پس از آنگلا

طی سال‌ها این تصور وجود داشت که آنگلا مرکل ـ صدراعظم آلمان ـ قصد دارد زمام رهبری حزب دمکرات‌مسیحی را به اورسولا فون‌درلاین وزیر دفاع بسپارد اما اخیرا چهره جدیدی به‌عنوان نامزد احتمالی رهبری حزب حاکم در آینده مطرح شده است: آنگرت کرامپ‌کارنبائر؛ فرماندار ایالت زارلند.

در پنجاهمین سالگرد امضای معاهده الیزه (توافق دوستی بین آلمان و فرانسه پس از جنگ جهانی دوم) آنگلا مرکل درباره آینده اتحادیه اروپا سخنرانی کرد. او گفت که تمایلی به بحث‌کردن درباره تجدیدنظر در رویه و بازسازی این اتحادیه ندارد و ترجیح می‌دهد که اروپا گام‌هایی محکم‌تر برای نزدیک‌شدن هرچه بیشتر کشورهای قاره به یکدیگر بردارد. مرکل همچنین اعتراف کرد این پرسش که آلمان بالاخره چه زمانی دولت جدید خود را تشکیل خواهد داد، بازتابی فراتر از مرزهای این کشور یافته است و یادآور شد که پیشنهادهای امانوئل مکرون ـ رئیس‌جمهور فرانسه‌ـ درباره اصلاح اتحادیه اروپا، باید در نهایت با «پاسخ محکم و دلگرم‌کننده آلمان» مواجه شود.

اما تنها صدراعظم آلمان تحلیل خود را درباره وضعیت اتحادیه اروپا طی مراسم برگزار‌شده در زاربروکن ارائه نکرد؛ همزمان با او آنگرت کرامپ‌کارنبائر ـ فرماندار ایالت کوچک زارلند ـ (ایالتی که جمعیت آن از جمعیت شهر کلن کمتر است) از حزب دمکرات‌مسیحی نیز در اقدامی تامل‌برانگیز، در‌این‌باره سخن گفت و جالب اینکه سخنرانی وی درباره آلمان و اروپا، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است؛ به‌خصوص از سوی آنگلا مرکل؛ صدراعظم آلمان و رهبر حزب دمکرات‌مسیحی.

اگر مرکل اجازه دهد، کرامپ‌کارنبائر می‌تواند از اعضای کابینه جدیدش باشد؛ در حد مقامی مانند وزارت امور خارجه یا وزارت کار. البته تصمیم نهایی در این زمینه هنوز گرفته نشده است و تا حد زیادی بستگی به‌نظر سایر شرکای دولت ائتلافی خواهد داشت؛ هرچند مشخص است که مرکل می‌خواهد سکوی پرتابی در اختیار فرماندار ایالت زارلند قرار دهد، به‌گونه‌ای که وی بتواند خود را به‌عنوان امید آینده حزب دمکرات‌مسیحی در مقام صدراعظم بعدی نشان دهد.

آنگلا مرکل خود به‌خوبی می‌داند که آخرین مرحله فعالیت‌های سیاسی‌اش آغاز شده است؛ به‌ویژه حالا که اعضای حزب به آینده‌ای بدون او فکر و درباره آن بحث می‌کنند. دانیل گونتر ـ فرماندار ایالت شولزویگ‌هولشتاین از حزب حاکم دمکرات‌مسیحی ـ در این باره می‌گوید: «هنگام شکل‌دادن دولت جدید، مردم انتظاراتی درباره دوره پس از مرکل دارند و اینکه چنین انتظاراتی در مناسبات دولت لحاظ شود». و آقای گونتر تنها کسی در حزب نیست که چنین نظری دارد.

منابع نزدیک به خانم مرکل می‌گویند که او درباره حضورش در چهارمین انتخابات، احساس خوبی ندارد و به‌خوبی می‌داند که از دید اطرافیانش، این باید آخرین دوره تصدی مقام صدراعظمی آلمان توسط او باشد. مرکل همچنین آگاه است که منتقدانش از بخش محافظه‌کار حزب، خود را برای دوره پس از او آماده می‌کنند؛ افرادی مانند ینس اسپان (معاون وزارت دارایی و چهره‌ای در حال رشد در حزب دمکرات‌مسیحی).


