
ابنسینا، مردی هزارساله و فراتر از زمان

آنچه از میراث سینوی برای ما باقی مانده است، میراث عظیم و ارزشمندی است که تاکنون بهطور بایسته و شایسته برای نسل امروز معرفی، تبیین، تحلیل و تفسیر نشده است تا بتوان به بهترین شکل و با اوضاع زمانه از آن بهره برد. علیاصغر محمدخانی، معاون فرهنگی و بینالملل شهرکتاب به مناسبت اول شهریور روز بزرگداشت ابوعلیسینا بابیان این مطلب گفت: امروزه در هرجا که سخن از فلسفه اسلامی به میان میآید، بیشک نام ابنسینا بهعنوان سرچشمه این حوزه فرهنگی ذکر میشود. فارابی و ابنسینا سرمنشأ این جریان فکری و فرهنگی بودهاند و آثار مهمی پدید آوردهاند. فلسفه ابنسینا فلسفهای تأثیرگذار بوده، و هم در عالم اسلام و هم در مغربزمین، بسیاری از فیلسوفان از او تأثیر گرفتهاند.
علوم اسلامی تحتتأثیر ابنسینا
محمدخانی افزود: اندیشههای ابنسینا بعد از هزاران سال، هنوز هویداست و بیشتر اندیشمندان تاریخ اسلام حتی مخالفان او همچون غزالی، مستقیم و غیرمستقیم، بهنحوی تحتتأثیر ابنسینا هستند و تمام علوم اسلامی از منطق، فلسفه، کلام، صرف و نحو، طب، بلاغت و ریاضیات تحتتأثیر ابنسیناست. البته نقش فارابی را نباید فراموش کرد که ابنسینا خود را از شاگردان فارابی میداند و بهشدت تحتتأثیر فارابی است و نسبت به شخصیت فارابی اعجاب دارد و جز فارابی هیچکس را به استادی در عالم نمیشناسد.
700درسگفتار درباره ابنسینا
معاون فرهنگی شهرکتاب به تلاش بیشتر برای شناساندن ابعاد علمی و شخصیتی ابنسینا در روزگار کنونی اشاره کرد و گفت: مرکز فرهنگی شهرکتاب در ادامه برگزاری درسگفتارهایی درباره بزرگان فرهنگ ایران و اسلام از سال۱۳۸۶ تاکنون حدود 700جلسه درسگفتار برگزار کرده و از هفته اول بهمن۱۳۹۹ برگزاری درسگفتارهایی درباره ابنسینا را آغاز کرده است. این درسگفتارها در روزهای چهارشنبه بهطور پیوسته برگزار میشود و تاکنون ۲۳نشست از مجموعه درسگفتارهایی درباره ابنسینا با حضور صاحبنظران برگزارشده تا به آثار و اندیشههای ابنسینا بیشتر پرداخته شود و همه مخاطبان و علاقهمندان از آن بهره ببرند.
وی گفت که در این درسگفتارها به موضوعاتی چون جایگاه ابنسینا در تاریخ فلسفه اسلامی، ابنسینا و تمثیل عرفانی، ابنسینا و حکمت مشرقیه، ابنسینا و ابداعات تأسیسی-استنتاجی در منطق، عشق از منظر ابنسینا، فلسفه ریاضیات ابنسینا، رسالهالطیرنویسی ابنسینا، ابنسینا در میانه فلسفه و دین، ابنسینا و فلسفهورزی در جامعه فلسفی ایران، جایگاه فلسفه هنر در آثار ابنسینا، فراموشی پرسش از وجود در فلسفه سینوی، تأملی در مفهوم معرفت از نگاه ابنسینا و مولانا، بررسی و تحلیل قانون ابنسینا، ابنسینا و انسان معلق، فراروانشناسی ابنسینا، زمانه ابنسینا، ابنسینا و اکهارت پرداخته شده و این درسگفتارها تا پایان آذرماه سالجاری ادامه خواهد داشت و بعد بهصورت کتاب منتشر میشود. وی از حمایت و همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سینا در همدان در برگزاری این درسگفتارها سپاسگزاری کرد.
29هزار نسخه کتاب درباره ابنسینا
محمدخانی در پایان به کارنامه ابنسیناپژوهی در یک سال گذشته اشاره کرد و گفت: از شهریور سال۱۳۹۹ تا شهریور۱۴۰۰ و در یک سال گذشته مجموعا ۴۹اثر چاپ اول و تجدیدچاپی با شمارگان ۲۹هزار نسخه درباره ابنسینا انتشار یافته که این آثار شامل تصحیح، تألیف و ترجمه است و درباره تحلیل انتقادی دیدگاه ابنسینا به نفس، ابوعلی سینا و دیگران، اسرار آیات به روایت ابنسینا، اصول و قواعد حد و نسبت آن با برهان، امکان و ضرورت در فلسفه و منطق ابنسینا، بهجت و سعادت به روایت ابنسینا، جایگاه امکان و وجوب اثبات خدا در نگاه ابنسینا و ارسطو، تحلیلی از چیستی و چگونگی و علل مرگ از منظر ابنسینا، داستان زندگی ابنسینا، رابطه لذت و سعادت از دیدگاه ابنسینا، بررسی رساله روانشناسی شفا از منظر زبانشناسی، بررسی تطبیقی دیدگاه ابنسینا و سهروردی درباره عوالم کلی وجود، مرد هزارساله، مردی فراتر از زمان، معناشناسی فلسفی ابنسینا و ملاصدرا، نظریه میل ابنسینا، تحلیل و بررسی نمط نهم اشارات، هستی و علل آن در حکمت مشاء، هندسه معرفتی شعر در حکمت صدرایی و سینایی است.
در میان آثار ابنسینا بیشترین توجهات و پژوهشها در باب اشارات و تنبیهات است و در حوزه تطبیقی به بررسی آرا و آثار ابنسینا با ملاصدرا و ارسطو بیشتر توجه میشود.