زنان شالیکار بیمه می‌شوند

وحیده اسماعیلی|  رشت – خبرنگار:

چادرشب‌های به کمربسته شده، زانوهای در گل و لای فرورفته و کمرهای خمیده تصاویر آشنای این روزهای شالیزارهای گیلان است. زنان شالیکار سالیان درازی است که در کاشت و داشت برنج و درو کردن آن در شالیزرا‌ها نقش اصلی را دارند. زنانی که چندین گام جلو‌تر از مردان در تولید این محصول استراتژیک حضور دارند. 
 «ملیحه گرفمی» اهل روستای گرفم از توابع رشت است. او سال‌هاست به همراه همسر خود در شالیزاری که دارند، به کشت برنج مشغول است. او گفت: ۳۵ سال است که در بیجار (شالیزار) خودمان با دست‌های خودم برنج نشا می‌کنم. سوای این کار همه ساله به شالیزارهای همسایگان‌مان برای کمک می‌روم تا آن‌ها هم موقع نشا به یاری من بیایند. 

او از زانودر‌دها و کمردردهای خود هم گفت: با وجود اینکه کمردرد شدید دارم و دکتر هم ورود من را به زمین منع کرده است، اما گاهی برای اینکه زود‌تر کار تمام شود وارد شالیزار می‌شوم و با سایر زنان نشا می‌کنم. همه زنان شالیکار پا درد و کمردرد و حتی مشکلات تنفسی دارند؛ این موضوع در زمان سمپاشی یا کودریزی تشدید می‌شوند؛ این مساله خطرات بیشتری برای ما دارد و خیلی اذیت می‌شویم. در این میان متاسفانه هیچ بیمه‌ای هم نداریم که امیدوار باشیم در سن پیری حداقل کمک خرجی داریم. 

 «صغری حسینی» دیگر زن شالیکار هم در این رابطه ادامه داد: در سال‌های گذشته عده‌ای از بخشداری آمدند و از گروهی برای بیمه روستایی ثبت‌نام کردند و رفتند. خیلی از روستاییان از وجود بیمه روستایی اطلاع ندارند و بعد از نشا برنج مجبورند هزینه‌های زیادی برای درمان خود انجام دهند. 
او افزود: وقتی کار نشا شروع می‌شود، همه روستاییان در مزارع هستند. بعد از آن هم وجین (از بین بردن علف‌های هرز در مزراع برنج) شروع می‌شود. اکثر ما پادرد و زانودرد داریم، چون حداقل 3 ماه پای‌مان در رطوبت و آب است. متاسفانه وقتی به مراکز درمانی می‌رویم از ما بیمه می‌خواهند که نداریم. ‌ای کاش دوباره از بخشداری بیایند و ما را هم ثبت‌نام کنند. 

 «فاطمه رجبی» دیگر بانوی شالیکار هم به خانه‌داری و پرورش دام و طیور در کنار این کار اشاره کرد و گفت: به دلیل اینکه اکثر بانوان خانه‌دار هستند و درآمدی ندارند، مرغ و دام هم پرورش می‌دهند تا بعد از فراغت از کار بیجار، درآمد داشته باشند. این فعالیت‌ها تا زمانی که زنده هستیم ادامه دارد. اگر ما هم مانند بسیاری از زنان کارگر و کارمند بیمه داشتیم دیگر ناچار نبودیم سال‌ها خمیده در گل و لای کار کنیم و زود‌تر خود را بازنشسته می‌کردیم. 
گستردگی کار شالیکاری و سایر فعالیت‌های کشاورزی برای روستاییان که نیمی از جمعیت استان را تشکیل می‌دهند اهمیت برخورداری از بیمه و خدمات اجتماعی را برای این قشر بیش از گذشته می‌کند. 


 برای روستاییان ردیف شغلی تعریف شده

تمام زنان شالیکار تحت پوشش بیمه شغلی و بازنشستگی قرار می‌گیرند. این خبر از سوی مشاور اداره کل کار و تعاون و رفاه اجتماعی استان بیان شد. «مازیار صیادی» در ادامه گفت: بر اساس طرح جدید اشتغال و بیمه روستاییان که از ۵ ماه گذشته در استان شروع شده است برای کلیه روستاییان به خصوص شالیکاران در قالب فعالیت‌های مختلف، شغل تعریف شده است. 

وی افزود: بیمه زنان شالیکار تحت عنوان حمایت‌های شغلی طرح جامع مارلیک پیش‌بینی شده است که در آن علاوه بر شالیکاری برای بالا رفتن سطح درآمد در قالب طرح بوم‌گردی، پرورش دام و طیور نیز تعریف شده و زنان روستایی می‌توانند بعد از فصل نشا و برای ادامه پرداخت حق بیمه این فعالیت‌ها را انجام دهند. 
صیادی بیان کرد: حداقل پرداخت بیمه ماهیانه ۲۰ هزار تومان و سالیانه ۲۴۰ هزار تومان است؛ البته حداکثر پرداخت سالیانه می‌تواند ۵۴۰ هزار تومان نیز باشد. ۷۰ درصد این مبلغ توسط دولت و ۳۰ درصد توسط زنان شالیکار پرداخت می‌شود. روستاییان می‌توانند با حضور در دفتر نمایندگی جام مارلیک برای دریافت بیمه زنان شالیکار ثبت‌نام کنند. در آینده نزدیک نیز بیمه تکمیلی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود. خدمات درمانی این بیمه نیز تحت پوشش بیمه سلامت قرار دارد. 

مشاور اداره کل کار و تعاون و رفاه اجتماعی استان تاکید کرد: در حال حاضر در شروع کار قادر به بیمه کردن ۲۰ درصد روستاییان استان هستیم، اما به زودی برای ثبت‌نام ۸۰ درصد جمعیت روستایی آمادگی داریم. با توجه به اینکه طبق آمار‌ها ۱۴۲ هزار بیکار در استان داریم پیش‌بینی می‌کنیم حدود ۵۰ درصد این جمعیت را زنان تشکیل می‌دهند که می‌توانند در قالب این طرح بیمه شوند. 
 صیادی با اشاره به مشاوره کارآفرینی، پشتیبانی تولید، بازنشستگی و بیمه که در این طرح پیش‌بینی شده افزود: با کلیه فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها درسیستم کارا (سامانه تسهیلاتی دولت در وزرات کار) هماهنگ هستیم و متقاضیان بیمه شالیکاری و دریافت تسهیلات اشتغال‌زایی روستایی می‌توانند بعد از ثبت‌نام، پالایش و ارائه طرح توجیهی، تسهیلات دریافت کنند. 


مشقت‌های زنان شالیکار

سوای کار مشقت‌بار شالیزار، خانه‌‌داری، نگهداری از فرزند و تولید صنایع دستی و پرورش دام و طیور از دیگر فعالیت‌های روزمره زنان گیلان است. این درحالی است که این فعالیت‌ها بدون دریافت هیچگونه دستمزد یا بیمه‌ای صورت می‌گیرد. اغلب این زنان در میانسالی از بیماری‌های مختلفی رنج می‌برند که حاصل کار زیاد در شالیزارهاست. آن‌ها بیمه نیستند، حقوقی در یافت نمی‌کنند و هیچ چشم‌اندازی از آینده و روزهای از کار افتادگی برای خود متصور نیستند، زیرا در طول این همه این حق از آن‌ها دریغ شده است.