اولویتبندی واکسیناسیون استاندارد است
حمید سوری- رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-19
هماکنون یکی از مهمترین کارهایی که میتوان برای قطع زنجیره انتقال بیماری کرونا انجام داد، واکسیناسیون است. البته واکسیناسیون در ایران در چندماهه اخیر روند خوبی نداشته، اما با تولید واکسن داخلی بهطور انبوه و ورود واکسنهای جدید به کشور، مشکل زیادی در اینباره نداریم، چرا که هماکنون حدود 15میلیون دوز واکسن برای تزریق در اختیار داریم. اولویت تزریق واکسن با گروههای پرخطر و آسیبپذیر است؛ یعنی طبق برنامهریزی انجام شده مانند بسیاری از کشورهای دنیا در ایران هم اولویت با کسانی است که بیشترین احتمال بستری یا مرگومیر را بهخود اختصاص میدهند. این افراد با توجه به سن، شرایط و شغلهایی که میتواند آسیبزا و خطرناک باشد، انتخاب میشوند که در مرحله اول، تمام اعضای کادردرمان، بیماران خاص و گروههای سنی بالای 60سال را شامل میشوند. البته این بهمعنای مغفول ماندن سایر گروههای سنی از تزریق واکسن نیست، بلکه اولویت با گروههای سنی بالاتر و افرادی است که بیماریهای زمینهای یا شغلهای پرخطر و پرمسئولیتی دارند. امیدواریم تا پایان شهریور امسال، گروههای شغلی پرخطر مرحله به مرحله و هر چه بیشتر تحتپوشش واکسیناسیون قرار بگیرند. معلمان، استادان دانشگاه، دانشجویان، مأموران نیروی انتظامی، رانندگان اتوبوسها و هر شغلی که به نوعی بیشترین درگیری را با این ویروس دارند و حضورشان در اجتماع لازم است و خدمات ضروری و مایحتاج مردم را برآورده میکنند، در این گروه قرار میگیرند؛ مثلا رانندگان خودروهای حملونقل عمومی که بهنوعی وظیفه نقل و انتقال مردم را برعهده دارند، از اولویتهای تزریق واکسن کرونا هستند؛ سپس و به مرور زمان گروههای کم خطرتر وارد چرخه واکسیناسیون میشوند و همه ردههای سنی بالای 18سال را در بر خواهند گرفت؛ بنابراین اولویتبندیهای انجام شده در ایران کاملا استاندارد و با توجه به مخاطرات شغلی و میزان قرار گرفتن افراد در محیطهای خطرناک مثل زندانها درنظر گرفته شده است. این اولویتها بهگونهای پیش میرود تا ابتدا افرادی که بیشترین مواجهه را با ویروس دارند، واکسینه شوند تا بعد نوبت به گروههای کم خطرتر برسد؛ برای مثال، 2ماه دیگر فصل مدارس است و معلمان باید در مدرسه حاضر شوند؛ بههمین دلیل برای گرفتن 2دوز واکسن، باید پیش از آغاز فصل مدارس، واکسینه شوند. زندانیان هم بهدلیل قرار گرفتن در تجمعات در اولویت قرار گرفتهاند. خبرنگاران و رانندههای وسایل حملونقل عمومی هم بهدلیل ارتباطات زیاد در جامعه بخشی از این اولویتهای جهانی هستند؛ مثل کادر درمان و سالمندان، اما در میان تمام این موضوعات، آنچه مهم است، سرعت واکسیناسیون است تا بتوان هر چه زودتر به ایمنی جمعی رسید.در میان گروههایی که برای تزریق واکسن در اولویت قرار دارند، ماجرای مهاجران غیرایرانی هم مطرح میشود؛ افرادی که در ایران زندگی میکنند که در تلاش هستیم تا این افراد اگر کارت اقامت داشته باشند و بهطور قانونی وارد کشور شده باشند، بتوانند طبق اولویتبندی مانند سایر افراد واکسن بزنند.
افرادی هم که در سیستان و بلوچستان شناسنامه یا کارت احراز هویت نداشته باشند، با ارائه گواهی از یک مرجع قانونی مبنی بر اینکه شهروند ایرانی هستند میتوانند واکسینه شوند. معمولا تأثیر تزریق واکسن در کاهش میزان مرگومیر 2هفته طول میکشد، اما هماکنون مهمترین چیزی که بهدنبال آن هستیم کاهش میزان بستری افراد و آمار فوتیهای کروناست. در همین مدت پس از تزریق واکسن کرونا هم شاهد این کاهش نیاز به بستری شدن بیماران مبتلا به کرونا و مرگومیر آنها بودهایم. حتی با توجه به واریانتهای جدید باز هم میزان تأثیرگذاری واکسن بر کشنده بودن بیماری مؤثر و مناسب است و امیدواریم در چند هفته پیش رو، باز هم شاهد کاهش زیاد مرگومیر و بستری باشیم. مردم باید درنظر داشته باشند با وجود اثربخشی کم بعضی واکسنها بر واریانت هندی ویروس کرونا نباید از تزریق واکسن خودداری کنند. نکته مهم تأثیر واکسن بر شدت یافتن بیماری و کشندهبودن آن است که در زمان پاندمی مانند کووید-19، یکی از مهمترین مواردی است که تک تک افراد جامعه باید به آن توجه داشته باشند، به اضافه اینکه هماکنون تمام واکسنهای موجود و مورد تأیید در کشور ما هم از چنین تأثیری برخوردارند، اما نکته دیگر که مردم باید به آن توجه داشته باشند واکسنهایی است که بهاصطلاح در بازار سیاه وجود دارند. این واکسنها حتی اگر هم اصالت داشته باشند بهدلیل شرایط نگهداری و حملونقلشان، نهتنها اثربخشی در برابر ابتلا به بیماری کرونا ندارند، بلکه گاهی هم میتوانند خطرناک باشند؛ بنابراین هیچ ضرورتی ندارد مردم با قیمتهای بالا، اقدام به تزریق چنین واکسنهایی کنند؛ نوبت به همه میرسد.