سیگنال‌های عصا را دریافت می‌کنیم

آدرین محرمی ـ خبر‌نگار

مناسب‌سازی‌ ایستگاه‌های مترو برای معلولان یکی از اقدامات مهم در شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه است. مناسب‌سازی‌ ایستگاه‌ها در سال‌های اخیر به جایی رسید که اجازه افتتاح ایستگاه مترو بدون آسانسور داده نشد تا افرادی که با ویلچر وارد ایستگاه مترو می‌شوند، با پله‌های ثابت یا برقی مواجه نشوند و بتوانند به‌سادگی روی سکوی ایستگاه قرار بگیرند. در اجرای طرح مناسب‌سازی‌ ایستگاه‌ها، روشندلان نیز حضور دارند. برای مثال، کم‌بینایان با استفاده از رنگ‌بندی‌های صورت‌گرفته در ایستگاه مترو و نابینایان از طریق مسیر ویژه‌ای که برای آنها درنظر گرفته شده، می‌توانند به قطار درون‌شهری دسترسی پیدا کنند. به هر صورت، اقداماتی در مسیر مناسب‌سازی‌ مترو برای معلولان در دستور کار شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه قرار دارد و کورش سروری، مشاور مدیرعامل در امور مرتبط با ایمنی و بحران، در گفت‌وگویی با همشهری مترو درباره وضعیت تردد مسافران دارای معلولیت توضیح داده است.

 آقای سروری، هم‌اکنون مناسب‌سازی‌ ایستگاه‌های مترو برای افراد دارای معلولیت در چه وضعیتی قرار دارد؟
مخاطبان شرکت بهره‌برداری مترو، مسافران شهر تهران هستند و طبق آماری که از سازمان بهزیستی دریافت کردیم، بین 100 تا 120هزار نفر نیازمند دریافت خدمات خاص در مترو هستند؛ مانند کم‌بینایان، نابینایان و معلولانی که از ویلچر استفاده می‌کنند. بنابراین، طبق استانداردهای موجود دسترسی برای این گروه خاص را تا آنجا که ممکن است آسان کردیم. مانند استفاده این افراد از آسانسور، ایجاد رمپ، آموزش‌های مختلف به پرسنل شرکت بهره‌برداری مترو و...
 برای افراد کم بینا نیز روش‌هایی را بابت دسترسی آسان به مترو درنظر گرفتید؛ مانند استفاده از رنگ زرد در مسیرهای موجود. لطفا درباره این موضوع صحبت کنید؟ 
شرکت بهره‌برداری زمانی که شروع به اجرای این طرح می‌کرد، لبه سکوها به رنگ قرمز درآمده بود اما سازمان بهزیستی با بررسی‌هایی که انجام داده بود، معتقد بود انعکاس رنگ زرد در چشم افراد کم‌بینا بیشتر است، لذا تمامی خطوط قرمزرنگ در ایستگاه‌های متری تهران و حومه به زرد تبدیل شدند. 
 البته شرکت بهره‌برداری مترو، مسیر ویژه‌ای برای نابینایان درنظر گرفته که خیلی هم کاربردی است. درباره این مسیر توضیح می‌دهید؟
در واقع برای نابینایان مسیر ویژه‌ای را مشخص کره‌ایم تا در زمان تردد در ایستگاه‌های مترو بتوانند با عصای سفید یا تماس کفِ کفش به زمین، وارد قطار شوند. بدین‌ترتیب، در طول مسیر 140متری روی سکو آنها می‌توانند به داخل واگن هدایت شوند. این هم از طریق همکاری و همفکری شرکت بهره‌برداری با سازمان بهزیستی اتفاق افتاد. به این ترتیب که مسیرهای مستقیم، با شیارهای مستقیم مشخص شده و در زمان تغییر مسیر به سمت چپ یا راست از دکمه‌هایی که شبیه سکه است، استفاده شده.
 شرکت بهره‌برداری مترو برای اطلاع‌رسانی به معلولان چه تمهیداتی اندیشیده است؟
اطلاع‌رسانی به دو صورت انجام می‌گیرد. یکی اینکه خودِ شرکت بهره‌برداری از طریق سایت، رسانه‌های مختلفی که در اختیار دارد و بلندگوهای روی سکو و... اطلاع‌رسانی می‌کند. دوم اینکه طی تفاهمنامه‌ای که با سازمان بهزیستی داشتیم و آنها هم نشریاتی برای خود دارند، اطلاع‌رسانی به شکل دیگری هم صورت می‌گیرد. مثلا شرکت مترو، ایستگاه‌هایی که آسانسور دارند و جلوی آنها رمپ قرار گرفته و ایستگاه‌هایی که مناسبِ روشندلان است را فهرست کرده و به سازمان بهزیستی داده است. البته به همین اطلاع‌رسانی بسنده نکردیم و یکسری سیستم‌های دریافت‌کننده و ارسال‌کننده روی عصای سفید هم به ایستگاه‌ها اضافه کردیم. یعنی در ایستگاه به محض اینکه نابینا یا کم‌بینایی وارد شود، دستگاهی که روی عصا متصل است، روشن می‌شود و در این هنگام گیرنده‌ای که در ایستگاه قرار دارد، متوجه حضور یک فرد روشندل می‌شود و با سیستم صوتی فرد را راهنمایی و هدایت می‌کند. البته استفاده از این سیستم هنوز عمومی نشده. در 2ایستگاه اجرا شد، اما به‌دلیل اینکه هزینه زیادی داشت و نگهداری آن نیز دست و پاگیر بود و پارازیت‌هایی هم روی مسیر سیگنالینگ ما ایجاد می‌شد، فعلا از دستور کار خارج شده است. در تلاش هستیم این سیستم مانند یک اپلیکیشن روی مویابل ایجاد شود تا مورد استفاده قرار گیرد.


در گذشته بعضی ایستگاه‌های مترو بدون آسانسور افتتاح می‌شدند ولی هم‌اکنون چنین نیست. به این صورت که هر ایستگاه باید حداقل با یک آسانسور به شرکت بهره‌برداری تحویل داده شود و این در دستور کار شرکت هلدینگ یا ساخت مترو است. با این رویکرد شرکت بهره‌برداری مترو ، گروه خاص که مورد توجه ما قرار دارند، می‌توانند از طریق تمهیدات اندیشیده‌شده، به سمت آسانسورها هدایت شوند.