خبرهایی که با شکلات هم شیرین نمی‌شوند!
مهدیه اسمعیلی
خوب است که انسان همیشه از اتفاق‌هایی که دوروبرش می‌افتد با خبر باشد؛ مخصوصاً وقتی همه دورهم نشسته‌اند و درباره‌ی خبر داغی که اخیراً منتشر شده گفت‌وگو می‌کنند. در این مواقع دلت می‌خواهد ثابت کنی، آن‌قدر بزرگ شده‌ای که بتوانی مثل آن‌ها اخبار را تحلیل کنی و نظر شخصی‌ات را بگویی. اصلاً با آگاهی از اخبار، می‌توان تجربه‌های بسیاری در زمینه‌های گوناگون به‌دست آورد.
مثلاً اطلاع از خبر سرقت کیف‌پول کسی در خیابان، می‌تواند باعث شود از این به بعد در خیابان بیش‌تر مراقب کیف‌پولمان باشیم. اما گاهی بعضی از خبرها مناسب نوجوانان نیستند و حتی ممکن است دنیا را برای آن‌ها به جای ترسناک و ناامنی برای زندگی تبدیل کنند.
وقتی کنجکاوی، کار دست آدم می‌دهد!
نوجوانی، دوره‌ی فوران حس کنجکاوی است. ما نوجوانان امروزی، بخش زیادی از اوقات روزانه‌مان را در فضای مجازی می‌گذرانیم که خبرها بدون هیچ‌گونه نظارتی منتشر می‌شوند و در این میان، با اخباری مواجه می‌شویم که ممکن است مناسب سن ما نباشد. این مواجهه می‌تواند باعث بروز برخی مشکلات و درگیری‌های ذهنی برای ما شود. درگیری‌هایی که ممکن است شادابی و طراوت دوران شیرین نوجوانی را از ما بگیرد.
ستاره، 14ساله است و می‌گوید: «من هیچ‌وقت مستقیماً به‌دنبال خبرهای بد نمی‌روم. گاهی زمانی که به‌دنبال مطلبی علمی برای تحقیق مدرسه می‌گردم، ناخواسته با یک خبر بد مواجه می‌شوم و احساس بدی پیدا می‌کنم. البته سعی می‌کنم زیاد به آن فکر نکنم و سرم را با چیزهای دیگر و کارهایی گرم کنم که دوست دارم انجام دهم.»
تلخی اخبار و بروز افسردگی
مواجه‌شدن با اخبار بد می‌تواند فکر نوجوانان را درگیر کند و موجب بروز احساس افسردگی در آن‌ها شود.
آرمانِ 15ساله می‌گوید: «هروقت در فضای مجازی، خبر نارحت‌کننده‌ای می‌خوانم، تا ساعت‌ها به آن فکر می‌کنم و به‌نوعی احساس افسردگی می کنم.»
سارا، 12 ساله است. او می‌گوید: «وقتی خبر بدی را می‌خوانم، تمام انرژی‌ام گرفته می‌شود، بی‌حوصله می‌شوم و نمی‌توانم درست درس بخوانم یا تمرکز کنم.»
کیمیای 13ساله هم می‌گوید: «بعضی خبرهای بد، ترسناک‌اند. یادم می‌آید یک‌بار خبری ترسناک در اینترنت خواندم و تا مدت‌ها می‌ترسیدم که نکند این اتفاق برای من هم رخ بدهد.»
خبرهایی از جنس استرس
«بابک خسروآبادی»، روان‌شناس، درباره‌ی تأثیر خبرهای تلخ بر نوجوانان می‌گوید: «ممکن است برخی از نوجوانان هنوز نتوانند اخبار را به درستی تحلیل کنند. برداشتی که آن‌ها از وقایع و رویدادها، به‌خصوص رویدادهای تلخ و ناگوار دارند، می‌تواند روی روحیه و عملکردشان تأثیر نامطلوبی بگذارد و موجب بروز برخی اختلالات روحی و رفتاری در آن‌ها شود. وقتی یک نوجوان اخباری را می‌خواند که بدون هیچ‌گونه نظارت در فضای مجازی قرار گرفته، ممکن است دچار افسردگی شود. این افسردگی به‌تدریج نوجوان را بی‌انگیزه و مضطرب می‌کند. اضطراب و استرس به نوجوان اجازه‌ی تمرکز و انجام فعالیت‌های روزانه را نمی‌دهد. گاهی هم ممکن است نوجوان خبر ترسناکی را در فضای مجازی بخواند و این ترس با او همراه شود که نکند من هم به همان مشکل دچار شوم. تداوم این ترس، ممکن است موجب اختلال خواب‌پریشی در نوجوان شود و آرامش او را به هم بریزد.»
مواجه نشویم
بابک خسروآبادی به نوجوانان توصیه می‌کند: «در ابتدا بدانید که لزومی ندارد همه‌ی اخبار را بدانید و از جزئیات آن‌ها آگاه باشید. فضای مجازی، فضایی بدون محدودیت است و هرخبری، حتی خبرهای کذب و دروغ به‌راحتی می‌تواند در این فضا منتشر شود. پس به همه‌ی اخبار اعتماد نکنید. سعی کنید حضورتان را در فضای مجازی کنترل کنید. برای حضورتان در فضای مجازی ساعت مشخصی تعیین کنید و به‌دنبال رسانه‌هایی بروید که اخبار مربوط به گروه سنی خودتان را منتشر می‌کنند. البته سعی کنید از موثق‌بودن این منابع خبری هم اطمینان حاصل کنید. هیچ‌وقت با گوشی موبایلتان به رخت‌خواب نروید و قبل از خواب سعی کنید کتاب‌های مفید بخوانید تا با آرامش بیش‌تری بخوابید.»
خیلی از کارشناسان معتقدند که خواندن کتاب قبل از خواب آرامش می‌دهد و تلفن‌همراه، اضطراب.
تأثیر را به‌حداقل برسانیم
این روان‌شناس خطاب به نوجوانان ادامه می‌دهد: «اگر روزی در فضای مجازی با این اخبار مواجه شدید، در ابتدا این امکان را بدهید که ممکن است خبر صحت نداشته باشد و سعی کنید فکرتان را به چیزهای دیگری مشغول کنید که شما را امیدوار می‌کنند. اگر حس کردید این افکار بیش از حد، ذهن شما را به خودش مشغول کرده، با افراد مورد اطمینانتان درباره‌ی آن‌ها صحبت کنید تا نگرانی‌هایتان را با آن‌ها قسمت کنید. سعی کنید تاجایی که امکان دارد از افراد متخصص در آن حوزه کمک بگیرید.
گاهی ممکن است اطلاعات ناکافی شما از یک پدیده، موجب ترس و اضطراب بی‌مورد شما باشد. صحبت با فردی آگاه و مطلع، علاوه بر این‌که موجب تسکین روان شما می‌شود، می‌تواند اطلاعات شما را نیز بالا ببرد. به‌عنوان مثال اگر درباره‌ی وقوع زلزله خبری خواندید، با معلم زمین‌شناسی یا جغرافیا درباره‌ی مناطق لرزه‌خیز و راه‌های بالابردن ایمنی صحبت کنید. صحبت با یک روان‌شناس هم در اوقات ناراحتی و بی‌انگیزگی می‌تواند خیلی کمک کند.»
