برنامه دولت جدید برای بورس

با پایان یافتن سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اکنون این پرسش مطرح است که دولت جدید به بازار سرمایه چه نوع نگاهی دارد؟ آیا برنامه‌های این دولت می‌تواند به رشد بازار سهام منجر شود؟ نگاهی به رویکرد‌های اقتصادی دولت آینده نشان می‌دهد این احتمال وجود دارد که شاخص‌های بورس تحت‌تأثیر فشارهای تورمی افزایش یابد.
به گزارش همشهری، با پایان یافتن انتخابات ریاست‌جمهوری بازار سهام از بلاتکلیفی خارج شد. از ابتدای امسال نامشخص بودن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری به انفعال سهامداران و کاهش شدید ارزش معاملات منجر شده بود اکنون اما با مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری انتظار می‌رود بازار سهام رفته رفته از حالت انفعال خارج شود.

آیا دولت جدید از بورس حمایت می‌کند؟
ابراهیم رئیسی  که بیشترین آرا را در انتخابات ریاست‌جمهوری کسب کرد، تنها نامزدی بود که در جریان رقابت‌های انتخاباتی در تالار بورس حاضر شد. از این منظر می‌توان امیدوار بود که سیاست‌های حمایتی از بازار سرمایه در دولت او به اجرا در بیاید.
او حتی درجریان بازدید از بورس تهران سیاست تامین کسری بودجه از بورس را مورد نقد قرار داد و تلویحا اعلام کرد این نوع نگاه به بورس برخلاف سیاست‌های حمایتی است. به‌گفته ابراهیم رئیسی سازوکارهای نظارتی در بورس برای حاکم کردن ثبات بر بازار باید فعال‌تر شود تا از تکانه‌ها جلوگیری ‌شود. از این منظر می‌توان امیدوار بود نگاه دولت جدید به بازارسرمایه، نگاهی حمایتی باشد. با این حال آنچه می‌تواند نقش جدی‌تری در روند توسعه و معاملات بورس داشته باشد نگاه کلان رئیس‌جمهوری جدید به اقتصاد به‌ویژه در حوزه عدالت و معیشت است که می‌تواند بازار سرمایه را تحت‌تأثیر قرار دهد.

نگاه اصلی دولت جدید
شاید بتوان گفت نوع نگاه رئیس‌جمهور جدید به بودجه، اصلی‌ترین نکته‌ای است که می‌تواند معاملات بازار سرمایه را در آینده تحت‌تأثیر قرار دهد.
به‌نظر می‌رسد برنامه‌های ابراهیم رئیسی عمدتا متکی برتوسعه معیشت و نگاه عدالت محورانه باشد. به بیان دقیق‌تر می‌توان گفت از منظر اقتصادی گفتمان دولت سیدابراهیم رئیسی حول محور مبارزه با فساد و توسعه معیشت بر مبنای عدالت می‌چرخد.در برنامه‌های اقتصادی او همچنین تحول اساسی در ریل‌گذاری امور اجرایی و توجه به طبقات مستضعف و فرودست اشاره شده است. تجارب دولت‌های قبلی نشان می‌دهد سیاست‌هایی مبتنی بر توسعه عدالت و افزایش معیشت درایران بیشتر از آنکه متمرکز بر رفع تورم مزمن باشد مبتنی بر توزیع یارانه است.چنانچه این سیاست در دولت آینده اجرا شود می‌توان انتظار داشت سیاست‌های ضد‌تورمی تحت الشعاع قرار بگیرد و به رشد تورم منجر شود به‌ویژه آنکه سال به سال کسری بودجه تورم‌زای دولت در حال افزایش است، این رویکرد می‌تواند  زمینه رشد شاخص بورس را فراهم کند.
2 موضوع دیگر که می‌تواند نقش زیادی در آینده بازار سرمایه داشته باشد نگاه دولت جدید به آزاد‌سازی‌ اقتصادی و باز شدن اقتصاد است. ابراهیم رئیسی در جریان اعلام برنامه‌های اقتصادی خود بر توسعه روابط اقتصادی که می‌تواند به باز‌تر شدن اقتصاد ایران منجر شود تأکید کرده اما برنامه‌های او در حوزه حذف قیمت‌گذاری دستوری و آزاد‌سازی‌ اقتصادی مبهم است. این 2 موضوع ازجمله مسایل اصلی هستند که می‌توانند در میزان درآمد‌زایی شرکت‌های بورس و توسعه بازار سرمایه نقش زیادی داشته باشند.

