کشاورزی
خشکسالی در باغ‌های لرستان
ستاره حجتی- خبرنگار
با آغاز سال آبی جدید از مهر سال گذشته در سراسر کشور هشدارهای سالی خشک به گوش رسید؛ خشکی‌ای که شاید در پاییز و زمستان چندان به چشم نمی‌آمد، اما اکنون با پایان بهار آثار خود را نشان می‌دهد. لرستان به طور میانگین تا اواخر خرداد از بارش‌های بهاره بهره‌مند بود، اما امسال نشانی از سخاوت ابر بهاری در کار نیست. سرمای پیش از آغاز سال نو، همراه با هرم گرمای بهاری که همچنان بدون آب رو به تابستان می‌رود، خسارت بزرگی به بخش کشاورزی و باغی این استان وارد کرده است.
بنابر اعلام سازمان جهادکشاورزی لرستان سال گذشته نیز در پی خشکسالی و کاهش منابع آبی استان حدود 4400میلیارد تومان به بخش کشاورزی استان خسارت وارد شد و امسال نیز به نظر شرایط بهتر از آن نبوده است.
این سازمان همچنین اعلام کرده است تنش آبی، خشکسالی و سرمازدگی که پیش از این در فصل زمستان و بهار برای کشاورزان پیش آمد، موجب شد میزان محصول آنها حداقل 20 تا 25 درصد کاهش یابد.
کاهش کمیت و کیفیت محصول
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی لرستان درباره میزان آسیب به باغ‌ها و درختان مثمر در این استان به همشهری می‌گوید: در برخی از شهرستان‌های استان از جمله سلسله، دلفان، بروجرد، الیگودرز، دورود و ازنا به خاطر سرمای 2روزه بهار و سرمای زمستانه درختان میوه خسارت شدیدی دیدند.
حسن کیانی‌فر ادامه می‌دهد: اکنون و با شروع فصل تابستان که در مجموع در همه سال‌ها خشک است نیز خسارت‌های خشکسالی را داریم و از آنجا که آب چشمه‌ها و قنوات کم شده است و کاهش بارندگی داشته‌ایم، درختان با
کم آبی مواجهند.
هر سال تا خرداد در استان بارندگی داشتیم و بسیاری از باغ‌ها تا این ماه آبیاری نمی‌شدند، اما متأسفانه بارش‌ها کاهش یافته است و در پی این کاهش بارندگی و سرمازدگی محصولات باغی استان امسال حداقل 20 تا 25 درصد کاهش می‌یابد.علاوه بر این، کاهش تنش آبی و آبیاری نشدن کافی درختان در کیفیت محصول نهایی نیز موثر خواهد بود؛ بنابراین این اثر منفی هم در کمیت و هم در کیفیت قابل رویت است.
مقابله با خشکسالی
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی لرستان با بیان اینکه باغ‌های اکثر مناطق استان در زمینه آب مشکل دارند، می‌گوید: وزارت جهاد کشاورزی و مدیریت باغبانی راهکارهایی برای مبارزه با خشکسالی دارد که جزو دستورالعمل‌هاست و باید انجام شود؛ بنابراین نیاز به همکاری همه‌جانبه کشاورزان و مسئولان سایر دستگاه‌های متولی در این بخش مانند شرکت آب منطقه و نهادهای نظارتی داریم.
وی یکی از اقدامات برای مقابله با خشکسالی را تغییر الگوی آبیاری از سنتی به قطره‌ای می‌داند و می‌گوید: همچنین می‌توان کشاورزان را به سمت کشت‌های گلخانه‌ای سوق داد؛ چون کشت‌های گلخانه‌ای آب کمتری نیاز دارند و استفاده از آب تقریبا 90 درصد کاهش می‌یابد.
کیانی‌فر، یکی دیگر از راه‌های مقابله با خشکسالی را هرس سبز باغ‌ها عنوان می‌کند و می‌افزاید: با این کار میزان شاخه درختان کم و از سطح تعریق نیز کاسته می‌شود و با توجه به شرایط موجود توصیه می‌شود گونه‌های با نیاز آبی کم کشت شود.
او به باغداران توصیه می‌کند ساقه و تنه درختانی که در معرض تابش نورآفتاب قرار دارند را رنگ کنند؛ رنگ با سموم مخلوط که این کار موجب می‌شود آفتاب‌سوختگی و تنش خشکسالی کم شود.
یکی از کشاورزان و باغداران لرستانی که محصول اصلی باغ او سیب قرمز است و سالانه بیش از نیمی از آن را صادر می‌کند به همشهری می‌گوید: آبیاری در مجموعه اراضی باغی ما به روشی کاملا مکانیزه و علمی است و عمده خسارت‌دیدگان در چنین شرایطی کشاورزانی هستند که باغداری
سنتی دارند.
محمدعلی براتی با بیان اینکه باغدار از یک‌سو با مشکلات آبی و از یک‌سو با گرانی نهاده‌ها، کودها و سموم دست و پنجه نرم می‌کند، می‌افزاید: یکی از اصلی‌ترین چالش‌هایی که پیش می‌آید این است که صورت مساله را اشتباه متوجه می‌شوند.
فقط سطح زیر کشت محصولات نیست که کاهش پیدا می‌کند، بلکه کیفیت محصول نهایی برای ارائه به بازار تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ یعنی باغدار بدون کاهش قیمت جعبه، کارگر و غیره باید محصولش را با قیمت نازلی بفروشد. با وضعیت پیش‌رو فکر می‌کنم امسال سال سختی برای کشاورزان و باغداران از نظر معیشت خواهد بود.
***
کاهش محصولات کشاورزی بر اثر خشکسالی و سرمازدگی مانند هر سال بخش مهمی از اخبار اقتصادی کشور است؛ موضوعی که مربوط به یک استان نیست و فقط به مقتضای جغرافیای کشور کم و زیاد می‌شود. این بار به نظر این خشکی بیش از پیش در لرستان مشکل‌ساز شده است. وقتی روال آسمان را نمی‌توان تغییر داد، شاید زمان تغییر در رویکرد کشاورزی استان رسیده باشد.