حفظ میراث سیاسی

مرکل خود آماده است تا این دوره‌گذار هرچه زودتر آغاز شود؛ البته طبق شرایطی که خودش مدنظر دارد. او می‌خواهد مطمئن شود که جانشینش ـ هر که می‌خواهد باشد ـ میراث سیاسی او را حفظ خواهد کرد؛ میراثی که به باور خود صدراعظم عبارت است از: مدرن‌ساختن حزب دمکرات‌مسیحی و جذاب‌کردن آن نزد رأی‌دهندگان جوان، زنان و شهرنشینان. او نمی‌خواهد محافظه‌کاران اطرافش مانند اسپان، پس از خروج وی از صحنه، همه‌‌چیز را به گذشته بازگردانند.

هم‌اکنون مرکل بر این باور است که خانم کرامپ‌کارنبائر ـ در مقایسه با اورسولا فون‌درلاین، وزیر کنونی دفاع ـ از توانایی بالاتری برخوردار است که مانع از هرگونه بازگشت به گذشته می‌شود. این در حالی‌است که از سال‌ها پیش، تصور شده خانم فون‌درلاین جانشین محتوم مرکل برای رهبری حزب دمکرات‌مسیحی خواهد بود. البته صدراعظم‌های آلمان از این قدرت که جانشین بعدی خود را تعیین کنند برخوردار نیستند اما می‌توانند موضع شخص مورد نظر خود را بیش از پیش تقویت کنند. کرامپ‌کارنبائر برخلاف فون‌درلاین از محبوبیت بالایی در داخل حزب دمکرات‌مسیحی برخوردار است اما مشخصا فاقد تجربه حکومت‌داری در سطح ملی‌است و علاوه بر آن، تاکنون از مقامی مستقر در برلین برخوردار نبوده تا نامش بر سر زبان‌ها بیفتد.

مرکل اینک می‌کوشد که در مورد هر دو نقطه‌ضعف، به کرامپ‌کارنبائر کمک کند. این پروژه‌ای‌است که صدراعظم، آن را پیش‌تر آغاز کرده. در جریان مذاکرات پارلمانی با حزب سوسیال‌دمکرات با هدف تشکیل دولت ائتلافی جدید، کرامپ‌کارنبائر نقش مهمی ایفا کرد. او تنها سیاستمدار حزب حاکم بود که در حیطه 2مجموعه از سیاست‌های حزبی، با رقیب مذاکره می‌کرد؛ سیاست‌های مربوط به خانواده و سیاست‌های کارگری. گفته می‌شود مرکل از عملکرد وی بسیار راضی‌است. فرماندار زارلند با حضور مداوم در جلسات مذاکرات درون‌پارلمانی و پشتکارش در این زمینه، حتی پس از آسیب‌دیدگی گردنش در جریان یک سانحه رانندگی در مسیر برلین، رهبران حزب را تحت‌تأثیر قرار داده است.

یکی از اعضای عالی‌رتبه حزب در این‌باره می‌گوید: «اگر کرامپ‌کارنبائر بخواهد به برلین بیاید، به‌طور قطع جایی در کابینه برایش در نظر گرفته خواهد شد». این در حالی‌است که کرامپ‌کارنبائر در پاسخ به پرسش‌هایی که از او درباره برنامه‌های آینده‌اش می‌شود، جانب سکوت را برگزیده؛ در عین حال که به نظر می‌رسد او از هم‌اینک برنامه‌های خود را دنبال می‌کند؛ ازجمله انتخاب نیکو لانگ ـ سیاستمدار خوش‌آتیه ایالت زارلند ـ به‌عنوان رابطش با برلین. چنین به‌نظر می‌رسد که ماموریت لانگ فراهم‌کردن زمینه انتقال دائم و قطعی رئیس‌اش به برلین باشد. گفته می‌شود که لانگ، ارتباطات محکمی با روسای حزب در برلین دارد و می‌تواند آنان را به‌خوبی درباره امور مختلف، متقاعد کند.

برنامه‌های مشترک احتمالی آنگلا مرکل و آنگرت کرامپ‌کارنبائر برای آینده و انتخاب احتمالی فرماندار زارلند به جای صدراعظم کهنه‌کار، دور از دید رسانه‌ها، به‌آرامی و به شکل حساب‌شده‌ای پیش می‌رود.

منبع: اشپیگل