دفاعیه شورای نگهبان از احراز صلاحیت‌ها

به‌رغم شکل‌گیری موج انتقادی نسبت به سبک بررسی صلاحیت‌های داوطلبان سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری  توسط شورای نگهبان و استمرار آن در 48 ساعت گذشته برخی از اعضای شورا به میدان آمدند و از خروجی شورای نگهبان در انتخابات 1400 دفاع کردند.  
دفاعیه قائم‌مقام و سخنگوی شورای نگهبان از نتیجه بررسی احراز صلاحیت‌های کاندیداهای  انتخابات پیشرو درحالی صورت گرفت که پیش از آن در اقدامی بی‌سابقه صادق آملی‌لاریجانی از فقهای شورای نگهبان انتقادات صریحی را متوجه نحوه فعالیت این شورا کرد. او در حساب کاربری‌اش در توییتر نوشت که از اولین حضور اینجانب در شورای‌نگهبان در سال ۱۳۸۰، قریب به 20سال می‌گذرد. در تمام این مدت، از شورای نگهبان دفاع کرده‌ام؛ حتی در سال‌هایی که در قوه قضاییه بودم، اما هیچ‌گاه تصمیمات شورا را تا این حد غیرقابل دفاع نیافته‌ام؛ چه در تأیید صلاحیت‌ها و چه در عدم‌احراز صلاحیت‌ها. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شواری نگهبان در اولین واکنش به موجی که در انتقاد از فهرست 7نفره کاندیداهای 1400 راه افتاده، سه‌شنبه‌شب در یک برنامه تلویزیونی گفت: ما برای داوطلبان ریاست جمهوری ناچاریم که اصل ۱۱۵ مانند ایرانی‌الاصل بودن را مورد توجه قرار دهیم، اما ۴ اصل رجل سیاسی - مذهبی و مدیر و مدبر بودن نیز مورد توجه جدی قرار گرفت.  کدخدایی ادامه داد: پرونده ۴۰ نفر از  داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری در شورای نگهبان به دقت بررسی شد و به همین علت ناچار شدیم که وقت را تمدید کنیم و  سوابق مدیریتی و برنامه‌های داوطلبان را در این دوره بیشتر موردنظر قرار دادیم. سخنگوی شورای نگهبان درباره دلایل عدم‌احراز صلاحیت برخی نامزدها گفت:  چون احراز شرایط است، فقط می‌توانیم بگوییم آقای الف یا ب  این شرایط را واجد نبودند و چیز بیشتری نمی‌توانیم بگوییم. کدخدایی درباره نحوه رسیدگی به صلاحیت‌ها و استعلام از مراجع رسمی خاطرنشان کرد: گاهی اوقات از مراکز دیگر هم گزارش‌هایی ارسال می‌شود.
ما برای دریافت گزارش منعی نداریم و باید از صحت گزارش‌ها اطمینان حاصل کنیم؛ چه گزارش‌هایی که مراجع رسمی ارسال می‌کنند و چه گزارش‌هایی که از سایر مراجع به دست ما می‌رسد. این در حالی است که صادق آملی‌لاریجانی از فقهای شورای نگهبان در انتقاد به رویه اخیر این شورا در احراز صلاحیت کاندیداها گفته است که  سبب این نابسامانی‌ها تا حد زیادی، دخالت‌های فزاینده دستگاه‌های امنیتی از طریق گزارش‌های خلاف واقع، در تصمیم‌سازی برای شورای نگهبان است؛ به‌ویژه اگر عضو مسئولی که باید گزارش‌های محققانه به شورا ارائه کند خود، عامدانه چیزی بر آن بیفزاید!!

 شورای نگهبان مصون از اشتباه و نقص نیست
در دفاعی دیگر از اقدام شورای نگهبان  سیامک ره‌پیک، قائم‌مقام شورا گفت: شورای نگهبان و اعضای آن همچون سایر نهادها و اشخاص مصون از اشتباه و نقص نیست، اما به‌ویژه در این دوره از بررسی‌ها تلاش فوق‌العاده خود را برای بررسی دقیق، عادلانه و همه‌جانبه براساس ضوابط قانونی و شرعی به‌کار گرفت تا وظیفه خود در این امر خطیر را در برابر خداوند متعال و ملت شریف ایران اسلامی انجام دهد. در یادداشتی که از او  در خروجی پایگاه اطلاع‌رسانی شورای نگهبان قرار گرفته، آمده است: تصمیم‌گیری در شورای نگهبان چه در مورد مصوبات مجلس و چه در بررسی صلاحیت‌ها در انتخابات براساس معیار رأی اکثریت مطلق شکل می‌گیرد.   بنابراین صلاحیت هیچ داوطلبی با کمتر از ۷ رأی مثبت موردتایید قرار نمی‌گیرد.  این قاعده در تمام ادوار در مورد رأی‌گیری وجود داشته و حتی یک مورد استثنایی نیز برای آن یافت نمی‌شود.
او در بخشی از این یادداشت تاکید کرده است که  در کنار شرایط کیفی مانند رجل سیاسی- مذهبی و مدیر و مدبر بودن، برخی از شرایط قابل ارزیابی عینی مانند وضعیت محکومیت‌ها و تخلفات احتمالی نیز براساس مستندات مراجع قانونی مورد توجه اعضای شورای نگهبان قرار می‌گیرد.

توضیح رئیس مجمع تشخیص درباره انتقادات اخیر خود به عملکرد شورای نگهبان
  آیت‌الله آملی لاریجانی دیروز در جلسه مجمع تشخیص درباره سخنان اخیر خود درخصوص ردصلاحیت‌ها توضیحاتی داد. رئیس مجمع تشخیص گفت که این سخنان باعث شده تا «برخی مهمان‌های ناخوانده و گروه‌های ضد‌انقلاب و ضد‌نظام به خیال باطل خود بخواهند از آن برداشت‌های ناصواب کنند اما باید بدانند که مرز ما با اینها کاملا جداست و سخنان دیروز(سه‌شنبه) بنده نیز فارغ از مصلحت بودن یا نبودن طرح آن، از سر دغدغه و با هدف افزایش اقتدار و اعتماد‌سازی‌ شورای نگهبان بود.» آیت‌الله آملی تأکید کرد: «اگر اینجانب مطلبی گفتم از سر دلسوزی و در ادامه همان رویه دفاع از عملکرد شورای نگهبان در طول 20سال گذشته بوده است.»