. مدیرکل ورزش و جوانان کرمان اضافه می‌کند: نکته اصلی این است که باید نگاه‌مان را به ورزش تغییر دهیم. یقینا ورزش به رشته‌های قهرمانی محدود نمی‌شود. اگر امروز بتوانیم در توسعه ورزش‌های همگانی تأثیرگذار باشیم، اقدام مهمی کرده‌ایم، چراکه افراد جامعه نگران حفظ سلامتی‌شان در شرایط کنونی هستند. به‌نظر من حتی می‌توان گفت این‌کار ارزشمندتر از تربیت قهرمان است؛ باید کمک کنیم تا نشاط و شادابی در جامعه افزایش یابد.

مزایای طرح «کوچ»
انجام برخی اقدام‌ها ازسوی اداره‌کل ورزش و جوانان کرمان با هدف توسعه ورزش‌های همگانی و به‌تبع آن کاهش معضل کم‌تحرکی در این استان درحالی‌است که اجرای طرح «کوچ» یا همان «کنترل وزن و چاقی دانش‌آموزان» با رویکرد ترویج سبک‌زندگی سالم نیز از اقدام‌های مهم اداره‌کل آموزش و پرورش استان بوده‌است که در سال‌گذشته توانست تصویر واضحی از وضعیت کم‌تحرکی درمیان دانش‌آموزان کرمانی ارائه دهد. نتایج اولیه به‌دست آمده از اجرای طرح کوچ در مدارس کرمان نشان می‌دهد 15درصد از دانش‌آموزان اضافه‌وزن دارند و 7درصد هم چاق هستند. برهمین اساس اداره‌کل آموزش و پرورش استان با همکاری دانشگاه علوم‌پزشکی و صداوسیمای مرکز کرمان طرح‌هایی را درجهت اطلا‌ع‌رسانی و ارائه آموزش‌های لازم به دانش‌آموزان و والدین اجرا کردند، اما در شرایط کنونی نمی‌توان با این مقدار رفع‌تکلیف کرد و به انجام اقدام‌های گسترده‌تری نیاز است.