پیگیری طرح جنجالی اینترنت پس از تعطیلات‌مجلس

عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار

بررسی طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» و همچنین رای‌گیری برای بررسی آن در چارچوب اصل85 قانون اساسی، به‌طور موقت از دستورکار روز گذشته صحن علنی مجلس شورای اسلامی خارج شد اما گفته می‌شود قرار است به‌زودی بار دیگر به دستور کار مجلس بازگردد. گروهی از نمایندگان همچنان پیگیر تصویب این طرح جنجالی هستند که طی روزهای گذشته انتقادهای گسترده‌ای از آن مطرح شده است. براساس این طرح همه سرویس‌های مشهور خارجی و پیام‌رسان‌ها برای فعالیت در کشور باید مجوز دریافت کنند و در غیراین صورت فیلتر می‌شوند.
مجید نصیرایی، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری از موکول‌شدن بررسی طرح در صحن علنی به بعد از تعطیلات مجلس خبر داده است. نماینده مردم فردوس و طبس در پاسخ به این پرسش که بعد از تعطیلات مجلس، چه زمانی را برای رأی‌گیری در مورد بررسی این طرح در چارچوب اصل85 و همچنین بررسی خود طرح در صحن علنی پیش‌بینی می‌کنید، زمان مشخصی را اعلام نمی‌کند و می‌گوید: «اکنون پیش‌بینی خاصی در این مورد ندارم، اما فکر می‌کنم که بعد از تعطیلات مجلس، در دستور کار صحن قرار خواهد گرفت.»  براساس برنامه چاپی مجلس، روز گذشته قرار بود درخواست گروهی ۴۰نفره از نمایندگان برای تصویب و بررسی این طرح مجلس برای اینترنت براساس اصل۸۵ قانون اساسی، بررسی شود. این اصل به نمایندگان اجازه می‌دهد به جای بررسی در صحن علنی، طرح مدنظر خود را در کمیسیون و پشت درهای بسته تصویب و به‌صورت آزمایشی اجرا کنند.
در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌کند، به‌صورت آزمایشی اجرا می‌شود. قوانینی وجود دارند که به همین صورت ۷سال است به‌صورت آزمایشی در حال اجرا هستند و تقریبا دائمی شده‌اند.
 سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس اما در پاسخ به پرسش خبرنگار همشهری که چرا طراحان اصرار دارند این طرح در چارچوب اصل85 بررسی شود، می‌گوید: «از آنجا که حجم بسیار بالایی از مسائل اقتصادی، معیشت، مسکن و فرهنگی در مجلس مطرح می‌شود، نمایندگان نمی‌توانند به‌طور همزمان به همه این مسائل در صحن علنی بپردازند.» نماینده فردوس و طبس نتیجه می‌گیرد که «برای اینکه بتوانیم به مسائل مهم و اولویت‌دار به‌صورت کارشناسی و تخصصی بپردازیم، به نمایندگان اختیار داده شده است که در قالب اصل85 طرح را به‌صورت تخصصی‌تر و با سرعت بیشتر در کمیسیون بررسی کنند.» سخنگوی کمیسیون فرهنگی می‌افزاید: « البته از آنجا که ممکن است قانون دارای اشکالاتی باشد، آن را به‌صورت آزمایشی، مثلا به‌مدت 3یا 5سال اجرا می‌کنیم تا با هدف ارتقای قانون، نقاط قوت و ضعف آن، احصا شود».

می‌خواهیم سامان بدهیم
نصیرایی در بخشی از این گفت‌وگوی مفصل با اشاره به اینکه کلیت حرف ما در طرح روشن است، ادامه می‌دهد: «ما در حوزه فضای مجازی با فقر شدید قانونگذاری و ضابطه‌مندی مواجه هستیم.»  سخنگوی کمیسیون فرهنگی معتقد است که «در هیچ‌یک از کشورهای دنیا، چنین وضعیت نابسامانی را که ما در حوزه فضای مجازی با آن روبه‌رو هستیم، مشاهده نمی‌کنیم.» نماینده فردوس و طبس می‌گوید: «در کنار محاسنی که فضای مجازی به لحاظ زندگی مناسب برای مردم و پیشرفت‌های گوناگون در ابعاد علمی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی برای همگان به همراه دارد، در عین حال آسیب‌های جدی و فراوانی را هم ایجاد کرده است.»
نصیرایی با تأکید بر اینکه مطالبه برای ساماندهی این فضا در مقایسه با قبل بسیار بیشتر شده است، تصریح می‌کند که «نیاز به چارچوب، قانون و ضابطه‌مند شدن این فضا به‌شدت احساس می‌شود و کمیسیون فرهنگی هم بنا بر رسالت و وظیفه خود، رسیدگی به این حوزه را در اولویت قرار داده است».
سخنگوی کمیسیون فرهنگی پرداختن به این موضوع را یکی از افتخارات مجلس انقلابی عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: «ما این موضوع را یک اولویت ‌دانسته و بر خود لازم می‌دانستیم که به‌طور جدی به آن بپردازیم.» نصیرایی در پاسخ به این سؤال که چگونه در شرایط تحریم، تاسیس نمایندگی برای یک شرکت آمریکایی مانند فیسبوک که مالک اینستاگرام است، با فرض پذیرش قانون ما، در ایران امکان‌پذیر است؟ می‌گوید: «ما در این طرح عنوان کرده‌ایم که هیچ‌یک از کاربران برای فعالیت در پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی محدودیت ندارند. ما نگفتیم که به‌عنوان مثال، اینستاگرام بلافاصله مسدود می‌شود. ما بازه زمانی تعریف کرده و شرایط را هم اعلام کرده‌ایم.»
سخنگوی کمیسیون فرهنگی درباره اینکه عده‌ای از پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام امرار معاش می‌کنند، می‌‌گوید: «با این حال، نمی‌توان چشم به ناهنجاری‌ها و فسادهایی هم که در این فضا شاهدیم ببندیم. بنابراین ایجاد چارچوب و قانونمند کردن آن، امری عقلایی است.»