میراث قریب
پیام مستوفی- روزنامهنگار
1- دکتر بدرالزمان قریب در آخرین سال پایانی قرن درگذشت. به سوگش نشستیم. حیف. جهانی بود و جهانی او را از دست داد.
2- تحلیل ساختار فعل در زبان سُغدی (انگلیسی)، زبانهای خاموش (یوهانس فریدریش ترجمه یدالله ثمره و بدرالزمان قریب)، فرهنگ سُغدی (سغدی - فارسی- انگلیسی)، کشف کتیبه پهلوی در چین، داستان تولد بودا به روایت سُغدی، تاریخچه گویششناسی در ایران، مطالعات سُغدی (مجموعه مقالات)، پژوهشهای ایرانی باستان و میانه و قطوف الربیع (اصول فقه به شعر عربی) از جمله آثار به جای مانده از او به شمار میروند.
3- بدرالزمان قریب نهتنها یک بانوی دانشمند، زبانشناس، مترجم، شاعر، متخصص زبانهای باستانی و میانه ایرانی و زبان سغدی بود، بلکه بیش از اینها یک انسان واقعی بود؛ اصیل و متواضع. از خاندان بزرگ و دانشی «قریبها». قریب در گفتوگویی درباره تحصیل در رشته زبانشناسی گفته است: «این رشته آسان نیست. هرچند من با وجود خستگی بسیار راضی هستم. امروزه دانشجویان چندان رغبتی به مطالعه در این حوزه ندارند. علاقه شرط لازم است و باید سختیها را از سر گذراند زیرا ارزش رسیدن به قله را دارد. من از یکی از این قلهها گذشتهام و آن را فتح کردهام اما بسیاری بوده اند که فاتح قلل دیگر بودهاند و من از تجربیات آنها استفاده کرده ام و همیشه قدردان بوده ام و امیدوارم کسانی نیز از کار من استفاده کنند و این تجربه را از یاد نبرند.»
4- بهخود میبالم در تنها دیداری که به همراه مرجان گلستانی با او داشتیم مورد لطف و تفقد ایشان قرار گرفته و طی مصاحبتی، از کتابخانه بزرگ و نفیس ایشان که حاوی کتابهای ارزشمند و منحصربهفردی در حوزه مطالعات زبانهای باستانی بود، بازدید کردیم.
و اما پس از درگذشت او، آن کتابخانه بزرگ به همراه وسایل و ابزارهای پژوهشی ایشان، جوایز و لوحهای تقدیر و عکسهای خانوادگی و نامهها و یادبودها و اسناد و عکسها که میراث کمی هم نبود، به لطف و همت بلند سرکار خانم عاصمی از دوستان قدیمی و نزدیکشان و طبعا به وصیت خود، به فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتقل شد؛ با وسواس و به دقت. همت و پشتکار و ظرافت ایشان در این راه ستودنی است؛ بسیار. ایشان اتاقی را به والایی آراستند و وسایل شخصی و بخشی از اسناد و کتابخانه بزرگ دکتر قریب را به آنجا منتقل و با ِمهر شخصی که نسبت به دکتر داشتند، در آن اتاق غیر از کتاب و قلم و عینک و عکس و سند و... روح دمیدند؛ مرحبا.
5- یاد دکتر قریب همواره به لطف ایشان و شاگردان بسیارش در سراسر دنیا زنده است و بجاست تا در آیندهای نزدیک مرکز پژوهشی به نام «دکتر بدرالزمان قریب» و میراثشان راهاندازی شود.