هیبریدی‌ها در خیابان‌های شهر

چند سالی است که پایین‌آوردن میزان آلایندگی‌های ناشی از سوخت فسیلی، توجه مسئولان را به استفاده از خودروهای هیبریدی جلب کرده و تعدادی از خودروسازان معتبر جهانی نیز برای مشارکت در این مهم، فعالیت‌های خود را آغاز کرده‌اند. تویوتا، هیوندای و لکسوس از خودروسازانی هستند که در ایران بیشتر به‌عنوان کمپانی فعال در حوزه عرضه خودروهای هیبریدی شناخته شده‌اند. با توجه به قیمت جهانی این‌گونه خودروها به‌طور متوسط یک اختلاف قیمت ۴۰درصدی بین نمونه‌های هیبریدی و سوخت فسیلی وجود دارد، این مسئله در کنار کمبود زیرساخت‌های لازم و نبود دانش فنی در شبکه خدمات پس از فروش سبب شده که اقبال عمومی نسبت به این دستاورد مهم، امیدوارکننده نباشد. وضع تعرفه‌های گمرکی در حد صفر و برداشتن محدودیت‌های تردد برای این‌گونه خودروها، همچون مجوز تردد در محدوده طرح ترافیک از دستاوردهای مهمی بود که توانست سهمی بسزا در افزایش این خودروها در کشور داشته باشد. 

مزایای خودروهای هیبریدی

 هیبریدی‌ها برخلاف دیگر خودروها در شهر کم‌مصرف‌تر از جاده هستند و هرچه ترافیک بیشتر باشد برتری آنها نسبت به غیرهیبریدی‌ها بیشتر مشخص می‌شود. هیبریدی‌ها در سرعت‌های پایین (عموما کمتر از ۴۵ کیلومتر در ساعت )یا حالت کارکرد درجا کاملا بی‌صدا هستند، به‌نحوی که شاید تصور کنید خودرو خاموش است! ناگفته نماند که هیبریدی‌های جدید اگر با سرعت پایین رانده شوند حتی با فرض روشن بودن کولر نیز همچنان از موتور الکتریکی تغذیه می‌شوند. گشتاور موتور الکتریکی از همان دور صفر به بالاترین حالت ممکن خود می‌رسد که این موضوع باعث کشش خوب موتور هنگام حرکت است. هیبریدی‌ها درصورت رانندگی اقتصادی، آلودگی کمتری تولید می‌کنند و عموما به‌عنوان خودروی سبز شناخته می‌شوند که میزان تولید دی‌اکسیدکربن آنها در هر کیلومتر کمتر از 100گرم است؛ به همین علت در کشورهای غربی معاف از مالیات محسوب می‌شوند. این تیپ از خودروها در کشور ما نیز از تسهیلاتی همچون مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک برخوردار بودند.

در عین حال قیمت پایه هیبریدی‌ها به‌دلیل تکنولوژی پیشرفته و کیفیت بالای ساخت آنها بالاتر از نمونه‌های معمولی است. این موضوع هرچند برای خریداران این خودرو در بازارهای جهانی یک نقطه‌ضعف محسوب می‌شود اما با توجه به قوانین ورودی کشورمان (اخذ عوارض کمتر از 4درصد قیمت خودرو) برای آنها تبدیل به یک مزیت شده است تا مصرف‌کننده ایرانی، اتومبیل هیبریدی خود را ارزان‌تر از اروپایی‌ها سوار شود! البته حتی در بازارهای غربی نیز چنانچه خریدار تا سال‌ها قصد فروش اتومبیل خود را نداشته باشد خرید آن با سرشکن‌شدن هزینه سوخت در زمان طولانی، جبران خواهد شد. در حالی ‌که در بازارهای جهانی قادرید با ۱۲هزار دلار یک خودروی قابل اعتماد و معتبر غیرهیبریدی خریداری کنید، در ایران هیچ خودروی هیبریدی زیر ۱۸هزار دلاری را در بازار نمی‌بینید.

یکی از بزرگ‌ترین مزایای خودروهای هیبریدی در مقابل ماشین‌های بنزینی این است که خیلی پاک‌تر حرکت می‌کنند؛ یعنی هنگام حرکت آلودگی کمتری تولید می‌کنند و در مقایسه با آنها مسافت بیشتری را به نسبت سوخت مصرفی می‌پیمایند، به این معنی که اگر یک خودروی بنزینی مسافت 100کیلومتری را با مصرف 9 لیتر بنزین طی کند، یک خودروی هیبریدی با 3 تا 4لیتر بنزین می‌تواند همان مسافت را پشت سر بگذارد. همچنین علاوه بر مصرف کمتر سوخت که به کاهش هزینه‌ها بسیار کمک می‌کند در بیشتر کشورها خودروهای هیبریدی از برخی از هزینه‌ها و مالیات‌ها معاف هستند و در تامین هزینه‌های خرید و نگهداری این خودروها تسهیلات ویژه‌ای وجود دارد. مصرف سوخت فسیلی یک خودروی هیبریدی نیز نسبت به یک خودروی بنزینی بسیار کمتر است. از سوی دیگر در خودروهای هیبریدی با هر بار ترمز گرفتن (ترمز‌کردن در زمان حرکت) باتری خودرو به میزان کمی شارژ خواهد شد. در این خودروها سیستمی تعبیه شده است که از انرژی آزادشده در زمان ترمز کردن برای شارژ مجدد باتری‌ها استفاده می‌کند؛ این دقیقا مصداق استفاده بهینه از انرژی است. در خودروهای بنزینی این انرژی هدر می‌رود.