رویکرد امسال سازمان تبلیغات اسلامی، محوریت خانواده
ما نسل به نسل در پناهت هستیم
عیسی محمدی
محرم امسال هم آغاز شده است؛ درحالی‌که موج پنجم کرونا با شدت پیشتازی می‌کند. برنامه‌هایی که هیئات مذهبی و تشکل‌های دینی برای فرا رسیدن محرم امسال تدارک دیده‌اند نیز متأثر از این قضیه بوده است. به همین نسبت، خلاقیت‌هایی در اجرای برنامه‌ها دیده شده؛ تا هم سلامت مردم مدنظر باشد، هم شور و شعور حسینی بیش از پیش نمود پیدا کند. در این زمینه، پویش‌های بزرگی توسط سازمان تبلیغات اسلامی، به‌عنوان متولی رتق‌و‌فتق امور هیئات و تشکل‌های مذهبی نیز عملیاتی شده است؛ ازجمله پویش‌های نسل حسینی و کوچه‌های حسینی و شهر مشکی‌پوش و شبیه آن. پای صحبت‌های حجت‌الاسلام رضا عزت‌زمانی، معاون امور فرهنگی و تبلیغ سازمان تبلیغات اسلامی نشسته‌ایم تا برای ما از این خلاقیت‌ها بیشتر بگوید و از رویکرد اصلی برنامه‌های امسال سازمان که همانا خانواده‌محوری و فرزندمحوری در اقامه عزا بوده است.
رویکرد جدید برنامه‌های محرمی شما به چه ترتیب است؟
رویکرد امسال ما، فرزندمحوری در مراسم عزاداری است؛ یعنی طوری که فرزندان ما محور اقامه عزا باشند. این رویکرد را در همه ایده‌هایی که داریم دنبال می‌کنیم؛ چه در عزاداری‌ها، چه در سیاه‌پوشی‌ها، چه در روضه‌های خانگی و... . حتی به این توجه کرده‌ایم که خیمه کودک داشته باشیم و بچه‌ها در هیئت‌ها و مساجد بتوانند از فضای عمومی استفاده کنند.
چیزی که غالباً مغفول مانده است...
بله، غالباً توجه به این است که بزرگ‌ترها عزاداری داشته باشند اما ما باید کنار هیئت‌ها هم کارهایی انجام بدهیم و برنامه‌هایی خاص بچه‌ها داشته باشیم. همین بحث خیمه کودکان که مطرح کردم را دنبال می‌کنیم. بحث مشاوره در هیئات را هم دنبال می‌کنیم؛ به این ترتیب که بانوان مشاور حضور داشته باشند و مسائل مبتلابه خانوادگی که گاهی مردم درگیر آن هستند را درباره‌اش با آنها صحبت کنند. برگزاری هیئت‌های دانش‌آموزی هم که مثل همیشه با جدیت دنبال می‌شود. در کل می‌توانیم بگویم ما اقامه عزا را به سمت نوجوان‌محوری برده‌ایم؛ چه در شکل و چه در محتوای برگزاری. همچنین ما یک حرکت فراگیر و ملی سیاهپوشی کلان در کشور را هم دنبال کرده‌ایم؛ ذیل پویش «هرخانه یک پرچم» که این هم ذیل همان پویش عظیم «نسل حسینی» تعریف شده است. بدین‌ترتیب که هر خانه و خانواده‌ای جلوی خانه‌اش را سپاه‌پوش کرده و پرچم بزند یا اگر محله‌ای چنین اراده‌ای کند ما زمینه کار را فراهم کنیم. در زمینه صوت هم کارهای لازم را انجام داده‌ایم تا نواهای عاشورایی و حسینی از ماشین‌ها و اماکن مختلف به گوش برسد. در حوزه شیشه‌نویسی روی ماشین‌ها هم کارهایی را دنبال کرده‌ایم. در کل نیت ما چنین بوده که در و دیوار شهر جلوه محبت به سیدالشهدا باشد و این جلوه در آن ظهور و بروز پیدا کند. البته وظیفه ذاتی سازمان تبلیغات کمک به برگزاری هیئات و اعزام مبلغ و تهیه برنامه‌های محتوایی بوده و هست؛ ولی در کنار این وظیفه ذاتی، ما پیگیر چنین رویکردهایی هم به‌صورت خاص هستیم.
پویش نسل حسینی که راه انداخته‌اید، جلوه‌های مختلفی دارد، درست است؟
بله. با توجه به ظرفیت‌هایی که قسمت‌های مختلف سازمان تبلیغات دارد، هر بخشی به‌ترتیبی وارد این پویش شده و کارش را انجام می‌دهد که همگی ذیل پویش نسل حسینی تعریف می‌شوند؛ مثلا پویش ایران مشکی‌پوش را داشته‌ایم که در آن جلوه‌های عاشورایی شهرها مدنظر بوده یا واحدهای مساجدمان هم برنامه‌هایی در 60هزار مسجد را دنبال کرده‌اند. همچنین خانه‌های قرآنی و دیگر بخش‌ها هم ایده‌هایی را دنبال کرده‌اند؛ مثل چهارپایه خوانی...
