بحران کم‌آبی به بورس رسید

بحران آب دامن بورس را هم گرفت.به نظر می‌رسد نیمی از شرکت‌های بورس که در اقلیم مرکزی ایران قرار گرفته‌اند تحت تاثیر بحران آب و خشکسالی با تغییراتی در درآمد‌هایشان مواجه شوند.

به‌گزارش همشهری،دامنه بحران آب روز‌به‌روز وسیع‌تر می‌شود. به غیر از بحران‌های اجتماعی که در چند ماه گذشته شهر‌های اصفهان و یزد را با چالش مواجه کرد، این بحران وارد چرخه اقتصاد و بازار سهام هم شده است.

در نخستین رویداد 2شرکت مهم بورس مجبور شدند درباره بحران آب و اثری که این بحران در مقدار سودشان خواهد داشت، توضیح بدهند. اگرچه این 2 شرکت اعلام کرده‌اند که کمبود آب اثرزیادی بر تولیداتشان ندارد اما برخی برآورد‌های غیررسمی نشان می‌دهد که دست کم در کوتاه‌مدت کمبود آب بین 5تا 10‌درصد در مقدار سود این شرکت‌ها تاثیر خواهد گذاشت. طبق اعلام برخی فعالان بازار سرمایه‌، با افزایش قیمت آب‌، هزینه 18‌میلیارد تومانی سال گذشته «فولاد» از این بخش به 320‌میلیارد تومان خواهد رسید و در نهایت 40‌ریال از سود هر سهم شرکت کاسته خواهد شد.

 برخی تحلیلگران بر این باورند که سازمان بورس باید از این پس شرکت‌ها را ملزم کند که درباره اثرات آب بر میزان درآمدهایشان در گزارش‌های مالی توضیح دهند.  به این ترتیب در نخستین رویداد ظرف چند روز گذشته 2 شرکت فولاد مبارکه و ذوب‌آهن که در استان اصفهان واقع شده‌اند با ارائه توضیح‌هایی سهامدارانشان را آرام و اعلام کردند برای جبران منابع آبی مورد نیازشان طــرح‌هایی را برای جمع‌آوری پسماند و فاضلاب‌های شهری دارند.

معاون اقتصادی و مالی فولادمبارکه درباره اثر افزایش قیمت هر مترمکعب آب که در سال جدید از 750 تومان سال قبل به 12 هزار تومان خواهد رسید گفت: این موضوع هر چند باعث افزایش هزینه‌ها و کاهش اندک سود هر سهم سال جاری فولاد مبارکه خواهد شد، اما تلاش می‌شود از طریق بهره‌برداری از طرح‌های در دست اجرا و دیگر برنامه‌ها جبران شود.
امیرحسین نادری گفت: پروژه جمع‌آوری پساب فاضلاب شهرهای اطراف تاکنون بیش از 80‌درصد پیشرفت فیزیکی داشته و بخشی از آن در سال جاری استحصال می‌شود. اضافه بر آن استفاده همزمان از منابع جایگزین در دست بررسی قرار گرفته، از این رو تولید شرکت با تهدید جدی به دلیل کمبود آب مواجه نشده و تغییر محسوسی در پیش‌بینی سود سال جاری انجام نمی‌شود.

شرکت ذوب‌آهن اصفهان هم اعلام کرد: ۸‌پروژه مهم برای کاهش مصرف آب در سال جاری اجرا خواهد کرد که مشابه طرح‌های فولاد مبارکه برای استفاده از فاضلاب و پساب‌های شهری است. با این حال بیم آن می‌رود که با افزایش تنش‌ها در مناطقی نظیر اصفهان که با بیشترین بحران کم‌آبی مواجه هستند، در نخستین گام روند تولیدات کارخانه برای جبران کم‌آبی دچار توقف شود.

هنوز ارزیابی دقیقی از اثرات اقتصادی کمبود آب انجام نشده اما به نظر می‌رسد شرکت‌هایی که وابستگی زیاد‌تری به آب دارند و در عین حال در مناطق خشک هم قرار گرفته‌اند، تاثیر بیشتری از این رویداد‌ها می‌پذیرند.

