تعطیلی مشاغل؛ اطاعت از قانون با چاشنی اعتراض

با قرارگرفتن کلانشهر تهران در فهرست شهرهای قرمز نقشه پراکندگی ویروس کرونا، فعالیت مشاغل گروه 2تا 4 از دیروز(یکشنبه) ممنوع شد و فقط مشاغل گروه یک شامل هزار رسته صنفی در 29گروه مجاز به فعالیت هستند.
به گزارش همشهری، در موج پنجم همه‌گیری کرونا بازهم تعطیلی مشاغل و کسب‌وکارها به‌عنوان بخشی از راهکار مسئولان برای کنترل این بیماری مدنظر قرار گرفت و بنابر اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا، در شهرهایی  باوضعیت قرمز فقط مشاغل گروه یک که نیازهای ضروری مردم به کالاها و خدمات را تامین می‌کنند مجاز به فعالیت خواهند بود. این در حالی است که قبلا برخی مسئولان صنفی از احتمال فعالیت مشاغل گروه‌2 در کلانشهر تهران با یک‌سوم ظرفیت با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کسب‌وکارهایی مانند رستوران‌ها به‌صورت بیرون‌بر خبر داده بودند. اما ابلاغیه یکشنبه شب ستاد ملی مقابله با کرونا به اتاق اصناف ایران بر تعطیلی همه مشاغل به جز گروه‌یک بدون تعیین مدت زمان تأکید داشت. با این روند از دیروز بازار بزرگ تهران و همه پاساژها و مجتمع‌های تجاری تعطیل شده و تنها واحدهای صنفی مشمول گروه یک مجاز به فعالیت خواهند بود. این مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا با واکنش‌های متفاوت اصناف روبه‌رو شد، درحالی‌که تشکل‌های صنفی تعطیلی مشاغل را به‌عنوان جزو لاینفک مقابله با اپیدمی کرونا اعلام می‌کنند، برخی کسبه با تکیه بر ضرر و زیان بیش از 17ماهه خود و رکود کسب‌وکارشان تداوم تعطیلی مشاغل را به‌معنای از دست‌رفتن کسب‌وکارشان قلمداد می‌کنند.

تعطیلی مشاغل 3گروه شغلی و نارضایتی اصناف
رئیس اتاق اصناف تهران با بیان اینکه جز مشاغل گروه یک بقیه اصناف و مشاغل در تهران تعطیل خواهند بود، گفت: از روز شنبه هفته جاری که اعلام شد وضعیت تهران قرمز است همه موظفند دستورالعمل ستاد ملی کرونا را اجرا کنند. بنابراین تا زمان تغییر وضعیت قرمز شیوع کرونا در تهران جز مشاغل گروه یک، بقیه اصناف و مشاغل تعطیل خواهند بود. این موضوع مورد اعتراض اصناف نیز قرار گرفته است. قاسم نوده‌فراهانی، افزود: اعتراض اصناف گروه‌های یک، ۲، ۳ و ۴ این است که اگر قرار بر تعطیلی است باید همه تعطیل شوند؛ حرفشان هم درست است. وقتی ادارات و بانک‌ها باز هستند اما کسبه مجبور به تعطیلی می‌شوند، با مشکلاتی مانند بدهی و فشارهای مالی که با این تعطیلی‌ها به آنها وارد شده باید چه کار کنند؟ اگر قرار بر تعطیلی است همه را تعطیل کنند که هم نتیجه نهایی خوبی داشته باشد و هم اینکه فرقی بین کسبه، تجار و بقیه گذاشته نشود. از همین روی امروز نامه‌ای در همین مورد به استاندار تهران می‌نویسم. او با اشاره به بازار بزرگ تهران گفت: برای مثال بازار بزرگ تهران طبق دستورالعمل ستاد کرونا از امروز باید تعطیل باشد و اطلاعیه‌ای هم منتشر شد که این بازار از دیروز (یکشنبه) تعطیل شده اما چرا بانک وسط بازار فعال و باز است؟ اعتراض کسبه بازار بزرگ تهران نیز همین موضوع است و حق هم دارند. علاوه بر بازار بزرگ همه مشاغلی که گروه یک نیستند باید بسته باشند و هر واحدی هم که باز است تخلف می‌کند. نوده فراهانی در پاسخ به سؤالی در مورد میزان خسارت احتمالی وارده بر اصناف در 2هفته پیش‌رو افزود: حتما با این تعطیلی به اصناف خسارت وارد می‌شود، واحدهای صنفی در این مدت باید پول مغازه و کارکنان و دیگر مخارج را پرداخت کنند ولی درآمدی ندارند. ما در تعطیلی‌های قبلی اصنافی که به آنها خسارت وارد شده بود با میزان خسارات به نهادهای مختلف اعلام کردیم ولی کسی توجهی نکرد و اقدامی هم انجام نشد. در 2هفته پیش‌رو هم حتما به اصناف خسارت وارد می‌شود اما مشخص نیست که کمکی به آنها شود یا خیر؟
رئیس اتاق اصناف تهران با اشاره به شروع پیک پنجم بیماری کرونا و وضعیت قرمز در شهر تهران از تعطیلی فعالیت صنوف گروه‌های شغلی ۲، ۳ و ۴ خبر داد و گفت: مشاغل گروه‌های۲، ۳ و ۴ از دیروز یکشنبه ۱۳ تیرماه ۱۴۰۰ تا زمانی که شهر تهران از وضعیت قرمز خارج شود، تعطیل هستند و در این مدت فقط مشاغل مشمول گروه یک مجاز به فعالیت هستند. به‌گفته نوده فراهانی، طبق مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا در این مدت مشاغل ضروری همچون دستگاه‌های خدمت‌رسان، سوپرمارکت‌ها، نانوایی‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مشاغلی که مایحتاج مردم را فراهم می‌کنند باید فعالیت کنند اما فعالیت تالارها، مراکز آموزشی، مراکز ورزشی و... جزو فعالیت‌هایی است که در شهرهای قرمز باید متوقف شوند. او تأکید کرد: از صنوف گروه شغلی ۲، ۳ و ۴ مشمول محدودیت‌ها و تعطیلی‌ها درخواست داریم نسبت به تعطیلی واحد صنفی خود اقدام و تا اعلام بازگشایی از سوی مراجع ذی‌صلاح فعالیت‌های خود را متوقف کنند، چرا که عدم‌رعایت محدودیت‌ها و پروتکل‌های بهداشتی باعث ادامه روند تعطیلی‌ها خواهد شد و اصناف آسیب بیشتری خواهند خورد.

کدام مشاغل در شهرهای قرمز باز هستند؟
بنابر اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا در شهرها و شهرستان‌های قرمز سراسر کشور تنها مشاغل مشمول گروه یک مجاز به فعالیت خواهند بود. این مشاغل در بیش از هزار رسته شغلی 29گروه شغلی به شرح زیر قرار دارند:
۱- کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی، مراکز صنعتی و معدنی، کشاورزی، شیلات، کشتارگاه، انبار و سردخانه عمومی ۲- مراکز زیرساختی و حیاتی، مراکز تامین و توزیع آب، برق، گاز، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه و تهویه هوا، پالایشگاه‌ها و جایگاه‌های سوخت۳- حمل‌ونقل عمومی کالا و مسافر برون‌شهری شامل ریلی، هوایی، جاده‌ای و دریایی ۴- کرایه خودرو بدون راننده، پارکینگ عمومی ۵- مراکز نظامی، انتظامی و امنیتی ۶- فروشگاه‌های مواد غذایی، زنجیره‌ای، سوپرمارکت‌ها، میوه‌فروشی‌ها و سبزی‌فروشی‌ها، میادین میوه و تره‌بار۷ - مراکز تولید، نگهداری، توزیع و فروش محصولات پروتئینی و خدمات وابسته۸- مراکز تولید و عرضه فراورده‌های لبنی و نانوایی (تولید فراورده‌های نانوایی) ۹- مراکز بهداشتی، درمانی، اورژانس و تامین آمبولانس دولتی و خصوصی و مشاغل مشابه۱۰- داروخانه‌ها، مراکز و فروشگاه‌های دامپزشکی، پخش دارو، عطاری و داروهای سنتی و بذر۱۱- مراکز تهیه، تولید و طبخ مواد غذایی