واتسون بازی شروع شد

مهدیا گل‌محمدی

 امروز 22می ‌روز شرلوک هلمز است. به همین مناسبت برخی از ما دهه شصتی‌ها قصد داریم به نخستین شکست عشقی‌مان اعتراف کنیم و همچنین از یکی از زوایای پنهان شرلوک سخن به میان آوریم. نخستین شکست عشقی ما طرفدار‌های دو آتشه شرلوک‌هلمز که دلمان می‌خواست به جای نشانی منزل خودمان بنویسم «پلاک 221B خیابان بیکر»، ناشی از ادا و اطوار یک جنس مخالف نبود. بلکه این رویداد تلخ، جلوی تلویزیونی قدیمی و در شبی زمستانی و سرد اتفاق افتاد که شرلوک‌هلمز از یک آبشار درحالی‌که گوشه آن نوشته بود شبکه دو سقوط کرد و جان باخت. تا چندی بعد که فهمیدیم موریارتی خبیث او را نکشته و کار کار سرآرتور کانن‌دویل (نویسنده داستان‌های شرلوک‌هلمز) است که از نوشتن این مجموعه خسته شده. دچار شکست عشقی بدی بودیم و لب و لوچه‌مان آویزان بود. البته مردم انگلستان با راهپیمایی اعتراضی علیه این نویسنده او را مجبور کردند شرلوک را دوباره احیا کند. ما هم سال‌ها بعد به نوعی دوباره پای تلویزیون احیا شدیم. چندی بعد به قول شخصیت این مجموعه «بازی شروع شد» The Game Is On. رفتیم سراغ کتاب‌های مجموعه داستان‌های شرلوک و زبان بلدهایمان هم آن را از انتشارات پنگوئن تهیه کردند و خواندند. بعد فهمیدیم شرلوک یا به قول طرفدار‌های سوپرحرفه‌ای شرلاک، فقط خداوندگار عرصه هوش نیست. او رکورد جهانی مشهورترین شخصیت خیالی جهان را هم در کتاب رکورد‌های گینس به‌خود اختصاص داده است. چند سال بعد بزرگ‌تر که شدیم، دانستیم چیزی که در شرلوک بیشتر از هوش سرشارش اهمیت دارد فردیت، بی‌اعتنایی به قضاوت دیگران و مفهومی است به نام «قصر ذهن».   روانشناس‌ها هم وجود این قابلیت ذهنی را تأیید می‌کنند. قصر ذهن MIND PALACE همان اتاق بایگانی است که یکی از شخصیت‌های خبیث سریال شرلوک ساخته بی‌بی‌سی، مگنسن، اطلاعات دیگران را در آن ذخیره می‌کرد. این قصر در واقع اتاقی است که هر فردی می‌تواند آن را با جزئیات در ذهنش تصور کند و اطلاعاتی را که می‌خواهد به حافظه‌اش بسپارد در گوشه گوشه آن جای دهد. راز ساختن این قصر ذهنی هم تقلید از شرلوک در تمرکز، بی‌توجهی به قضاوت دیگران و در یک کلام فردیت است.