سمانه قادری ـ کارشناس ارشد آمار
چندی پیش شورای‌عالی آمار به موجب مصوبه شصتمین جلسه خود از«نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران» رونمایی کرد. همواره موضوع کیفیت آمارهای ارائه شده، دغدغه اصلی استفاده‌‌‌کنندگان و تولیدکنندگان آمار بوده است؛ از این‌رو، همزمان با نوین‌سازی آمارهای رسمی و نظام آماری، توجه به مقوله کیفیت آمارِ تولید و منتشر شده نیز اهمیت دو‌چندانی یافته است.
بر همین اساس، مرکز آمار ایران، در سال 1394، شیوه نامه «چارچوب کیفیت آمارهای مرکز آمار ایران» را تدوین کرد و در سال 1398موفق به اخذ نشان ملی استاندارد از سازمان ملی استاندارد ایران برای آن شد. این تلاش‌ها به شکل‌گیری چشم‌انداز نظام آماری ایران منجر شد که در سال 1397در قالب «سومین برنامه ملی توسعه آمار کشور» پیش روی نظام آمار کشور ترسیم شد و در آن، بر استقرار نظامی «یکپارچه، پاسخگو، مورد اعتماد عموم مردم و متخصصان» به‌عنوان یک هدف اصلی و درعین‌حال راهبرد کلان نظام آماری کشور تأکید شده است.
براساس مفاد این برنامه، مرکز آمار ایران با همکاری دستگاه‌های اجرایی، مکلف شد تا حداکثر ظرف مدت یکسال، «فهرست آمارهای رسمی ایران» و «آیین‌نامه کیفیت آمارهای رسمی ایران» را تهیه و پس از تصویبِ شورای‌عالی آمار، آن را ابلاغ کند. همچنین مقرر شد درصورت تأیید هریک از آمار رسمی در مرکز آمار ایران، به آنها «نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران» اعطا شود. ضمن اینکه همه دستگاه‌های اجرایی، مکلف شدند تا پیاده‌سازی نظام مدیریت کیفیت و رعایت استانداردهای آماری و همچنین نظام مدیریت کیفیت آمارهای رسمی، دستگاه خود را در چارچوب ابلاغ‌شده از مرکز آمار ایران، تهیه، مستقر و عملیاتی کنند. با پیگیری‌های مرکز آمار ایران و با مشارکت گروهی از کارشناسان دستگاه‌های اجرایی، سرانجام «چارچوب مدیریت کیفیت آمارهای رسمی نظام آماری ایران» به‌عنوان چارچوبی یکپارچه و با درنظر گرفتن ظرفیت‌های موجود و شرایط نظام آماری و استانداردهای بین‌المللی در تاریخ 18 آبان 1398 (مصادف با روز ملی کیفیت)، رونمایی و به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شد.
«نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران»، نشان‌دهنده استقرار و میزان پیاده‌سازی «چارچوب کیفیت آمارهای رسمی نظام آماری ایران» در هریک از دستگاه‌های اجرایی است. در این استاندارد، نشان کیفیت برای آمارهای رسمی ایران در 3 سطح؛ «گواهینامه تضمین کیفیت» (سطح 1)، «گواهینامه تعهد به کیفیت» (سطح 2) و «گواهینامه اهتمام به کیفیت» (سطح 3) درنظر گرفته شده است. هر یک از آمارهای رسمی، پس از ارزیابی کیفی طبق ساختار اجرایی تعیین‌شده در «آیین‌نامه کیفیت آمارهای رسمی ایران»، نشان کیفیت دریافت کرده و این نشان برای اطلاع کاربران، در کنار فهرست آمارهای رسمی اطلاع‌رسانی خواهد شد. از آنجا که آمار دقیق و صحیح، به‌عنوان یکی از پیشران‌های توسعه در هر کشوری به‌شمار می‌آید، امید است با اجرای دقیق این برنامه، جهش بزرگی در کیفی‌سازی نظام آماری کشور برداشته شود.
افزایش بهره‌وری با ارتقای کیفیت آمار رسمی
در همینه زمینه :
