یک عکس و سه مکث
رسانهها تاکنون 2بار عکس سران ایران، روسیه و ترکیه را دست در دست هم منتشر کردهاند و همین 2بار کافی بوده که آمریکاییها و دیگر کشورهای غربی از این دو عکس اظهار نگرانی کرده و یا از روابط تازه روسای سه کشور بهعنوان اتحاد یاد کنند.
عکس یادگاری روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه حتی به جلسه استماع وزیر خارجه پیشنهادی جدید آمریکا هم رسید وقتی که سناتور منندز با نشان دادن آن به پامپئو از او پرسید آیا با این عکس مشکلی نداری؟ چرا آمریکا در این عکس نیست؟
وزیر خارجه پیشنهادی آمریکا البته دیپلماتیک جواب داد و گفت میدانم شرایط دشوار و پیچیده است و آمریکا هم باید در آینده سوریه نقش داشته باشد، اما این به هیچ وجه پاسخ قانعکنندهای برای منندز نبود چون خود پامپئو هم به خوبی میداند تحولات سوریه به شکلی رقم خورده که روابط مثلث تهران، مسکو و آنکارا مسیر خود را از غربیها جدا کرده و با دستور کار مشخص روزبهروز در حال نزدیکتر شدن هستند و شاید سومین عکس دست در دست این سه نفر بهزودی و این بار در تهران انداخته شود.
در این رابطه کان هالینان، از ستوننویسان اندیشکده «فارن پالیسی این فوکس» در گزارشی از اتحاد جدید و تغییر چیدمان سیاسی خاورمیانه نوشته است.
او با اشاره به اینکه اتحاد سهگانه غیرمعمول ایران، روسیه و ترکیه از جنگ سوریه آغاز شد و میتواند یکی از دلایل تغییر تعادل قدرت در خاورمیانه باشد، تأکید کرد: از پیامدهای این اتحاد میتوان به اختلال در ناتو و پیچیدگی در برنامههای دولت ترامپ برای ایران اشاره کرد.
به عقیده او، با وجود این، این اتحاد سهگانه شامل کشورهایی است که اهداف متفاوتی دارند. بهعبارتی رابطه این 3 کشور را میتوان حتی «شکنندهتر و پیچیدهتر» از آنچه مینماید، توصیف کرد.
سهضلعی ایران، روسیه و ترکیه از سال 94، برای بررسی تحولات سوریه شکل گرفت و در ادامه به مذاکراتی موسوم به آستانه ختم شد که تاکنون 8دور آن برگزار شده است.
این مذاکرات بعد از به بنبست رسیدن مذاکرات ژنو کلید خورد و در میدان عمل توانسته است به کاهش تنش در برخی مناطق و تبادل زندانیان و کمکرسانی در سوریه کمک کند و زمینهساز برگزاری نخستین نشست سراسری گفتوگوی ملی سوریه قرار بگیرد.
به نوشته این نشریه، درنهایت چالشهای پیش رو برای برهمخوردن اتحاد ایران، روسیه و ترکیه بسیار است و این اتحاد در نتیجه ناسازگاریها و منافع متفاوت بسیار شکننده است. لذا از آنجا که بهنظر میرسد جنگ سوریه رو به پایان باشد، ایران، روسیه و ترکیه تنها بازیگران منطقهای هستند که تواناییشان فراتر از موشکهای کروز قدرتهای بزرگی همچون آمریکا، بریتانیا و فرانسه باشد.