و خوراکی آماده و صرفا بیرون‌بر (شامل تمام گروه‌های غذایی سرد، گرم، آشامیدنی، بستنی و آبمیوه، خشکبار، شیرینی و مشاغل مشابه) ۱۲- خدمات اپراتورهای ارتباطی، خدمات الکترونیک و فعالیت‌های پستی۱۳- شرکت‌های خدمات اینترنتی (اعم از تامین‌کنندگان اینترنت، فروشگاه‌های اینترنتی و شرکت‎های خدماتی مبتنی بر اینترنت) ۱۴- رسانه‌های مکتوب و بر‌خط و مشاغل مشابه ۱۵- مراکز نگهداری خدماتی سالمندان، معلولان، جانبازان، مراکز توانبخشی و مراقبتی و آسایشگاه‌ها۱۶- تعمیرگاه‌های انواع خودرو، لوازم خانگی، الکتریکی، الکترونیکی، کامپیوتر، تاسیساتی، همه خدمات فنی و کارواش۱۷- فروشگاه‌های انواع قطعات، لوازم یدکی، الکتریکی، الکترونیکی، صیادی، کشاورزی و تاسیساتی و سایر ملزومات مورد نیاز تولید۱۸- فروشگاه‌های انواع مصالح ساختمانی از قبیل گچ، سیمان، سرامیک، لوله و اتصالات، محصولات فولادی (آهن و آلومینیوم) و پاساژهای تخصصی نظیر لاستیک، قطعات یدکی، آهن‌آلات، کامپیوتر (به استثنای پوشاک، کیف، کفش و موبایل) ۱۹- کارگاه‌های صنعتی و ساختمانی (مانند جوشکاری و تراشکاری و مشابه آن) ۲۰- چاپخانه، لیتوگراف، تایپ و تکثیر و دفاتر فنی مرتبط، دفاتر آگهی تبلیغاتی، فروشندگان کاغذ و مقوا۲۱- خشکشویی‌ها۲۲- مراکز فروش عینک‌های طبی۲۳- فروش گل و گیاه تزئینی و طبیعی و مواداولیه باغبانی و کشاورزی۲۴- فروشگاه‌های لوازم ایمنی و آتش‌نشانی۲۵-سینما خودرو- تئاتر خودرو۲۶- مراکز اقامتی (شامل هتل، متل، مهمانپذیر، پانسیون و مشاغل مشابه) ۲۷- فروشگاه‌های مواد شیمیایی با کاربرد صنعتی و کشاورزی۲۸ - فعالیت تیم‌های ملی و لیگ‌های وابسته در رشته‌های مختلف۲۹- غذا و ملزومات حیوانات خانگی، ملزومات و تجهیزات دامپزشکی.

فعالیت یک میلیون و 300هزار واحد صنفی
دبیر کل اتاق اصناف ایران در گفت‌وگو با همشهری با بیان اینکه با مصوبه اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا در شهرها و مناطق قرمز از مجموع بیش از 3میلیون واحد صنفی فقط یک میلیون و 300هزار واحد صنفی گروه یک شغلی مجاز به فعالیت هستند و فعالیت یک میلیون و 700هزار واحد صنفی در تهران تا اطلاع ثانوی ممنوع است، گفت: اسامی مشاغل و کسب‌وکارهای مجاز به فعالیت در شهرهای قرمز در طرح جامع هوشمند در آذرماه سال گذشته به تصویب رسیده و اعلام شده است. محمدباقر مجتبایی، افزود: جز مشاغل گروه یک در گروه 2شغلی حدود یک میلیون و 660هزار و در گروه 3و 4شغلی حدود 40هزارواحد صنفی قرار دارند که فعالیت آنها در شهرهای قرمز ممنوع است. به‌گفته او در شهرهای نارنجی و زرد نیز علاوه بر مشاغل گروه یک به‌ترتیب مشاغل گروه‌های2 و 3شغلی نیز مجاز به فعالیت خواهند بود اما مشاغل گروه یک مشتمل بر نزدیک به هزار رسته صنفی در 29زیر گروه که بیشترین نیاز روزانه مردم و امور مختلف کشور مانند ادارات، شرکت‌ها و... را تامین می‌کنند در شهرهای قرمز مجاز به فعالیت خواهند بود. مجتبایی افزود: از آنجا که 90درصد تولیدات صنایع داخلی و 70درصد واردات کالا از طریق اصناف توزیع می‌شود و اصناف کل پشتیبانی تعمیر و نگهداری بخش صنعت، ادارات و... را برعهده دارند، چاره‌ای جز تداوم فعالیت مشاغل گروه یک نیست.