این چهارپایه‌خوانی چطور بوده؟
بحث چهارپایه‌خوانی را ما محلی دنبال کرده‌ایم. در کل عملیات ما در سازمان محله‌محور و متناسب با محله است. همانطور که می‌دانید چهارپایه‌خوانی سنتی در میانه بازار بوده؛ جایی که تجمعات مردمی شکل می‌گرفت. با توجه به شرایط کرونا و اپیدمی‌هایی که وجود داشته، ما سال گذشته این ایده را داشته‌ایم و حتی مداحان بزرگی هم در آن شرکت کرده‌اند. البته ما مدنظر داشته‌ایم که به‌صورت جزئی هم به آن توجه کنیم و صرفاً کلان نباشد؛ اینکه در فرصتی کوتاه شعر، مداحی، سخنرانی و روضه‌ای اجرا شود و مردم از آن استفاده کنند و مشکلات بهداشتی هم به واسطه تجمع مردم پیش نیاید. نکته دیگری هم که در باب کوچه‌ها و محلات حسینی مطرح بود، ایجاد گروه‌های سرود نوجوان‌ها بود. این گروه‌های سرود از 200مورد به 500مورد رسیده‌اند و همه تلاش‌مان این است که به هزار‌گروه هم برسند. همه اینها کمک می‌کنند تا بتوانیم هم جلوه حسینی به شهرهای‌مان بدهیم و هم برای شهروندانی که به واسطه مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای امکان حضور در تجمعات را ندارند، فرصتی فراهم بیاوریم که از شور و شعور حسینی نهایت بهره را ببرند.
نکته‌ای که در صحبت‌های شما وجود دارد، توجه به کودکان است. ببینید! مثلاً در رستوران‌هایی که کار خلاقانه دارند، هم صندلی و میز کودک درنظر گرفته می‌شود و هم فضایی برای بازی آنها یا مثلاً ایده‌ای که در برخی پایانه‌ها و مراکز خرید تحت عنوان اتاق مادر و کودک مطرح است. متأسفانه ما در مجامع مذهبی، مساجد و... توجه کمتری به این ایده داشته‌ایم، درحالی‌که والدین واقعاً بدون فرزندان خودشان غالباً نمی‌توانند به عزاداری‌ها بیایند. توجه شما به این موضوع نوجوان‌محوری یا کودک‌محوری در اقامه عزا از کجا نشأت می‌گیرد؟
ما امسال هیئت را بر پایه خانواده و خانواده را نیز بر پایه فرزند که مایه شور خانواده است، درنظر گرفته‌ایم؛ مبنای آن هم این است که قیام سیدالشهدا با خانواده‌اش ماندگار شد. اگر خانواده‌اش نبود، معلوم نبود موضوع کربلا مثل امروز ظهور و بروز داشت یا نه.
هم شما از برادر فداکار دارید تا طفل 6ماهه و کودک 3ساله و نوجوان‌ها و مادر خانواده و... . اساساً استمرار قیام حسینی با حضور خانواده و فداکاری این خانواده و اطلاع‌رسانی این خانواده بوده است. اگر چنین بوده، پس خانواده باید موضوعیت پیدا کند. طبیعی است که مسئله اصلی در کشور ما نیز باید خانواده باشد. خانواده اساساً سلول بنیادین جامعه ماست. دشمن هم این را خوب فهمیده و در حال مبارزه فراگیر برای کم‌رنگ ساختن خانواده است. البته این تلاش آنها به روایت حضرت آقا، در کشورهایی که نگاه توحیدی و مذهبی نداشته‌اند موفق بوده، ولی در جاهایی که محبت الهی و نگاه توحیدی و اهل‌بیتی وجود دارد موفق نبوده‌اند هرچند که به سختی دارند تلاش می‌کنند. پس ما وظیفه داریم که این بنیان را تقویت کنیم. باید دقت کنیم که فرزندان ما آینده ما هستند و جلوه‌های ما. هر پدر و مادری چه متدین باشند یا نباشند، باید توجه داشته باشند که فرزندشان امتداد آنهاست. هیچ‌کس دیگری امتداد ما نخواهد بود. در و دیوار و دارایی و جایگاه اجتماعی و حتی موجودات دیگری که برخی خانواده‌ها از آنها نگهداری می‌کنند امتداد انسان نخواهند بود؛ امتداد او تنها در فرزند او تجلی پیدا خواهد کرد. پس شایسته است که جلوه‌ای نیک از خود باقی بگذارد. به همین نسبت و با همین فلسفه و نگاه بوده که ما فرزند را محور برنامه‌های خودمان قرار داده‌ایم؛ چرا که فرزند رزق و نشاط خانواده است. به همین نسبت باید در هیئات هم تعهد و مسئولیت نسبت به این قضیه داشته باشیم. چنین است که ما هم به فکر ایجاد محیط‌های تخصصی مثل هیئات نوجوانان و دانش‌آموزی افتاده‌ایم، هم به فکر افزایش حضور کودکان و نوجوانان در قالب برنامه‌هایی چون خیمه کودکان و... .
در همینه زمینه :
