عزاداری مجازی در سال کرونایی

ماه عزای سالار شهیدان (ع) دوباره از راه رسید و در و دیوار شهر سیاه‌پوش شده، این دومین سال است که کرونا مهمان ناخوانده شده و هنوز سایه‌ بیماری کنار نرفته است. امسال هم مانند سال گذشته، هیئت‌ها و تکایا و نهادهای مختلف تلاش می‌کنند با برگزاری مراسم عزاداری به شکل مجازی تا حد امکان از شکل‌گیری تجمعات کم کنند و به عزاداران حسینی فرصت دهند دور از خطر بیماری، مهمان سفره اباعبدالله(ع) شوند.

حسینیه تلویزیونی ایران
«ما نسل به نسل در پناهت هستیم»، شعار سیما در محرم 1400است که هدف و برنامه اصلی آن تربیت نسل حسینی و توجه به ابعاد مختلف تربیتی و اهمیت خانواده است. پویش «# هر خانه یک حسینیه» با هدف نصب پرچم و سیاه‌پوش کردن خانه‌ها با استفاده از ظرفیت مردمی، پویش - نسل حسینی علیه‌السلام و پویش- با قرآن با حسین (ع)، از دیگر پویش‌هایی است که مردم در محرم 1400می‌توانند در آن شرکت کنند. آنطور که مدیر شبکه قرآن و معارف سیما گفته، با توجه به موفقیت حسینیه تلویزیونی ایران در سال گذشته و شرایط کرونایی، امسال نیز این برنامه از ساعت 6صبح تا 1بامداد از شبکه‌های مختلف سیما پخش می‌شود. جز شبکه قرآن و معارف، شبکه‌های دیگر صدا و سیما هم ویژه‌برنامه‌های مختلفی برای عزاداری مجازی عزاداران حسینی ترتیب داده‌اند که برنامه آنها به‌زودی اعلام خواهد شد.

سیاه‌پوشان هیئت آنلاین
مثل سال گذشته، هیئت آنلاین امسال هم بستر پخش برنامه‌های هیئت‌های مذهبی است. در این شبکه اینترنتی 24ساعته، برنامه‌های هیئت‌های مختلفی که داوطلب استفاده از این بستر شده‌اند، در قالب‌های مختلفی ازجمله سخنرانی، مداحی، نوحه‌خوانی، مرثیه‌سرایی و عزاداری به‌صورت اینترنتی در اختیار کاربران فضای مجازی قرار می‌گیرد. این برنامه‌ها به‌صورت پخش زنده هم به وسیله رایانه و هم از تلفن همراه قابل دسترسی است. یکی از بخش‌های جالب این سامانه، حرم آنلاین است که امکان زیارت از صحن‌های مختلف حرم رضوی و البته، حرم‌های مطهر کربلا را برای عاشقان حسین(ع) فراهم کرده است. به این ترتیب می‌توانید در روزگار محرومیت از زیارت، روحتان را راهی حرم‌های مطهر کنید و از تجربه زیارت مجازی لذت ببرید. بیش از 3500هیئت در این سامانه، صفحه اختصاصی دارند که برنامه‌های متنوع آنها را پوشش می‌دهد.

مهمان عزاداری با تلفن همراه
امسال که امکان شرکت در مراسم عزاداری در هیئت‌ها و حسینیه‌ها مثل سال‌های قبل فراهم نیست، نصب برنامه‌های موبایلی طراحی شده برای عزاداری مجازی می‌تواند گزینه خوبی برای‌ماه محرم باشد. بیش از 50هزار مداحی محرم، صدها سخنرانی‌های مذهبی، ویدئوی نواهای مذهبی مجالس سوگواری و پادکست‌های مذهبی، امکاناتی است که برنامه همنوا در اختیار شما می‌گذارد. می‌توانید در این برنامه آرشیو خودتان را شخصی‌سازی کنید، بخش‌های مختلف را دسته‌بندی کنید و به شکل آفلاین هم از برنامه‌ها استفاده کنید.نینوا یک اپلیکیشن جامع برای پخش آنلاین و دریافت فایل‌های صوتی و تصویری است که می‌خواهد سهمی کوچک در ترویج فرهنگ عاشورا داشته باشد.بیش از 25هزار فایل صوتی و تصویری در مداحی، قرآن، ادعیه و وعظ از بیش از 101مداح و قاری و سخنران به 5زبان عربی و فارسی و ترکی و انگلیسی و اردو در این برنامه قابل دسترسی است.نرم‌افزار تکیه یکی از به‌روزترین و جامع‌ترین اپلیکیشن‌های‌ماه محرم است که به‌صورت آنلاین آخرین ویدئو و صوت‌های مداحان و سخنرانان مطرح کشور را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. این نرم‌افزار شامل بانک کاملی از اشعار حسینی، پاسخ به شبهات، منتخب ادعیه و معرفی یاران امام حسین(ع) است که کاربران بدون دسترسی به اینترنت می‌توانند از آنها استفاده کنند.

راویان مکتب حسینی
نهادهای مختلف با کسب تجربه از شرایط محرم سال قبل، برای محرم امسال برنامه‌های مجازی متنوعی ترتیب داده‌اند. مرکز آموزش‌های کاربردی معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، یکی از این نهادهاست که قصد دارد در ‌ماه محرم امسال، «سلسله نشست‌های مجازی راویان مکتب حسینی ویژه محرم 1400» را برگزار کند. موضوعاتی چون پاسخگویی به شبهات عزاداری، احساس مسئولیت اجتماعی، قرآن و عاشورا، بهره‌گیری از سیره شهدا در تبلیغ، بررسی آمارهای جمعیتی، تاریخچه عزاداری، بهره‌گیری از صحیفه سجادیه در محرم و تبیین شعار سال از مباحث و سرفصل‌های این نشست‌ها عنوان شده است.

همزمان در چند وبلاگ
در چند سال اخیر با پیشرفت تکنولوژی و دسترسی بیشتر مردم به فضای مجازی، افراد یا گروه‌های مختلف با ساختن سایت و وبلاگ در این فضا به نشر مطالب مختلف در‌ماه محرم پرداختند و از اینترنت به‌عنوان وسیله‌ای برای تبدیل کردن محیط به فضایی عاشورایی استفاده کردند.اما یکی ازجدیدترین مدل‌های برپایی هیئت و برگزاری مراسم عزاداری که اخیرا به‌وجود آمده، برگزاری مراسم در وبلاگ است. در این نوع عزاداری، تعدادی وبلاگ که با یکدیگر مرتبط هستند با هم قرار می‌گذارند که هر روز یا هر شب در ساعت مشخصی در وبلاگ یکی از این گروه حاضر شده و به مراسمی که او در وبلاگ خود اعم از سخنرانی، سینه‌زنی و غیره برگزار و پخش می‌کند، گوش دهند. در این نوع عزاداری که جدول ساعت برگزاری هیئت از چند روز قبل منتشر می‌شود، صاحبان وبلاگ‌ها که برگزار‌کنندگان این مراسم هستند، موظفند از قبل اعلام کنند که در روز برگزاری هیئت در وبلاگ شخصی خود، چه روضه‌ای برای دیگر مراجعه‌کنندگان برگزار خواهند کرد هرچند معمولا سخنران و مداح یا مرثیه‌خوان را از قبل اعلام نمی‌کنند. این اقدامات باعث شده منتقدان همیشگی فضای مجازی، اتفاقات مثبت این فضا را هم شاهد باشند و ببینند که درصورت برنامه‌ریزی و فرهنگسازی، چقدر می‌توان از این فضا به شکل مفید استفاده کرد.