۱۷۰روستای زنجان در انتظار آب
ستاره حجتی- خبرنگار
کمتر از 2ماه به شروع پاییز مانده است. گرمترین روزهای سال در حال گذر است و حالا گهگداری، باران در نواحی مختلف کشور میبارد؛ بارانی که بهنظر در این تابستان دردی از مناطق بیآب و خشک دوا نمیکند. در استان زنجان یکی از استانهای شمال غربی کشور هم امسال مانند بسیاری از سالهای گذشته بهویژه در حوزه روستایی مشکل کبود آب وجود دارد. حالا در آستانه آخرین ماه تابستان هستیم، خبری از قطعیهای طولانی آب و برق در شهرها نیست، اما اوضاع ۱۷۰روستا بر همان روال گذشته است.
10سال تنش آبی
حاجیقشلاق یکی از روستاهای شهرستان ایجرود سالهاست دچار مشکل شدید آب است. محمد ریاحی یکی از اهالی روستا میگوید: این نخستین تابستانی نبود که ما به مشکل آب آشامیدنی برخوردهایم. بیش از 10سال است درگیر هستیم. در بسیاری از روزها فقط روزی یک ساعت به آب دسترسی داریم و با طولانیشدن قطعی نیاز به آبرسانی سیار پیدا میکنیم. او با بیان اینکه دسترسی نداشتن به آب که گاهی بهمدت چند روز پیدرپی هم اتفاق میافتد، برای سالمندان روستا بسیار سختتر است، میافزاید: روستای ما بهنسبت روستای پیری است و بسیاری از روستاهای مجاور ما هم چنین شرایطی دارند. امسال بیآبی به چشم همه آمد، اما سالهاست با این مشکل دست و پنجه نرم میکنیم. اهالی روستای آب باریک بخش حلب هم همین جملهها را میگویند. مریم موسوی میگوید: هیچچیز به اندازه بیآبی آدم را اذیت نمیکند. امسال هم که دارد میگذرد من نگران سال آینده و سالهای بعدش هستم. نمیدانم بعدش چه میشود. امسال ما از روستا به ابهر میرویم. آنجا بستگان زیادی داریم و بهتر است مهاجرت کنیم. البته امسال ظاهرا در ابهر هم روزانه تا ۱۲ساعت آب قطع میشد، اما به هر حال بهتر از این وضعیت ماست که باید چشمبهراه 2قطره آب بمانیم.
مشکل آب در شهرها و واحدهای صنعتی
در زنجان اما این فقط روستاها نیستند که مشکل آب آشامیدنی دارند، بلکه ساکنان شهرهای استان هم طی ۳ماه گذشته بهطور میانگین روزی ۱۰ساعت قطعی و نبود آب ناشی از فشار اندک آب در شبکه توزیع را تحمل میکنند و اینبار مشکلات بخش آب به بخش صنعت هم رسیده است و حتی در شهرکهای صنعتی که بهدلیل توسعه زیرساختها کمتر مشکلات اینچنینی پیش میآید هم نبود آب بسیاری از واحدهای صنعتی را به تعطیلی روزانه یا شیفتی کشانده است. این در حال است که اگرچه استان زنجان از حیث تامین منبع پایدار آب برای شهرها و روستاها دچار مشکلات جدی است، اما منبع عظیمی از پسابهای صنعتی دارد که میتواند دوباره در اختیار صنعت قرار بگیرد. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب زنجان درباره وضعیت تنش آبی در این استان میگوید: خشکسالی ۱۷۰روستای استان زنجان را با مشکل کمآبی روبهرو کرده است. علیرضا جزی قاسمی ادامه میدهد: امسال ۱۸۶میلیمتر بارندگی داشتیم که این رقم در مقایسه با سال گذشته ۵۲درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۴۰درصد کاهش را نشان میدهد که از این حیث دهمین استان کمبارش در کشور هستیم. او با بیان اینکه در یک بازه زمانی 6ماهه منتهی به خرداد قسمت عمدهای از استان با خشکسالی متوسط، شدید و بسیار شدید مواجه شده است، توضیح میدهد: سال گذشته تعداد ۲۰۱روستا مشکلات فصلی و دائمی برای تامین آب داشتند که ۷۹روستا از چالش کمآبی خارج شدند.
اجرای 70پروژه آبرسانی
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب زنجان با بیان اینکه ۹۰درصد جمعیت روستایی زیر پوشش شرکت آب و فاضلاب هستند، میگوید: امسال نیز مشکل تامین آب ۱۰۰روستا را حل کردیم اما خشکسالیها به این مشکل دامن زد و تعداد روستاهای دارای کمبود آب به ۱۷۰مورد افزایش یافت. از طرف دیگر در برخی از روستاها چندبرابر نیاز آب تأمین میشود، اما بهدلیل رعایتنکردن الگوی مصرف فشار مضاعفی به شبکه آبرسانی وارد میشود.
بهگفته او، 2سد تهم و کینهورس برای تأمین آب آشامیدنی شهرهای زنجان، ابهر و خرمدره استفاده میشود، اما تامین آب بخشهای روستایی با توجه به تکیه بر سفرههای آب زیرزمینی، قنات و چشمه، متأثر از تغییرات اقلیمی است. جزی قاسمی با بیان اینکه ۳۰روستای استان نیازمند آبرسانی سیار است، ادامه میدهد: برای ۱۸روستا تانکر ثابت نصب کردیم که تانکرهای سیار برای آبرسانی آب آشامیدنی به این نقاط مراجعه میکنند. هماکنون شرکت آب و فاضلاب 3دستگاه سیار برای آبرسانی در اختیار دارد و روستاهای زنجان و ماهنشان با بیشترین مشکل کمبود آب دست و پنجه نرم میکنند. مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب زنجان تعداد پروژههای در دست اجرا که میتواند مشکل ۱۵۰روستا را حل کند را ۷۰مورد اعلام میکند و میگوید: از ابتدای امسال هیچ اعتباری برای اجرای پروژهها تخصیص داده نشده است. همچنین قطعی مداوم برق معضلاتی را برای تاسیسات آبرسانی ایجاد کرده و موجب از دست دادن ذخیره آب آشامیدنی و بهداشتی میشود.