ساترا در راه سازمان
فهیمه پناهآذر- روزنامهنگار
مثل همیشه با جلسات رسانهای مدیران شروع شد. (این عنوانی است که من به رفتار غیرحرفهای مدیران دادهام. وقتی به جای برگزاری جلسه و شنیدن رویکردهای کارشناسی و در نهایت تصمیمگیری؛ با ایجاد التهاب در رسانهها قصد سهمخواهی یا سهمسازی دارند!) وقتی که فیلمنامهای از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت کرده و ساخته شده بود اما اجازه انتشار در شبکهVOD را دریافت نمیکرداینجا بود که بحق فریاد عوامل ساخت در رسانهها بلند میشد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشکل را به گردن گروه جدیدی میانداخت که اسمی از آن شنیده نشده بود؛«ساترا!»
سال 94به دستور رئیس رسانه ملی، سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) تشکیل شد اما زمانی نام ساترا در ذهنها نقش بست که کشمکشهایی از این دست بیشتر و بیشتر شد و حالا مردم هم بهعنوان ببیندگان برنامههای دلخواه خود در دنیای اینترنت، تفاوتی میان تولیدات صدا و سیما و شبکههای اینترنتی نمیدیدند. ساترا با 6رویکرد مشخص و تعریف شده در معرفی خود، فعالیتش را آغاز کرد. اما در ماههای اخیر عمده فعالیت این سازمان و کارگزارانی که به شکل برونسپاری کارهای محول شده را انجام میدهند؛ تنها ممیزی و حذف است. کاری که تلویزیون در این سالها علاوه بر سریالهای خارجی، حتی برای سریالهای ایرانی نیز انجام دادهاست.
زمانی تلویزیون برای رقابت با سریالهای شبکههای ماهوارهای و بیشتر شدن بینندگانش تصمیم به تولید سریالهای مختلف و همچنین پخش سریالهای خارجی گرفت. اما ممیزی در تلویزیون آنقدر زیاد بود و هست که نتوانست در این رقابت پیروز شود و در نهایت عرصه را به سریالهای ترکی باخت.حالا همان برنامه در ساترا که زیرنظر رسانه ملی فعالیت دارد به مرحله اجرا رسیده است. ابتدا هدف این بود که با تولید و پخش سریالهای ایرانی یک نوع رقابت با ساخت سریالهای خارجی صورت بگیرد. در 2 سال گذشته پلتفرمهای مختلف اقدام به تولید سریالها کردند اما ساترا که قرار بود فضا را برای سازندگان تسهیل کند با انواع سختگیریها و ممیزیهای بعد از تولید و پخش، عرصه را هر روز برای سازندگان برنامههای ترکیبی و سریالها تنگتر میکنند و اگر اینگونه پیش بروند بهطور حتم باز هم بازنده این میدان ساتراست. قرار بود این سازمان اگر هم ماهیت قانونی داشته باشد اهداف و رویکردهای دیگر را دنبال کند اما بهنظر راه تلویزیون را ادامه میدهد و بهزودی ماهیت و هویت پلتفرمها نیز با نظارت سختگیرانه ساترا مانند تلویزیون عمل خواهند کرد. ممیزیهای زیاد و قوانین سختگیرانه باز هم فضا را برای قاچاق و کپی فیلمهای خارجی ایجاد میکند؛ وضعیتی که سالها تلاش شد تا با ساماندهی پلتفرمها و معرفی آنها خاتمه یابد. و حالا بهنظر میرسد باز هم به نقطه اول برمیگردیم. محتواهایی که به دستور ساترا حذف شده، از طریق سازندگان برنامهها و سریالها در فضای اینترنت وجود دارد.این اقدام میتواند مانع از پا گرفتن و رشد پلتفرمهای بومی شود، یک پلتفرم بومی با کلی هزینه بالا میآید اما در نهایت کاربر به سمت پلتفرم خارجی کشیده شود.