واقعیت این است که تعداد زیادی از کارخانه‌ها و شرکت‌های ایرانی که به نظر می‌رسد تقریبا نیمی از صنایع بورس را شامل می‌شود در اقلیم مرکزی ایران که مناطق خشک و کم‌آب هستند، قرار گرفته‌اند و وقوع بحران کم‌آبی در این مناطق قادر است این شرکت‌ها را دچار چالش درآمد کند و شاخص‌های بورس را هم تحت تاثیر قرار دهد. در حال حاضر اصفهان که کارخانجات زیادی در آنجا احداث شده، در کانون این بحران قرار گرفته است.

اما شاهین پاکروح، معاون راهبری و نظارت بربهره‌برداری آبفای کشور  که همین دیروز در یک نشست خبری صحبت می‌کرد، اعلام کرد: از بین ۶ حوضه اصلی آبریز کشور فلات مرکزی و بعد از آن حوضه خلیج فارس نسبت به دیگر حوضه‌ها شرایط بحرانی‌تری دارند. این شرایط باعث شد رواناب کمتری در کشور وجود داشته باشد که در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. به گفته او مقدار بارندگی در ایران ۱۵۱‌میلیارد مترمکعب کاهش داشته است.



3سناریوی محتمل

مهدی طحانی از کارشناسان بازار سرمایه معتقد است برای بررسی بهتر موضوع باید سراغ شرکت هایی رفت که در اقلیم مرکزی ایران قرار گرفته‌اند، چرا که این شرکت‌ها بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

او درباره وقایعی که ممکن استدر نتیجه بحران آب برای وضعیت مالی شرکت‌ها اتفاق بیفتد، گفت: احتمال اول این است که قیمت آب افزایش یابد که در این صورت تاثیر چندانی برسودآوری شرکت‌ها نخواهد داشت؛ به‌طور مثال، در مورد شرکت فولاد مبارکه این افزایش قیمت فقط 4تا 5 تومان روی سود اثر می‌گذارد و این مقدار با توجه به سود 75 تومانی این شرکت رقم زیادی محسوب نمی‌شود. او افزود:نکته دوم احتمال قطعی آب است که نمی‌توان در مورد آن محاسبه‌ای انجام داد، چون مشخص نیست که آیا در نتیجه افزایش تنش‌های مربوط به بحران آب این قطعی در کارخانجات اتفاق بیفتد . باید دید این قطعی در چه مدت زمانی اتفاق خواهد افتاد.

طحانی ادامه داد: نکته سوم بحث بهینه‌سازی خط تولید است که بتواند از مصرف آب و هدر‌رفت انرژی کم کند، چرا که کارخانه‌های ایرانی به دلیل تکنولوژی قدیمی هدررفت انرژی زیادی دارند. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه کم‌آبی تازگی ندارد و از قبل هم اقتصاد ایران با این چالش مواجه بود، گفت: صنایع ما در گذشته به دلایل مختلفی از جمله اینکه دولتی بودند و چشم‌انداز آینده را پیش‌بینی نکرده بودند، از آب ارزان‌قیمت استفاده می‌کردند در نتیجه موضوع استفاده بهینه از منابع آب و انرژی در آنها رعایت نشده و همین موضوع امروز به چالشی برای اقتصاد و صنعت تبدیل شده است.

طحانی با طرح این پرسش که اساسا چرا باید صنعت فولاد‌سازی در اصفهان شکل بگیرد، گفت: احتمالا احداث بسیاری از کارخانه‌ها تحت تاثیر چانه‌زنی نماینده‌های مجلسی انجام شده که از چند دهه پیش علاقه داشته‌اند صنایع را در اطراف شهرهای خود متمرکز کنند،در حالی که در اغلب نقاط دنیا صنایع فولاد‌سازی برای اینکه به راحتی از آب بهره‌مند شوند در کنار دریا  تاسیس می‌شوند.

او ادامه داد: در حال حاضر بهترین راه حل تخصیص بهینه منابع، بهینه کردن تکنولوژی و سرعت دادن به طرح‌های تامین منابع آبی است؛ به طور مثال فولاد مبارکه در حال اجرای طرحی برای هدایت فاضلاب و پساب شهری برای استفاده صنعتی است. او افزود: برای حل مشکلات اگر قرار است طرح هدایت این پساب‌ها یکساله اجرا شود، باید شرایطی فراهم کرد که در نهایت پروژه ظرف 6 ماه به بهره‌برداری برسد.


نیمی از صنایع بورس در اقلیم خشک و کم‌آب مرکزی ایران قرار گرفته‌اند. وقوع بحران آب در این مناطق این شرکت‌ها را دچار چالش درآمد می‌کند و شاخص بورس را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد