هزینه و فایده آمازون

سامان رضایی

جنگل‌های آمازون به‌عنوان بزرگ‌ترین جنگل‌ حاره‌ای جهان پس از اقیانوس‌ها رتبه دوم تولید اکسیژن در کره‌زمین را داشت تا اینکه حالا دانشمندان پس از تحقیقی چندساله به این نتیجه رسیده‌اند که روند جذب کربن و تولید اکسیژن در این جنگل‌ها وارونه شده است؛ به این معنا که گرما، خشکی، سوخت‌های فسیلی و تغییرات اقلیمی در کنار آتش‌سوزی‌های گسترده و چند هزار هکتاری در این جنگل‌ها باعث شده این پوشش گیاهی عظیم تبدیل به تولید‌کننده کربن شود.
به گزارش سی‌ان‌بی‌سی و براساس مطالعه‌ای که طی سال‌های 2010 تا 2019میلادی انجام گرفته سوخت‌های فسیلی هم در افزایش 25درصدی تولید کربن در این جنگل‌ها نقش بسزایی داشته‌اند. پژوهشگران برای این مطالعه در طول سالیان با کمک هواپیما حدود ۶۰۰ نمونه هوا را بر فراز بخش‌هایی از آمازون جمع‌آوری کردند.
 لوسیانا گاتی از مؤسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل و از محققان این مطالعه می‌گوید: «در بخش شرقی آمازون، که حدود ۳۰‌درصد جنگل‌های آن قطع شده، میزان تصاعد کربن 10برابر بخش غربی بود که حدود ۱۱درصد قطع جنگل‌ها در آنجا صورت گرفته است». در این ناحیه دما در 2‌ماه داغ‌تر سال ۳.۰۷ درجه سانتی‌گراد افزایش پیدا کرده که معادل افزایشی است که در قطب شمال اتفاق افتاد؛ یعنی حدود 3برابر میانگین افزایش دمای زمین.  نانسی هریس از «دبلیو آر آی» (موسسه منابع جهانی) که در گذشته تحقیقاتی درباره همین ناحیه منتشر کرده هم ضمن هشدار‌ درباره چند دهه آینده به بی‌بی‌سی گفت: «علم و یافته‌های جدید به روشنی به ما می گوید که آمازون به دردسر افتاده است. تصاعد بالا در نتیجه قطع جنگل ها چند دهه است که گریبان این منطقه را گرفته، و تاثیر تغییر اقلیم بر آن مثل خشکسالی، آتش سوزی و مرگ درختان در اثر گرما در یک دهه آینده شدیدتر خواهد شد.»
گرمای زمین موضوعی است که سال‌ها دانشمندان در حال به صدا درآوردن زنگ‌ خطر آن بودند و دولتمردان کمتر به آن توجه کردند و حالا اند‌ک‌اندک تبعات آن مشهود می‌شود. نیویورک‌تایمز هم دیروز لینکی را منتشر کرد که مردمان سراسر جهان می‌توانند با وارد کردن سال و محل تولد خود در آن میزان افزایش دما در زادگاهشان را در جدول آن مشاهده کنند.