آزاد‌سازی‌ قیمت‌ها
یکی از موضوعات دارای اهمیت برای بازار سرمایه نگاه دولت جدید به آزادسازی قیمت‌ها و حذف قیمت‌گذاری دستوری است. ابراهیم رئیسی در جریان اعلام برنامه‌های خود پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری به این موضوع اشاره دقیقی نکرده، می‌توان انتظار داشت این موضوع در روز‌های آینده به بروز ابهام در بازار سرمایه منجر شود زیرایکی از مطالبات اصلی فعالان بازار سرمایه حذف قیمت‌گذاری دستوری است که درآمد‌زایی شرکت‌های بورس را با چالش مواجه کرده است.
حسین نصیری، کارشناس بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید: باید مشخص شود در دولت جدید آزادی به معنی رفع محدودیت‌ها در اقتصاد پیش خواهد رفت یا برخورد‌های سلبی و دستوری صورت می‌گیرد؟ آیا اقتصاد دستوری‌تر می‌شود یا به سمت رفع محدودیت‌ها و توسعه بخش خصوصی حرکت می‌کند؟ به‌گفته او دولت در طول سال‌های گذشته بزرگ شده و این موضوع باید حل شود.
امیرعلی باقری دیگر کارشناس بازار سرمایه هم معتقد است: بدنه دولت بدنه بزرگی است، دولت باید نگاه خود را به ملت همراه با اعتمادی بیشتر پیگیری کند، از این طریق ضمن ایجاد اشتغال برای بخش خصوصی شاهد وجود دولتی متحرک و پویا خواهیم بود.
علیرضا تاج بر کارشناس بازار سرمایه در این‌باره می‌گوید: سهامداران از حمایت عملی دولت از بورس ناامید هستند و صرفا به راهبرد دولت درخصوص سیاست خارجه، تامین بودجه و نرخ گذاری‌ها چشم دوخته‌اند. انتظار می‌رود با تغییر دولت تا حدی اعتماد عامه به بازارسرمایه ترمیم شده و شاهد ورود تدریجی نقدینگی به این بازار باشیم.

مکث
باز‌شدن اقتصاد
ابراهیم رئیسی در جریان ارائه برنامه‌های اقتصادی خود بر توسعه روابط اقتصادی با جهان خارج تأکید کرده، با این حال به‌نظر می‌رسد گفتمان اقتصادی رئیس‌جمهوری جدید عمدتا به سمت افزایش توان داخلی معطوف باشد. اگرچه این رویکرد فواید مثبتی برای اقتصاد دارد اما خطر بسته‌تر شدن اقتصاد ایران را هم به‌دنبال دارد و می‌تواند بر روند درآمد‌زایی شرکت‌های بورس و تامین ماشین آلات و مواداولیه مورد نیاز تولید ضربه بزند. به زعم اقتصاددانان، اقتصاد ایران به ماشین آلات خارجی و حتی تامین برخی مواداولیه برای تولید وابستگی زیادی دارد بنابر این بسته شدن اقتصاد می‌تواند این موضوع را با چالش مواجه کند. هر نوع چالشی که به ایجاد مانع در رفع تحریم‌ها منجر شود می‌تواند روابط اقتصادی ایران را در دنیا تحت‌تأثیر قرار دهد و این موضوع شرکت‌های بورس را از جنبه تامین مواداولیه و ماشین آلات با مشکل مواجه می‌کند و روند درآمد‌زایی شرکت‌های صادرات محور بورس را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.امیرعلی باقری در این‌باره می‌گوید:از بعد خارجی رفع تحریم‌ها، آزاد شدن منابع ارز مسدود شده ایران در خارج از کشور و ورود آن به اقتصاد ایران می‌تواند تا حدودی در کوتاه‌مدت از شوک‌های تورمی در بدنه اقتصاد جلوگیری کند و ثبات نسبی را به بدنه بازارها بازگرداند.