درخشش ابدی

سعید مروتی ـ روزنامه‌نگار

   درخشش لحظه‌ها، انتخاب یک سکانس از فیلمی که الزاما هم می‌تواند محبوب نباشد، ولی فصلی از آن در ذهن مانده است. این داستان سکانس‌های ماندگار از سینمای جهان است. نمونه‌های متاخر از سینمای جهان کمتر مورد‌اشاره قرار گرفته و باز هم کلاسیک‌ها بیشتر مورد‌توجه قرار‌گرفته‌اند. احتمالا با همان منطقی که هنوز «همشهری کین»، «سرگیجه» و «جویندگان» در پانتئون منتقدان جایگاهی تثبیت‌شده دارند، سکانس‌های محبوب و ماندگار نویسندگان این پرونده هم بیشتر از دل کلاسیک‌ها بیرون آمده‌اند. شاید فیلم‌ها برای ماندگاری و تثبیت باید محک زمان بخورند و شاید هنوز فیلم‌های قدیمی دلچسب‌تر و دوست‌داشتنی‌تر هستند. به هر دلیل اغلب سکانس‌های انتخاباتی از دهه 70میلادی جلوتر نیامده‌اند.
   نکته دیگر؛ دامنه گسترده سکانس‌ها کار انتخاب را دشوار کرده بود. همه می‌دانیم که این انتخاب‌ها در نهایت یک بازی ژورنالیستی است که امیدواریم جذاب هم باشد. اما جدی گرفته شدن بازی، همان نقطه آغاز دشواری‌هاست؛ انتخاب‌هایی که با خودش سلیقه و نگاه و پسندی را هم به همراه می‌آورد. اینکه از این همه سکانس فوق‌العاده یک یا چندتایی را برگزینی، نتیجه کنار گذاشتن انبوهی سکانس دیگر است. فراموش نکنیم که ما در تاریخ سینما با شاهکارهایی مواجهیم که متشکل از مجموعه‌ای از سکانس‌های درخشان هستند و انتخاب یکی از آنها کار ساده‌ای نیست؛ مثلا در مورد فیلم «سرگیجه» از شروع تا پایان به ندرت می‌توان با فصلی مواجه شد که معمولی و در حد پاساژی برای اتصال سکانس‌ها به یکدیگر باشد. فی‌المجلس می‌شود دست‌کم 10سکانس از این فیلم انتخاب کرد که یکی از یکی بهتر و درخشان‌تر است.
   دست آخر اینکه این مجموعه، انعکاس‌دهنده دیدگاه و سلیقه شخصی روزنامه‌نگارانی است که سینما، این فیلم‌ها و این سکانس‌ها را دوست دارند. این سلیقه گاهی با پسند عمومی همخوان می‌شود و گاهی هم نه، که من تصور می‌کنم اغلب این نوشته‌ها و این انتخاب‌ها برای دوستداران سینما، حکم مروری دلچسب را دارد. امیدوارم چنین باشد.


این گروه خشن


مردی برای تمام فصول


پشت صحنه سرگیجه


پشت صحنه پدرخوانده


روانی (روح)


کازابلانکا