گاراژ نور اکسپرس؛ توقفگاه مسافران خسته!

بهاره خسروی

بیرون از دروازه‌های شهر و در تلاقی وروردی پایتخت، جایگاه امن و راحتی برای مسافران خسته، کسانی که راه طولانی سفر و سختی‌های آن را برای رسیدن به تهران به جان می‌خرند تا تکه‌ای نان سر سفره اهل و عیالشان ببرند، تدارک دیده شده بود؛
مسافرانی که احتیاج به جایی داشتند که شب به آسودگی سر بر بالین بگذارند و اسب‌هایشان نفس تازه کنند و امولشان از گزند دزدی در امان بماند. اغلب کارونسرا‌ها در گذشته این کارکرد را داشتند و بعدها و کم‌کم با ورود ماشین به زندگی بشری، کارکرد کارونسراها تغییر کرد و به گاراژ تغییر هویت دادند. 
خیابان قزوین هم با توجه به مجاورت با دروازه قزوین کاروانسراهای فراوانی داشت. گاراژ «نور اکسپرس» با پیشینه بیش از یک قرن یکی از همین کاروانسراهای این خیابان است. بشنوید از روایت یکی از کاسبان قدیمی این گاراژ که حرفه خود را با شاگردی و پادویی در گاراژ نور اکسپرس آغاز کرده است: «گاراژ نور اکسپرس در گذشته کاروانسرایی بود که در آن گاریچی‌ها و درشکه‌چی‌ها بار و هندوانه و جنس به اینجا می‌آوردند و شب‌ها در آن استراحت می‌کردند تا هم خودشان و هم اسب‌هایشان با نیرویی تازه به کارشان برسند. علاوه بر آن، مردم هم برای رفتن به زیارت با گاری و کالسکه در همین مکان جمع می‌شدند که بهترین مسیر برای رفتن به امامزاده حسن(ع) و امامزاده عبدالله(ع) بود.»
این کاسب قدیمی با گریزی به روزهای کودکی و حال و هوای خیابان قزوین تعریف می‌کند: «حدود سال 54 کارم را در این گاراژ شروع کردم. آن موقع از چهارراه عباسی به این طرف فقط زمین خاکی و یخچال بود. بیشتر زمین‌های کشاورزی بود و گندمکاری شده و از لحاظ ایمنی، فضای راحت و مورد اطمینانی برای رفت‌وآمد محسوب نمی‌شد. همین‌طور با توجه به وجود دامداری‌ها و پر رفت‌وآمد بودن، این مسیر از لحاظ شکل شهری هم خیلی متناسب نبود و زمین بیشتر گلی بود و هیچ مرزبندی‌ای میان حریم پیاده‌رو و خیابان و نهر آب و جدول‌ها نبود. بهداشت و نظافت هم از سوی کاسبان و مردم چندان رعایت نمی‌شد.»