حق مردم

محمد کرباسی- دبیر گروه دانش و فناوری

زندگی همه مردم با اینترنت گره خورده است. این را می‌شود از لابه‌لای صدای لرزان و کلمات مضطرب تماس‌ها با تحریریه روزنامه و حرف‌های مردم در کوچه‌ها و خیابان‌ها طی هفته‌های اخیر به‌خاطر طرح مجلس موسوم به صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی به‌خوبی فهمید؛ آنهایی که نگران از دست رفتن کسب‌وکار یا ابزارهای کمک دست‌شان به وسیله گروهی از نمایندگان مجلس هستند. شاید به همین‌خاطر وقتی روز گذشته حتی به‌طور موقت بررسی این طرح جنجالی براساس اصل۸۵ قانون اساسی از دستور کار مجلس خارج شد، موجی از خوشحالی فضای مجازی را پر کرد.
علاوه بر مردم، کسب‌وکارهای اینترنتی و تشکل‌های آنها هم برای نخستین‌بار در حرکتی کم‌سابقه با هم در مقابل این طرح متحد شدند؛ از بیانیه گرفته تا نامه و حتی کد برای قرار گرفتن در سایت برای جلب نظر مردم کارهایی بود که به‌صورت خودجوش در مقابل این طرح صورت گرفت و همه را برای یک حق یعنی دسترسی آزاد به اینترنت متحد کرد. حتی با همه محافظه‌کاری‌ مرسوم، مقام‌های دولتی هم وارد کارزار شدند و برای نخستین‌بار در هفته‌های اخیر مخالفت خود را با این طرح که می‌تواند به‌صورت بالقوه باعث فیلترینگ گسترده در کشور شود، اعلام کردند.
همه اینها و این اتحاد در مقابل تهدید اینترنت نشان‌دهنده آن است که اینترنت دیگر این روزها به مسئله‌ای مثل آب و برق برای زندگی مردم تبدیل شده است. برخلاف تصور گروهی از نمایندگان مجلس، اینترنت در دنیای امروز وسیله‌ای نیست که همه دنبال فسق و فجور در آن باشند. اینترنت تحصیل، ورزش، مسافرت، کار، سلامت و صبح، ظهر و شب آدم‌هاست. نمی‌شود پشت درهای بسته کمیسیون نشست و با کارشناسانی که همه از یک طیف دستچین شده‌اند برای زندگی و کار ۹۴میلیون کاربر اینترنت کشور تصمیم‌گیری کرد و بر تبدیل کردن آن به قانون، پشت درهای بسته کمیسیون پافشاری داشت. پافشاری نمایندگان برای بردن این طرح ذیل اصل۸۵ و تصویب و اجرای آزمایشی چندساله آن در کمیسیون‌ به جای صحن علنی هم شاهدی براین ماجراست که آنها خودشان هم از مخالفت بخش عاقله مجلس با این طرح عجیب و کم‌سابقه در مقابل حق مردم خبر دارند. هر چند تدوین‌کنندگان این طرح پشت ژست حمایت از پلتفرم‌های بومی پنهان شده‌اند، اما مخالفت گسترده استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فناور ایرانی و همچنین نهادهای صنفی این صنعت نشان می‌دهد که هیچ‌کس در این صنعت هم به فضای بدون رقابت و همراه با فیلترینگ گسترده و نظام مجوزدهی عجیب اعتقادی ندارد. در شرایطی که مردم با هزاران مشکل اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند حتی طرح این پیش‌نویس هم از سوی نمایندگان طی این هفته‌ها نه به مصالح نظام و نه مردم بوده است. چندین هفته است که طرح کردن این موضوع و آمدن و رفتن آن به صحن علنی تن و بدن مردم و کسب‌وکارها را لرزانده است. نمی‌شود و نباید با طرحی که در تعارض با روندهای جهانی، نوآوری و آزادی است مشکل و نگرانی دیگر به زندگی مردم اضافه کرد. مثل روندهای جهانی دیگر تا چند سال آینده در ایران هم نباید کسی دیگر به‌دنبال پول نفت باشد. جهان ما دارد به دنیای نوآوری و اکوسیستم فناوری تبدیل می‌شود. رده اول شرکت‌های جهان را مدت‌هاست که فقط شرکت‌های فناوری جهان در اختیار دارند. شاید وقتش باشد نمایندگان مجلس دیگر به فکر حل مشکلات مردم به‌جای تلاش برای محدود‌کردن حقوق طبیعی آنها باشند.