مکث
مذاکره برای مدت زمان تعطیلی مشاغل

دبیر کل اتاق اصناف ایران با بیان اینکه فعلا در ابلاغیه ستاد، مدت زمان تعطیلی مشاغل در شهرهای قرمز چیزی اعلام نشده است، گفت: مقرر شده تا در جلسه پیش روی کمیته امنیتی ستاد ملی کرونا اینکه چه مشاغلی در شهرهای قرمز باید باز بوده و تعطیلی مشاغل گروه 2تا 4تا چند روز ادامه می‌یابد، بررسی و اعلام نظر شود. مجتبایی با بیان اینکه برخی از مشاغل گروه2 مانند محصولات شیمیایی، گل و گیاه و عینک قبلا به گروه یک منتقل شده‌اند، افزود: پروتکل‌ها و ضوابط فعالیت اصناف همان ضوابطی است که قبلا توسط ستاد ملی مقابله با کرونا مطابق با گروه کالایی آنها ابلاغ شده و واحدهای صنفی ملزم به فعالیت براساس ضوابط هر گروه شغلی هستند. دبیر کل اتاق اصناف ایران با اشاره به رویکرد دوگانه صنوف به تعطیلی مشاغل گفت: از نظر حمایت صنفی، اتاق اصناف ایران موافق این تعطیلی‌ها نیست؛ چرا که دولت نتوانسته خسارات اصناف را جبران کند و واحدهای صنفی از 17‌ماه پیش با شیوع کرونا خسارت مستقیم ناشی از تعطیلی‌ها و خسارت غیرمستقیم ناشی از افت تقاضای کل و رکود بر بازار را متحمل شده‌اند. مجتبایی افزود: این در حالی است که اقتصاد ما به واسطه رکود و تورم و تشدید تحریم‌ها آسیب دیده و افزایش نرخ ارز نیز موجب افزایش شدید قیمت و کاهش قدرت خرید مشتریان شده است. او افزود: از سوی دیگر اصناف به‌دلیل کمبود نقدینگی قادر به تامین کالای مورد نیاز نیستند مثلا کسی که قبلا می‌توانست 600یخچال بیاورد اکنون می‌تواند تنها یک‌ششم آن یعنی حدود 100یخچال بیاورد. او افزود: از نگاه صنفی با تعطیلی مشاغل به‌دلیل فشارهایی که به اصناف می‌آید، مخالف هستیم اما از نگاه مسئولیت اجتماعی اصناف باید این پروتکل‌ها را رعایت کنند. گرچه سهم اصناف در شیوع همه‌گیری در بدترین حالت 10درصد است اما بازگشایی واحدهای صنفی موجب افزایش تردد و گسترش شیوع کرونا می‌شود. دبیر کل اتاق اصناف ایران افزود: اگر قرار است این بیماری به‌دلیل بازبودن واحدهای صنفی گسترش یابد، ناچار به قرنطینه عمومی و تعطیلی همه واحدهای صنفی می‌شویم و حتی فعالیت گروه یک نیز با نصف ظرفیت خواهد بود. با این روند مجبوریم به‌خاطر جلوگیری از زیان بیشتر اصناف از این تعطیلی‌ها تبعیت کنیم. اگر قرار است کوتاه‌مدت به تعطیلی کسب‌وکارها بنگریم، تعطیلی اصناف به زیان واحدهای صنفی خواهد بود اما در درازمدت منجر به بهبود فضای کسب‌وکار واحدهای صنفی خواهد شد. مجتبایی با بیان اینکه بخشی از بسته حمایتی اصناف اجرایی شده است، گفت: این کمک‌ها جبران‌کننده خسارات اصناف نبوده اما باید توجه کرد که این حمایت‌ها متناسب با توان مالی دولت ارائه شده است. وقتی تحریم هستیم، نمی‌توانیم نفت بفروشیم و منابع بانکی با مشکل مواجه شده است نمی‌توان انتظار کمک‌هایی همانند سایر کشورها از مشاغل را داشت این کمک‌ها متناسب با توان مالی دولت ارائه شده است.